.~`~.
I
I
Το ζήτημα που έχει εμφανιστεί τελευταία στις σχέσεις ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία δεν συνιστά αντικειμενικά ένα διμερές ουκρανορωσικό πρόβλημα. Πρόκειται βασικά για την κύρια πτυχή ενός παλιού θέματος, το οποίο προσδιορίζει το ρόλο που φιλοδοξεί να διαδραματίσει εκ νέου η Ρωσία στην παγκόσμια σκακιέρα.
Η σταθερή παρεμβολή της Ρωσίαςστα ουκρανικά πράγματα επιδρά κατ'αυτό συνολικά στη διαμόρφωση της ρωσικής εξωτερικής πολιτικής, κυρίως δε στο πεδίο των σχέσεων με την Ε.Ε. Η άλλη πτυχή του ίδιου αυτού θέματος καταδείχνει το ευρύ μέγεθος του ρωσικού ενδιαφέροντος για γεωπολιτική διεκδίκηση του αχανούς ασιατικού χώρου, όπου βρίσκονται τα μεγαλύτερα αποθέματα ορυκτού πλούτου και ενεργειακών υλών στον πλανήτη.
Το πρόβλημα των σχέσεων Ρωσίας - Ουκρανίας δεν συνιστά μια μετασοβιετική υπόθεση, όπως τούτο ισχύει ακόμα με κάποιες άλλες χώρες της πρώην ΕΣΣΔ και του ανατολικού συνασπισμού. Η περιοδική αναθέρμανση του ρωσικού ενδιαφέροντος για την Ουκρανία παραπέμπει ακόμη και σε εποχές του τσαρικού καθεστώτος, όταν η ρωσική αυτοκρατορία δημιουργούσε εκεί ισχυρές βάσεις στρατηγικής και οικονομικής σημασίας. Τούτο επιβεβαιώνουν σήμερα τα 25 (και πλέον ίσως) εκατομμύρια Ρώσων που ζουν εκεί, γεγονός που επιτρέπει στη Μόσχα να έχει λόγο στις εσωτερικές ουκρανικές υποθέσεις. Η Ουκρανία όμως υπήρξε για τη Ρωσία ανέκαθεν όχι μόνο η μικρή της σλαβική αδελφή, αλλά και ένας ευαίσθητος χώρος υψίστης πολιτικοστρατηγικής σημασίας.
Στο βιβλίο του «The Grand Chessboard» (Η μεγάλη σκακιέρα), ο Ζμπίγκνιεφ Μπρεζίνσκισημειώνει πως «η Ρωσία χωρίς την Ουκρανία ουδέποτε θα μπορούσε να αποτελεί μια ευρασιατική αυτοκρατορία».
Ο εξωτερικοπολιτικός σχεδιασμός του Βλαντίμιρ Πούτινεμφανίστηκε στην πράξη με την επίσημη εξαγγελία της Ευρασιατικής Οικονομικής Ενωσης (2011). Ηδη από το έτος 2007, ο Ρώσος ηγέτης είχε παρουσιάσει μια νέα στρατηγική για τη χώρα του με την ιστορικής σημασίας ομιλία του στη διάσκεψη ασφαλείας του Μονάχου. Αναφερόμενος λίγο αργότερα στη «γεωπολιτική καταστροφή» που επήλθε μαζί με το ιστορικό τέλος του Κομμουνισμού, ο Πούτιν έδειχνε πλέον στη Δύση ότι η Ρωσία κινείται προς την κατεύθυνση μιας μεγάλης δύναμης. Με την πρωτοβουλία του για τη δημιουργία μιας Ευρασιατικής Οικονομικής Ενωσης, ο Ρώσος πρόεδρος άρχισε να συγκροτεί τότε ο ίδιος το πλαίσιο ανάπτυξης ενός νέου ισχυρού πόλου δύναμης στο παγκόσμιο στερέωμα.
