.~`~.
I
I
Η νέα αμερικανική πολιτική όχι μόνο δεν φαίνεται διατεθειμένη να καταργήσει τα κράτη-καρκινώματα εις βάρος των περιοχών, αλλά σκοπεί ευθέως στον πολλαπλασιασμό τους. Οι νέες «βάσεις» της αμερικανικής πολιτικής, όπως αυτή αρχιτεκτονείται στα κείμενα ύπατων επιτελών της - και εννοούμε βέβαια τον κ. S. Huntingtonκαι κ. Z. Brzezinski -, είναι η βαλκανοποίηση της υφηλίου και η καλλιέργεια της ελεγχόμενης αναρχίας ως άλλοθι ασκήσεως της. Οι Αμερικανοί, ως γνωστόν, είναι ο μόνος λαός στην μέχρι τώρα ιστορία του κόσμου, ο οποίος όρισε ως «εθνικό συμφέρον» του να τρώει όσο το δυνατόν καλύτερα, αδιαφορώντας για τους τρόπους που θα το επιτύχει.
Εξηγήσαμε στα προηγούμεναότι εδημιούργησαν τη μεταπολεμική ιδεολογική διαίρεση του κόσμου, προκειμένου να συγκεντρώσουν στα χέρια τους το μεγαλύτερο ποσοστό του παγκόσμιου κεφαλαίου. 50% του παγκόσμιου ΑΕΠ το 1945, μας λέει ο κ. Brzezinski στο βιβλίο του [Παγκόσμια Σκακιέρα], και 30% μετά. Αφύσικα πράγματα, μια και οι ίδιοι οι Αμερικανοί αναγνωρίζουν ότι η χώρα τους δεν είναι το πλουσιότερο σε φυσικές ύλες κράτος. Ο παγκόσμιος πόλεμος δεν μπορούσε προφανώς να αποτελέσει επιδιωκτέον σκοπό για τους Αμερικανούς. Τον μετέβαλαν σε ιδεολογία «κινδύνου», προκειμένου να δουλεύουν ακώλυτες οι πολεμικές βιομηχανίες, και εν συνεχεία τον υποκατέστησαν με ένα πρωτοφανές πλήθος τοπικών συρράξεων και εσωτερικών κοινωνικών τριβών στις επί μέρους χώρες, με αποτέλεσμα τις τεράστιες οικολογικές αλλοιώσεις που στις μέρες μας παρατηρούμε. Οι οικολογικές καταστροφές των καιρών μας είναι αποκλειστικό αποτέλεσμα της αμερικανικής πολιτικής. Αφ'ενός μεν γιατί ποτέ τέτοιες δεν υπήρξαν στο παρελθόν, αφ'ετέρου δε γιατί κατά το δεύτερο μισό του τρέχοντος [1998 το κείμενο] αιώνος, που η καταστροφή αυτή επήλθε, είναι ο αιώνας αποκλειστικής κυριαρχίας της αμερικανικής πολιτικής. Σήμερα, που η αρχιτεκτονική των νέων εικόνων «εχθρών» δεν έχει ακόμη επιτύχει (περί του Ισλάμβεβαίως πρόκειται κατ'αρχήν), αναγνωρίζονται τα νέα οικονομικά δεδομένα που θα τους αναπτύξουν. Κατά τρόπον απλόν πλέον αναγνωρίζεται η φυσική αλήθεια που πλειστάκις αναφέραμε στο βιβλίο τούτο, ότι οι πιο πλούσιες περιοχές του κόσμου είναι οι περιοχές αναδείξεως των μεγάλων πολιτισμών, της Μαύρης Θάλασσας και της ασιατικής περιοχής συγκλίσεως Ορθοδοξίας και Ισλάμ. Προς αυτές λοιπόν τις περιοχές οδηγεί το «εθνικό συμφέρον» τους Αμερικανούς. Και όπου υπάρχει πλούτος, εκεί συνειρμικώς πως και υποσυνειδήτως ανακύπτει αυτομάτως η λέξη «Βαλκάνια». Περί «Ευρασιατικών Βαλκανίων» ομιλεί ο κ. Brzezinski στο βιβλίο του, χαρακτηρίζοντας την περιοχή της Κεντρικής Ασίας.
Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι πως θα πάψουν τα Βαλκάνια να είναι πολιτικώς Βαλκάνια και να ενσωματωθούν οργανικώς στην παγκόσμια παραγωγή, αλλά πως θα βαλκανοποιηθούν περαιτέρω άλλες «χρήσιμες» περιοχές. Περί μεν των Βαλκανίων, το βλέπουμε καθαρά: από της νέας εμφανίσεως των βαλκανικών προβλημάτων (των ιδίων πάντα με τις παλαιές «εθνικές» διαιρέσεις), όλη η δυτική πολιτική στρέφεται εναντίον ενός και μόνον βαλκανικού λαού: των Σέρβων.
