Οι προοπτικές για τη διεθνή κουλτούρα συνδέονται με τις προοπτικές της κοσμοπολίτικης κουλτούρας, η οποία στηρίζει σήμερα τη λειτουργία της... μια από τις βάσεις όλων των ιστορικών διεθνών κοινωνιών ήταν η κοινή κουλτούρα [Σημ. Δ`~. η πορεία από τη χριστιανική διεθνής κοινωνία, στην ευρωπαϊκή διεθνής κοινωνία μέχρι την παγκόσμια -διεθνής;- κοινωνία]. Αφενός υπήρχε κάποιο στοιχείο κοινής πνευματικής κουλτούρας -για παράδειγμα, μια κοινή γλώσσα, μια κοινή φιλοσοφική ή επιστημονική νοοτροπία, μια κοινή λογοτεχνική ή καλλιτεχνική παράδοση- η παρουσία της οποίας χρησίμευσε στη διευκόλυνση της επικοινωνίας μεταξύ των κρατών μελών της κοινωνίας. Αφετέρου υπήρχε κάποιο στοιχείο κοινών αξιών -για παράδειγμα, μια κοινή θρησκεία ή ένας κοινός ηθικός κώδικας- η παρουσία των οποίων συνέβαλε στην ενίσχυση του αισθήματος των κοινών συμφερόντων που ένωναν τα εν λόγω κράτη με ένα αίσθημα κοινού καθήκοντος... αξίζει να κάνουμε τη διάκριση ανάμεσα στη διπλωματική κουλτούρα -το κοινό απόθεμα ιδεών και αξιών που έχουν οι επίσημοι αντιπρόσωποι των κρατών-, και στη διεθνή πολιτική κουλτούρα, με την οποία εννοούμε την πνευματική και ηθική κουλτούρα που καθορίζει τις συμπεριφορές απέναντι στο σύστημα των κρατών των κοινωνιών που το απαρτίζουν. Είναι σαφές ότι η ευρωπαϊκή διεθνής κοινωνία του 18ου και του 19ου αιώνα στηριζόταν σε μια διπλωματική κουλτούρα και σε μια διεθνή πολιτική κουλτούρα που δεν στηρίζουν τη σημερινή παγκόσμια κουλτούρα.
Μπορούμε να πούμε ότι σε αυτή την παγκόσμια διεθνή κοινωνία υπάρχει τουλάχιστον μια διπλωματική ή ελιτίστικη κουλτούρα, που περιλαμβάνει την κοινή πνευματική κουλτούρα του νεωτερισμού: ορισμένες κοινές γλώσσες, κυρίως την αγγλική, μια κοινή επιστημονική κατανόηση του κόσμου, ορισμένες κοινές έννοιες και τεχνικές που απορρέουν από την οικουμενική αποδοχή από τις κυβερνήσεις του σύγχρονου κόσμου της οικονομικής ανάπτυξης και της οικουμενικής ανάμιξης τους στη σύγχρονη τεχνολογία. Ωστόσο αυτή η κοινή πνευματική κουλτούρα υπάρχει μόνο στο επίπεδο των ελίτ [δες και "Κουλτούρα του Νταβός"]'οι βάσεις της είναι επιφανειακές σε πολλές κοινωνίες και η κοινή διπλωματική κουλτούρα που υπάρχει σήμερα δεν ενισχύεται δραστικά από μια διεθνή πολιτική κουλτούρα, ευνοϊκή για τη λειτουργία του συστήματος κρατών. Επιπλεον είναι αμφίβολο εάν ακόμη και σε διπλωματικό επίπεδο εμπεριέχει αυτό που ονομαζόταν κοινή ηθική κουλτούρα ή σύνολο ηθικών αξιών, σε αντιδιαστολή με την κοινή πνευματική κουλτούρα.
Το μέλλον της διεθνούς κοινωνίαςείναι πιθανόν να καθοριστεί μεταξύ άλλων από τη διατήρηση και την επέκταση μιας κοσμοπολίτικης κουλτούρας, που θα περιλαμβάνει κοινές ιδέες και κοινές αξίες και που θα έχει βάσεις στις κοινωνίες γενικά καθώς και στις ελίτ τους'αυτή μπορεί να παράσχει στη σημερινή παγκόσμια διεθνή κοινωνία εκείνη την υποστήριξη που απολάμβανε από τις γεωγραφικά μικρότερες και πολιτισμικά πιο ομοιογενείς διεθνείς κοινωνίες του παρελθόντος.
---------------------------------------------------------------
Μια νέα πολιτική διαίρεση μοιάζει να χαράσσεται ανάμεσα στους κοσμοπολίτες και σε όσους είναι καταδικασμένοι να παραμένουν στον δικό τους τόπο. Μια «παγκόσμια τάξη» θα βρεθεί, απ'ότι φαίνεται, αντιμέτωπη με την υπόλοιπη ανθρωπότητα -και θα κατηγορείται για υποκρισία, αν υιοθετεί έναν φιλελεύθερο οικουμενισμό που δεν αντιστοιχεί στη ζωή και τις εμπειρίες των λιγότερο επιτυχημένων κοινωνικά και οικονομικά (*). Εξάλλου, πέρα από το αν είναι διαθέσιμος στους καταδικασμένους της γης, ο κοσμοπολιτισμός ως μια μορφή φιλελεύθερου οικουμενισμούέχει δεχτεί επιθέσεις εξαιτίας της εμφανούς ανικανότητας του να αναπτύξει τρία συστατικά χαρακτηριστικά της ιδιότητας του ανθρώπου: αληθινούς δεσμούς, ισχυρά κίνητρα και πραγματική πολιτική δράση.
(*)Φυσικά, κάθε κοσμοπολίτης με την κοινωνιολογική έννοια δεν είναι απαραίτητα οικουμενιστής με την κανονιστική έννοια. Και κάθε οικουμενιστής με την κανονιστική έννοια δεν είναι οπωσδήποτε φιλελεύθερος οικουμενιστής με οποιαδήποτε έννοια. Οικουμενικοί μπορούν να γίνουν τόσο ο φιλελευθερισμός όσο και ο αντιφιλελευθερισμός.
---------------------------------------------------------------
Με αυτό δεν υπονοούμε ότι κάθε κοσμοπολίτικη κουλτούρα είναι πιθανόν να καταστεί κυρίαρχη σε ολόκληρο τον κόσμο αφομοιώνοντας τις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες ή ότι είναι επιθυμητό να υπάρξει μια τέτοια εξέλιξη. Πρέπει επίσης να αναγνωρίσουμε ότι η σημερινή εν τω γίγνεσθαι κοσμοπολίτικη κουλτούρα, όπως και η διεθνής κοινωνία στη στήριξη της οποίας συμβάλλει, ασκεί επιρροή υπέρ της κυρίαρχης κουλτούρας της Δύσης. Όπως και η παγκόσμια διεθνής κοινωνία, η κοσμοπολίτικη κουλτούρα από την οποία εξαρτάται μπορεί να χρειαστεί να απορροφήσει μη δυτικά στοιχεία σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό, αν πρόκειται να καταστεί πραγματικά οικουμενική και να παράσχει μια βάση για μια οικουμενική διεθνή κοινωνία.
.~`~.
Για περαιτέρω ιχνηλάτηση και πληρέστερη προοπτική
Για περαιτέρω ιχνηλάτηση και πληρέστερη προοπτική
*
*
*