Με τούτο ο Πούτιν αξιώνει, πέραν των οικονομικών του βλέψεων, και πολιτικό ρόλο διεθνώς για τη χώρα του. Η πρότασή του για νομισματική ένωση με έδρα τη Μόσχα αποβλέπει προφανώς στη δημιουργία ενός νέου χρηματοοικονομικού κέντρου, το οποίο θα είναι ανταγωνιστικό έναντι των άλλων. Η επιθυμία της Μόσχας να καταστεί το κέντρο της Ευρασίας, επιδιώκοντας την ταχεία ενσωμάτωση χωρών του ευρέος ασιατικού περιγύρου, καταδείχνει το δικό της στρατηγικό πλαίσιο για άσκηση πολιτικής ισχύος σε ευρύτερη διεθνή κλίμακα.
Στο ίδιο αυτό πλαίσιο στρατηγικής ανάπτυξης αναζητείται ήδη μια κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας, η οποία θα καθιστούσε τη Ρωσία μεγάλη περιφερειακή δύναμη, τουλάχιστον. Η Ευρασιατική Οικονομική Ενωση είναι ανοιχτή για κάθε ενδιαφερόμενη χώρα, όμως για χώρες όπως η Ουκρανία η ρωσική πλευρά επιφυλάσσει μια ιδιαίτερα ελκυστική προοπτική. Πέραν της οικονομικής στήριξης, η χώρα αυτή των 70 εκατομμυρίων [προφανώς ο αρθρογράφος αναφέρεται στα 45 εκατομμύρια Ουκρανών πολιτών και τα 25 περίπου εκατομμύρια Ρώσων που κατοικούν στη χώρα] θα αποτελεί μια ισχυρή περιφερειακή δομή, σύμφωνα με το γνωστό πολιτειολόγο Φιοντόρ Λουκιάνοφ. Μοναδική προϋπόθεση για τούτο συνιστά η προσχώρηση στην Ευρασιατική Οικονομική Ενωση, γεγονός όμως που θα απομάκρυνε οριστικά το Κίεβο από τις Βρυξέλλες.
Η ατμόσφαιρα έντασης που παρατηρείται εκ νέου σήμερα στο Κίεβο και διαταράσσει τις ρωσο-ουκρανικές σχέσεις αντικατοπτρίζεται ουσιαστικά στα δύο διαφορετικά πρόσωπα μιας χώρας, τα οποία αποστρέφονται βασικά το ένα το άλλο. Το δυτικό απέναντι στο ανατολικό και ορθόδοξο.
Στο υπόβαθρο όμως της προβληματικής των εντάσεων ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία παρεμβάλλεται σταθερά και ο ιστορικός παράγων μιας μακροχρόνιας διαμάχης Ανατολής - Δύσης για τη διεκδίκηση της Ουκρανίας. Με τη διεξαγωγή των εργασιών της Συνόδου Κορυφής της «Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης» στο Βίλνιους επιβεβαιώθηκε εκ νέου η γνωστή «παραδοσιακή» δυτική στάση: στα ενδιαφερόμενα κράτη διαμηνύθηκε ότι θα πρέπει να υπογράψουν συμφωνίες για μια πιο στενή θεσμική σχέση με την Ευρωπαϊκή Ενωση και να μη μετέχουν σε οργανισμούς που ελέγχονται από τη Ρωσία.
Στο πλαίσιο μιας τέτοιας προβληματικής θα μπορούσε η ελληνική πλευρά, ως προεδρεύουσα χώρα, να επεξεργαστεί πρόταση αναδιατύπωσης όρων συνεργασίας μεταξύ Ρωσίας και Ε.Ε., την οποία να καταθέσει όταν συγκαλέσει η ίδια τη σύνοδο κορυφής Ρωσίας - Ε.Ε. Αυτό θα ήταν σήμερα ιδιαίτερα χρήσιμο για τη χώρα μας πρώτα.
Γιάννης Τζώρτζης
Πηγή
Πηγή
.~`~.
II
II
Τα υποδείγματα κάνουν προβλέψεις. Η σημαντικότερη δοκιμασία της εγκυρότητας ενός υποδείγματος καθώς και της χρησιμότητάς του είναι να εξετάσουμε κατά πόσον οι προβλέψεις του είναι ακριβέστερες από τις προβλέψεις άλλων υποδειγμάτων.