Πρόκειται για τον αξιολογότερο και πλέον ευρωστραφή λαό των Βαλκανίων, που θα μπορούσε ιδιαίτερα να χρησιμεύσει για μια νέα οργάνωση του βαλκανικού χώρου. Αντί τούτου όμως έχουμε νέες «δημιουργίες»: «ευρωπαϊκή» Κροατία, «ευρωπαϊκή» Βοσνία, «ευρωπαϊκή» Αλβανία και βέβαια «ευρωπαϊκό» Κόσοβο με μόνην την ιδιότητα να μη χωράει στα Βαλκάνια. Νέες «σχιζοφρένειες» δηλαδή, κατα τους χαρακτηρισμούς του κ. Huntington, που σκοπό έχουν να διατηρούν τα Βαλκάνια Βαλκάνια. Αλλά τούτες οι «σχιζοφρένειες» έχουν τους απώτερους στρατηγικούς τους λόγους. Δεν πρόκειται για τα διαλυμένα Βαλκάνια, όπου οι «εθνικές» αντιμαχίες είναι εύκολες ανά πάσαν στιγμή. Πρόκειται για τα «Ευρασιατικά Βαλκανία», τα οποία παίζουν μείζονα ρόλο για τον επικείμενο πολυκεντρισμό του κόσμου.
.~`~.
II
II
Οι Αμερικανοί εννοούν ότι η μυθολογία της μιας και μόνης «υπερδύναμης» στον κόσμο είναι γεγονός αφύσικο και ιστορικά απαράδεκτο και οι ίδιοι συμπληρώνουν «της μιας και τελευταίας». Πρόβλημα είναι πως θα κατευθύνουν οι ίδιοι τούτον τον επικείμενον πολυκεντρισμό, που βάση έχει τον μείζονα χώρο της Κεντρικής Ασίας. Εδώ στέκονται εμπόδια δύο όγκοι. Αυτός της Ρωσίας και εκείνος της Κίνας. Απαιτούνται συνεπώς στρατηγικές «δίοδοι». Μια εξ δυσμών, είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι Αμερικανοί είναι υποχρεωμένοι να θέλουν μιαν κάποιαν «Ευρώπη», μιαν Ευρώπη του Κεφαλαίου δηλαδή, αλλά οπωσδήποτε μιαν πλήρως αποδυναμωμένη πολιτικά Ευρώπη, η οποία θα τους επιτρέπει τους απαραίτητους «χειρισμούς», προκειμένου να εισχωρήσουν δια της Κεντρικής Ευρώπης στους επιθυμητούς χώρους της Κεντρικής Ασίας («ανατολικής Ευρασίας»!). Μέσον προς την πολιτική αποδυνάμωση της Ευρώπης είναι η επέκταση του ΝΑΤΟ. Το ΝΑΤΟ, ως «αμυντικός μηχανισμός» της ψυχροπολεμικής «ατλαντικής συμμαχίας» επιτρέπει αυθαίρετες εντάξεις, με μέτρο όχι κάποια πολιτικά και ιστορικά κριτήρια, αλλά κριτήρια «ασφάλειας» (και η ασφάλεια καθώς ξέρουμε είναι παλλόμενο νόημα, επιτρέπον την κάθε ερμηνεία της στιγμής). Η ένταξη της Δανίας στην Ε.Ε. είχε συν τοις άλλοις και το νόημα να μην μπορέσουν οι σκανδιναβικές χώρες να αποτελέσουν ενιαίαν οικονομική και πολιτικήν οντότητα μεταξύ «ατλαντικής Ευρώπης» και Ρωσίας (ιδιαίτερα πολιτικά κρίσιμο γεγονός με την χειραφέτηση της σουηδικής πολιτικής κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου). Έτσι και τώρα με την αποκοπή ορισμένων χωρών από το ιστορικό τους περιβάλλον και την «ένταξη» δια του ΝΑΤΟ στην πολιτικήν υπόσταση της Ε.Ε., είναι φανερό ότι αυτή δεν πρόκειται ποτέ να αποκτήσει την πολιτικήν εκείνην οντότητα που θα μπορούσε να αντιτεθεί στους σχεδιαμούς της αμερικανικής πολιτικής. Βασική προϋπόθεση προς τούτο είναι είναι να μην αποτελεσθεί κάποια έννοια κεντρικής Ευρώπης, η οποία δια της οργανικής ενσωματώσεως των Βαλκανίων θα μπορούσε να αποτελέσει ενιαίαν ιστορική και συνεπώς πολιτικήν οντότητα.