Ένα κρατικό υπόδειγμα οδήγησε τον Τζον Μιρσχάιμερνα προβλέψει ότι ''η κατάσταση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας είναι ώριμη για το ξέσπασμα ενός ανταγωνισμού ασφαλείας μεταξύ τους. Μεγάλες δυνάμεις που έχουν κοινά, εκτεταμένα και απροστάτευτα σύνορα, όπως συμβαίνει με τη Ρωσία και την Ουκρανία, μπορούν εύκολα να βρεθούν σε κατάσταση ανταγωνισμού, ο οποίος στηρίζεται σε φόβους. Η Ρωσία και η Ουκρανία μπορούν να ξεπεράσουν αυτή τη δυναμική και να μάθουν να ζουν μαζί αρμονικά, αλλά θα είναι ασυνήθιστο αν συμβεί αυτό''. Μια πολιτισμική προσέγγιση, από την άλλη μεριά, δίνει έμφαση στους στενούς πολιτιστικούς, προσωπικούς και ιστορικούς δεσμούς μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, καθώς και στην ανάμειξη των Ρώσων και των Ουκρανών και στις δυο χώρες, και εστιάζει, αντιθέτως, την προσοχή στην ''πολιτισμική συνοριακή γραμμή''που χωρίζει την ορθόδοξη ανατολική Ουκρανία από την ουνιτική δυτική Ουκρανία.
Πρόκειται για ένα κεντρικό ιστορικό γεγονός υφιστάμενο από παλιά, που βρίσκεται κοντά στη ''ρεαλιστική''θεωρία των κρατών ως ενιαίων και αυτοπροσδιοριζόμενων οντοτήτων, που ο Μιρσχάιμερ αγνοεί τελείως. Παρόλο που η κρατική προσέγγιση φωτίζει την πιθανότητα ενός ρωσο-ουκρανικού πολέμου, η πολιτισμική προσέγγιση μειώνει αυτή την πιθανότητα και, αντιθέτως, φωτίζει την πιθανότητα η Ουκρανία να χωριστεί στη μέση, ένας χωρισμός που οι πολιτιστικοί παράγοντες μας ωθούν να προβλέψουμε ότι θα είναι περισσότερο βίαιος απ’ ό,τι ο χωρισμός της Τσεχοσλοβακίας, αλλά λιγότερο αιματηρός απ’ ό,τι της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Αυτές οι διαφορετικές προβλέψεις οδηγούν σε διαφορετικές πολιτικές προτεραιότητες. Η πρόβλεψη του Μιρσχάιμερ ότι μπορεί να γίνει πόλεμος Ρωσίας - Ουκρανίας (και να καταλήξει σε κατάκτηση της Ουκρανίας) τον οδηγεί να υποστηρίξει την προσπάθεια της Ουκρανίας να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Μια πολιτισμική προσέγγιση θα ενθάρρυνε τη συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, ενώ θα παρότρυνε την Ουκρανία να αφήσει τα πυρηνικά όπλα και να παρέχει σημαντική οικονομική βοήθεια στους πολίτες της, καθώς και άλλα μέτρα για να μπορέσει να διατηρηθεί η ουκρανική ενότητα και ανεξαρτησία'θα έπαιρνε, όμως, σοβαρά υπόψιν της ένα σχέδιο για πιθανή διάλυση της Ουκρανίας.
.~`~.
III
III
Ο Αλέξανδρος Νιέφσκυ, στις 5 Απριλίου 1242 νίκησε τους Τεύτονες ιππότες, που είχαν εισβάλει με τις ευλογίες του πάπα και μετά από λίγο το Κίεβο μεταβλήθηκε σε προσωρινή πρωτεύουσα της δυτικής ρωσικής επικράτειας υπό τον Αλέξανδρο.
Σήμερα οι «Τεύτονες ιππότες», δηλαδή οι Γερμανοί, επί κεφαλής όλης της Δύσης, μοιάζουν να επιστρέφουν στην Ουκρανία, με την προσπάθεια ενσωμάτωσής της στο δυτικό άρμα, μέσω συμφωνίας σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αιχμή του δόρατος οι δυνάμεις των ουνιτών και των καθολικών Ουκρανών, παρότι είναι μειοψηφία στη χώρα. Το ίδιο είχε συμβεί με τον Νιέφσκυ και τον πάπα στη μεσαιωνική Ρωσία. Πίσω τους όμως βρίσκεται δυστυχώς και η ουκρανική ολιγαρχία. Ο Μάθιου Ροχάνσκι, του Κέντρου Γούντροου Ουίλσον, στις 12/12/13 τόνισε πως οι Ουκρανοί ολιγάρχες «θεωρούν ότι οι μεταρρυθμίσεις που θα φέρει η συμφωνία σύνδεσης με την ΕΕ μπορούν αποτελέσουν την εγγύηση ότι θα διατηρήσουν τον πλούτο και την επιρροή τους». Θα μπορέσει άραγε ο Πούτιν, ο ισχνός σύμμαχός του Γιανουκόβιτς και οι διεφθαρμένοι Ρώσοι ολιγάρχες να αντισταθούν αποτελεσματικά;
Πάντως ένα είναι σίγουρο, η γερμανορωσική λυκοφιλία θα λάβει οριστικά τέλος. Γιατί η Ρωσία δεν μπορεί να παραχωρήσει και την Ουκρανία. Το είχε κάνει ο Λένιν με τη Συνθήκη του Μπρεστ – Λιτόφσκ στις 3 Μαρτίου του 1918, για να απελευθερωθεί από τον εξωτερικό πόλεμο μπροστά στις εσωτερικές συγκρούσεις και το αναίρεσε μερικά χρόνια μετά. Από την άλλη η Γερμανία, αφού κατάπιε την Ανατολική Ευρώπη και γονάτισε τη Νότια, έχει ανάγκη για νέο ζωτικό χώρο και το σημαντικότερο ελεύθερο «οικόπεδο» στην Ευρώπη είναι η Ουκρανία. Εδώ λοιπόν, αναπόφευκτα, θα τα χαλάσει ο Πούτιν με τη Μέρκελ, όπως τα χάλασε ο Χίτλερ με τον Στάλιν μετά το Σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντροπ, που είχαν υπογράψει στις 23/8/1939.
Απέναντι στη γερμανική αρπακτικότητα ο Πούτιν αποδείχτηκε εξαιρετικά κοντόθωρος, παρά τα αντιθέτως λεγόμενα, όταν άφησε τους Γερμανούς να ισοπεδώσουν την… Ελλάδα και την Κύπρο, ιδιαίτερα την τελευταία. Γι’ αυτό και η Μέρκελ του το… ανταποδίδει, όπως είχε κάνει και ο Χίτλερ στον Στάλιν, όταν αυτός, για να φανεί πιστός στο Σύμφωνο, είχε διαλύσει ουσιαστικά την ανώτατη στρατιωτική ηγεσία της ΕΣΣΔ. Στερνή μου γνώση… Βλαντιμίρ!
.~`~.
IV
IV
Για να κατανοήσουμε τι συμβαίνει σήμερα στο Κίεβο, να θυμηθούμε πρώτα πως η Ουκρανία είναι η μεγαλύτερη χώρα της Ευρώπης, πολύ μεγαλύτερη από τη Γαλλία, το μεγαλύτερο κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).
Στη δυτική Ουκρανία οι άνθρωποι κοιτούν προς την Πολωνία, την Αυστρία, τη Γερμανία. Ο κόσμος θεωρεί εαυτόν Ευρωπαίο ως το μεδούλι. Στα δημαρχεία της δυτικής Ουκρανίας κυματίζει η σημαία της ΕΕ. Στα σχολεία τα παιδιά μαθαίνουν γερμανικά και πολωνικά. Η νέα, μετασοβιετική γενιά, δεν μιλάει καθόλου ρώσικα, ή τα μιλάει άσχημα.