Οι κατ'επιλογήν χώρες δια του ΝΑΤΟ προς τον σκοπόν αυτόν εξυπηρετούν τις αναγκαιότητες των βραχυπρόθεσμων σχεδιασμών. Κατ'αρχήν είναι οι βαλτικές χώρες, λόγω του «χριστιανικού παρελθόντος» (!!!). Τούτη η στον ύπατον βαθμό κακοποιημένη έννοια του Χριστιανισμού στους σχεδιασμούς της δυτικής πολιτικής, προσφέρεται πάντοτε ανέξοδα για το κάθε τι. Βεβαίως ποτέ δεν αναφέρονται γνώμες πολιτικών και διανοούμενων των βαλτικών χωρών, που αμφισβητούν ότι οι χώρες των υπάρχουν για να «ανήκουν» αποκλειστικά. Ούτε και είναι η οικεία θέση εδώ για να ασχοληθούμε με τις μηχανικές περί χριστιανισμού διατάξεις του κ. Huntington ή και άλλων, προκειμένου να βγούν τα απαραίτητα «συμπεράσματα» για την άσκηση της αμερικανικής πολιτικής. Έπειτα έρχονται μερικές χώρες που ως ιστορικά δημιουργήματα εφκιάσθηκαν να λειτουργήσουν και όχι να «ανήκουν», όπως η Πολωνία και ιδιαίτερα η Ουκρανία. Κατά πόσον τώρα για την τελευταία αυτή θα υπάρξει ισχυρό το «βαλκανικό καρότο» της «αναπτύξεως» - η οποία βέβαια ανάπτυξη δεν θα επιτευχθεί λόγω τεραστίων κοινωνικών τριβών που θα αναπτυχθούν ιστορικά εξ αιτίας της εσωτερικής συνθέσεως της -, είναι κάτι που μέλλει να το ιδούμε. Έπειτα έρχονται οι... μαϊντανοί ορισμένων εκ των τεχνητών κρατών των Βαλκανίων, όπως της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας. Εν τέλει (και τελειωτικά...) και η «ένταξη» της Τουρκίας στην Ε.Ε., υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι η πολιτική ελίτ της τελευταίας θα βρει τρόπο να ασεβεί διαρκώς προς την πολιτιστική παράδοση του τουρκικού λαού. Και το βλέπουμε: «ολίγος ισλαμισμός» για την Τουρκία, «ολίγος ασιατισμός» για την Κίνα, όπως θα δούμε, «ολίγον ιστορικό παρελθόν» για τη Ρωσία και εν γένει «ολίγα» από τους πολιτισμούς και την ιστορία - στον βαθμό μόνο που αυτά εξυπηρετούν τους σχεδιασμούς της αμερικανικής πολιτικής (τυχαίως άραγε ο κ. Huntington εμίλησε περί προγραμματικής «σύγκρουσης των πολιτισμών»;)
Με τις μικρές αυτές «συνταγές» μέσω ΝΑΤΟ για λόγους «ασφαλείας», είναι βέβαιον ότι καμμιά έννοια κεντρικής Ευρώπης σε οργανική σύνδεση με τα βαλκάνια και την σκανδιναβική χερσόνησο δεν μπορεί να αποτελεσθεί, η πολιτική ύπαρξη της Ε.Ε. εκμηδενίζεται και οι σχέσεις Ρωσίας και υπολοίπου Ευρώπης, μη υπάρχοντος ενδιάμεσου εδάφους να αναπτυχθούν, καταντούν μονίμως προβληματικές.
.~`~.