Ταξιδέψτε 1,200 χιλιόμετρα προς τα ανατολικά, και θα νομίζετε πως οι Ουκρανοί είναι Ρώσοι. Τα προϊόντα που παράγουν εξάγονται στη Ρωσία. Μιλάνε ρώσικα. Η γενιά που έζησε στη Σοβιετική Ένωση δυσκολεύεται να μιλήσει ουκρανικά, την επίσημη γλώσσα του κράτους.
Την τριετία της προεδρίας του, ο Βίκτωρ Γιακούκοβιτς (Viktor Yanukovych) προσπάθησε να εξισορροπήσει τις δύο πλευρές, πάνω-κάτω σαν τους Αμερικανούς πρόεδρους πριν τον εμφύλιο πόλεμο, που προσπαθούσαν να κρατήσουν ενωμένη τη χώρα τους «κάνοντας τα στραβά μάτια» στο ζήτημα της δουλείας. Αλλά σήμερα, η ΕΕ και το Κρεμλίνο ζητούν από την Ουκρανία να επιλέξει με ποιον θα πάει και ποιον θα αφήσει. Αυτός ο χειμώνας σηματοδοτεί τη χειρότερη πολιτική κρίση μετά την ανεξαρτητοποίηση της Ουκρανίας το 1991: τα στρατεύματα αμφότερων των πλευρών κινούν για τη μάχη.
Στο φιλοκυβερνητικό στρατόπεδο του Κιέβου ο Γκρίσα (Grisha), ένας τριαντάχρονος οικοδόμος γεμάτος τατουάζ που κατάγεται από τη ρωσόφωνη περιοχή της Νικολάγιεφ θεωρεί αυτονόητη την αντίθεσή του στην ΕΕ. Αφού αραδιάσει τα ονόματα των τριών εναπομεινασών βιομηχανιών της γενέτειράς του, που είναι όλα απομεινάρια της σοβιετικής εποχής, διαπιστώνει: «αν η Ρωσία πάψει να αγοράζει, τα εργοστάσια θα κλείσουν σε μια νύχτα». Ένα μόλις χιλιόμετρο πιο κάτω, σε μια πλακόστρωτη οδό, κυριαρχεί ακριβώς η αντίθετη άποψη. Κανονικά ο Όλεγκ (Oleg) δουλεύει σε μια φαρμακοβιομηχανία στο Λβιβ, μια πόλη της δυτικής Ουκρανίας κοντά στην Πολωνία. Αλλά τώρα στέκει επάνω σε ένα τρίμετρο οδόφραγμα που ορθώνεται απέναντι στην έδρα της κυβέρνησης του Κιέβου. Ο Όλεγκ σταματάει για λίγο να ελέγχει τη συνεχή ροή των ανθρώπων που περνούν πεζοί στο φιλοδυτικό στρατόπεδο, και μας πληροφορεί γιατί θεωρεί αυτονόητη την υποστήριξή του προς την ΕΕ. Πιστεύει ακράδαντα πως αν η πατρίδα του προσεγγίσει την ΕΕ, η Ουκρανία θα γίνει η επόμενη Πολωνία. «Η χώρα θα γίνει πιο ανοικτή, θα έρθουν επενδύσεις, τα εργοστάσια θα ξαναδουλέψουν», μας λέει.
Στην πρωτεύουσα Κίεβο, η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων υποστηρίζει ενεργά την «ευρω-Μάινταν» το φιλοευρωπαϊκό κίνημα που αναπτύσσεται γύρω από την Πλατεία Ανεξαρτησίας του Κιέβου. Ειδικά γκρουπ στο φέισμπουκ εξασφαλίζουν τη συνεχή ροή ρούχων, σκηνών, καυσόξυλων και τροφίμων προς τους διαδηλωτές. Ορισμένα από τα δημοφιλέστερα συγκροτήματα της χώρας δίνουν συναυλίες υποστήριξης. Μετά από τρεις εβδομάδες διαρκών εφορμήσεων της αστυνομίας και πολικών θερμοκρασιών, το φιλοευρωπαϊκό κίνημα συνεχίζει και γίνεται καθημερινά ισχυρότερο.
Ο υπουργός εσωτερικών της Ουκρανίας έχει πάψει να θεωρεί πολιτικά αξιόπιστη την αστυνομία του Κιέβου. Η αστυνομική καταστολή ανατίθεται πλέον σε ειδικές αστυνομικές ομάδες που μεταφέρονται από τις ρωσόφωνες περιοχές της Ουκρανίας. Πάντως είναι γνωστό πως οι αστυνομικοί γενικά υποστηρίζουν τον Βιτάλι Κλίτσκο (Vitali Klitschko) τον δίμετρο πρώην πρωταθλητή της πυγμαχίας που θεωρείται ο ανερχόμενος αστήρ της αντιπολίτευσης.
Οι ολιγάρχες της Ουκρανίας ανοίγουν τα χαρτιά τους. Δύο από τους πλουσιότερους ανθρώπους της χώρας, ο Βίκτωρ Πίντσχουκ (Victor Pinchuk) και ο Ρινάτ Αχμέτοφ (Rinat Akhmetov), έσπασαν τη σιωπή τους και ζήτησαν από τον πρόεδρο να ξεκινήσει σοβαρές διαπραγματεύσεις με την αντιπολίτευση.
Αποσείοντας τις ευθύνες του, ο Γιανούκοβιτς ρίχνει το φταίξιμο της αστυνομικής βίας σε ορισμένους ακατάλληλους αστυνομικούς, και κατηγορεί τη διαπραγματευτική του ομάδα για την αποτυχία των διαπραγματεύσεων για την υπογραφή ενός συμφώνου πολιτικής σύνδεσης Ουκρανίας-ΕΕ. Εντωμεταξύ επισκέπτεται τη Μόσχα για να συνυπογράψει «ζουμερές» οικονομικές συμφωνίες.
Επί τρεις αιώνες, η περιοχή που σήμερα αποκαλείται Ουκρανία κυβερνιόταν απευθείας από το Κρεμλίνο. Επί τσάρων, αποκαλούνταν «μικρή Ρωσία». Σε μια σύνοδο του ΝΑΤΟ το 2008, ο Βλαδίμηρος Πούτιν (Vladimir Putin) διαβεβαίωσε τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους (George W. Bush) πως «η Ουκρανία δεν είναι πραγματική χώρα». Μόνο ο χρόνος θα δείξει αν ο Γιανούκοβιτς μπορεί να διατηρήσει τα δύο του έθνη κάτω από μια κοινή στέγη.
James Brooke
Πηγή
Πηγή
Εκλογικός χάρτης της Ουκρανίας (2012) που πιστοποιεί τον εθνοτικό διχασμό της χώρας
.~`~.
Παράρτημα
Ευρωπαϊκή Ενωση όλο και πιο χλωμή
Παράρτημα
Ευρωπαϊκή Ενωση όλο και πιο χλωμή
Η Ευρωπαϊκή Ένωση συχνά περιγράφεται σαν μια συνομοσπονδία κυρίαρχων κρατών, με κοινό οικονομικό χώρο, ελεύθερη κυκλοφορία ανθρώπων και εμπορευμάτων, εγγυημένες ελευθερίες και δικαιώματα, και διαρκή μέριμνα για σύγκλιση και αλληλεγγύη των εταίρων. Στο δε φαντασιακό των λαών εκτός ευρωπαϊκού πυρήνα, ιδίως στους λαούς του πρώην ανατολικού μπλοκ, αυτή η συνομοσπονδία φαινόταν πολύ ελκυστική, μια ζώνη ελευθερίας και ευημερίας. Είναι όμως έτσι;
Για αρκετά χρόνια μετά το ρήγμα του 1989, η Ε.Ε. πράγματι φάνταζε παράδεισος στα μάτια των Ανατολικοευρωπαίων, οι οποίοι εγκατέλειπαν τις πατρίδες τους σε διεφθαρμένους πολιτικούς και μαφίες και αναζητούσαν μεροκάματο στην όμορη Δύση. Το μεταναστευτικό ρεύμα συνεχίζεται, αλλά όχι με την ίδια ένταση, όχι με τους ίδιους προορισμούς και πάντως με τεράστια εμπόδια στα σύνορα. Διότι εν τω μεταξύ η Ε.Ε. δεν είναι πια συγκριτικός παράδεισος, οι χώρες εύκολοι προορισμοί, σαν την Ελλάδα, βρίσκονται σε δεινή οικονομική κρίση, και διότι τα σύνορα κλείνουν ακόμη και για τους πολίτες κρατών-μελών της Ε.Ε.! Συμβαίνει τώρα και αυτό στη Βρετανία: η κυβέρνηση Κάμερον δυσκολεύει την είσοδο, νομίμων κατά τα άλλα, μεταναστών από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.
Οσοι φαντάζονταν μια συνομοσπονδία ισότιμων και αλληλέγγυων κρατών διαπιστώνουν τώρα ότι ουσιαστικά η Ε.Ε. είναι ένα διακρατικό μόρφωμα αναπτυσσόμενο σε επάλληλους κύκλους, στο οποίο ο σκληρός πυρήνας των ισχυρών επιβάλλει τους κανόνες του σε όλους τους άλλους. Η ισχύς και τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα εξαφανίζουν τη σύγκλιση και την αλληλεγγύη ακόμη και από τη ρητορική της Ε.Ε. Αυτό συνέβη και στην Ουκρανία: η Ε.Ε. ήθελε να διευρύνει τη σφαίρα επιρροής της, χωρίς να αναλάβει το κόστος της σύγκλισης. Στην κούρσα ισχύος νίκησε η Ρωσία, η οποία ανέλαβε ουκρανικό χρέος 15 δισ. δολαρίων, πρόσφερε ακόμη φθηνότερο αέριο, και κράτησε την Ουκρανία στη δική της επιρροή.
Στην περίπτωση της Ουκρανίας βεβαίως παίζουν ρόλο και άλλοι παράγοντες, πλην του οικονομικού· παίζει ρόλο η διττή εθνοτική υπόσταση, η γεωπολιτική σημασία της χώρας για τη Ρωσία κ.ά. Ολα αυτά όμως συνιστούν τη διεθνή πολιτική, και η Ε.Ε. φαίνεται ότι εδώ δεν διαθέτει δύναμη και όραμα. Οι διαδηλωτές στο Κίεβο ονειρεύονταν προφανώς μια Ευρώπη ιδανική, έναν χώρο δημοκρατίας και ελευθερίας, που θα τους έσωζε από τα νύχια του ΔΝΤ και από τη βαριά σκιά της Ρωσίας. Τέτοια Ευρώπη όμως δεν υπάρχει. Η Ευρώπη εφαρμόζει ασμένως την πολιτική του ΔΝΤ στα κράτη της ευρωζώνης, ενώ τα φτωχά ανατολικά μέλη της δεν έχουν κάνει και πολλά βήματα προς την ευημερία.
Στην Ουκρανία η Ε.Ε. υπέστη συμβολική ήττα. Τη συμβολική ήττα πρέπει να τη δούμε σαν ένα ακόμη σύμπτωμα της πολιτικής συρρίκνωσης της ευρωπαϊκής συνομοσπονδίας στα όρια της γερμανικής αντίληψης περί ηγεμονίας, αφενός, και της ανεξέλεγκτης ισχύος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και των μεγάλων τραπεζών, αφετέρου, ουσιαστικά εκτός λογοδοσίας και εκτός πολιτικών ρυθμίσεων.
Ας το φανταστούμε αλλιώς: στις Ηνωμένες Πολιτείες το Τέξας δυσχεραίνει την είσοδο των Καλιφορνέζων πολιτών, η Νέα Υόρκη αρνείται να συμμετάσχει στα αμερικανικά ομόλογα, ο Καναδάς παίρνει στη σφαίρα επιρροής του την Αλάσκα αναλαμβάνοντας το χρέος της. Και η Fed δεν αναλαμβάνει το ομοσπονδιακό χρέος…
Νίκος Ξυδάκης
Πηγή
Πηγή
.~`~.
Για περαιτέρω ιχνηλάτηση και πληρέστερη προοπτική
Για περαιτέρω ιχνηλάτηση και πληρέστερη προοπτική