III
III
Κατά τον τρόπο αυτόν αυτόν επιτυγχάνεται ένα μείζον «αίτημα»: η διατήρηση του πολιτικού εκνανισμού της Γερμανίας (ο οποίος πρέπει να συμβαδίζει με τον αντίστοιχο της Ιαπωνίας) και η μεταβολή του χώρου της κεντρικής Ευρώπης στον κλασσικό χώρο «ισοζυγίων» των ευρωπαϊκών εθνικισμών, καταλλήλως ανανεομένων. Γι'αυτό και καθόλου παράδοξο δεν είναι, ότι ενώ κατά την διάρκεια του ψυχρού πολέμου (και αμέσως μετά!) με το είδος των ειδικών σχέσεων της γαλλικής πολιτικής με το ΝΑΤΟ εγράφονταν βιβλία, ότι η Γαλλία έπρεπε να απαλλαγεί από τις ντεγκωλικές παραστάσειςκαι να καταγίνει με την προαγωγή του πολιτισμού δια των καλλυντικών (!!), σήμερα ξαφνικά προωθείται η ιδέα μιας Γαλλίας ισότιμου εταίρου στους σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ. Πόσο «απαραίτητη» θεωρείται η πολιτική βαλκανοποίηση της νυν υπαρχούσης Ε.Ε. και κυρίως η πολιτική εκνάνωση της Γερμανίας (εκ παραλλήλου με την αντίστοιχον της Ιαπωνίας) αποδεικνύει και ένα πρόσφατο άρθρο... Το όλον κείμενο είναι γραμμένο ως αποκλειστική επίκριση των προσπαθειών της Γερμανίας να βελτιώσει στοιχειωδώς πολιτικά την θέση της εν όψει των νέων απαιτήσεων του σύνολου ευρωπαϊκού χώρου. Αλλά αυτό θα φέρει κάτι ανάλογο και για την Ιαπωνία [δες γερμανοιαπωνική παρέκβαση για την παραλληλία]. Αυτά ακριβώς κατά τα νοήματα της τρεχούσης πολιτικής δεν πρέπει ποτέ να γίνουν. Η Ιαπωνία, ο χωρισμός της Κορέας, η Ταιβάν κ.λπ, οφείλουν να εξασφαλίζουν το «αγκυροβόλιον της Ανατολής», προκειμένου να αντιμετωπισθεί ο κινεζικός όγκος για την κατοχή της ανατολικής «Ευρασίας». Κατά τα ορίσματα των νέων εννοιών της πολιτικής θεωρίας, η Κίνα οφείλει να αποτελεί ένα κράτος με τρία πολιτικά συστήματα (!), η δε Ρωσία με τον υπέρμετρο όγκο της, που καταλαμβάνει δέκα γεωφυσικές ατράκτους, οφείλει να «συνομοσπονδοποιηθεί» σε τρία κομμάτια [Brzezinski], προκειμένου να διευκολυνθεί η παγκόσμια αμερικανική διαιτησία. Από την μια λοιπόν μεριά μια πολιτικώς αποδυναμωμένη Ευρώπη δια των Βαλκανίων και κατά συνέπεια της κεντρικής Ευρώπης, και από την άλλη η σκακιέρα της Άπω Ανατολής - οι δύο προϋποθέσεις των μελλοντικών ιστορικών χειρισμών της Αμερικής.
Κανένας βέβαια δεν απαιτεί, μια μεγάλη δύναμη, όποια κι αν αυτή ιστορικά είναι, να μην επιδιώκει να εξασφαλίσει τον ρόλο της. Αυτό φυσικό και άρα θεμιτό είναι, και μόνο ο τρόπος μας απασχολεί εδώ. Το μόνο κακό στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι η Αμερική εταύτισε ιδεολογικά τον εαυτό της με τον κόσμο. Οι θεωρητικές αρχές του συστήματος της αξιούν γενικήν ισχύ, και εδώ βέβαια υποκρύπτεται ο κίνδυνος του «πολέμου των πολιτισμών», δηλαδή της πλανητικής αναρχίας. Σε ταραχώδεις εποχές του παρελθόντος υπήρξαν πολεμικά κείμενα που χαρακτήρισαν την παγκόσμια επικράτηση της Αμερικής ως «παγκόσμιο κίνδυνο». Και τούτο ελέχθη σε μια στιγμή που η παγκόσμια πολεμική κυριαρχία της Αμερικής ήταν πραγματικότης. Μένει να ιδούμε αν οι παραπάνω προβλέψεις θα επαληθευθούν ή όχι. Και θα το ιδούμε τώρα, όπου οι ιδεολογικές δικαιολογίες λιγόστεψαν.
---------------------------------------------------------------
Γερμανοιαπωνικά
Δεν επιμένει τυχαία ο συγγραφέας στον συνεχή παράλληλο τονισμό των δύο εξογκωματων-«εταίρων» της Trilateral, της Ιαπωνίαςκαι της Γερμανίας. Οι αντιστοιχίες ανάμεσα σε αυτές τις δύο χώρες είναι θεμελιώδεις και ο τρόπος ελέγχου και εξάρτησης των δύο αυτών χωρών από τις Η.Π.Α είναι παραπλήσιος. Η Γερμανία είναι μια χερσαία Ιαπωνία, λιγότερο παραγωγική αλλά με μεγαλύτερο οικονομικό lebensraum, το «αγκυροβόλιον της Ανατολής» του συγγραφέα, αλλά στη δυτική του πτέρυγα. Τα μεγάλα τους προβλήματα είναι κοινά. Στο φαίνεσθαι είναι «τελειες» χώρες, υποδείγματα. Αντιστοιχίες, τρόποι και στρατηγικές κοινής τους εξάρτησης:
1) Δεδομένου του τεράστιου μεγέθους της αμερικανικής οικονομίας, έχει ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι oi Ηνωμένες Πολιτείες χαρακτηρίζονται από υποπληθυσμό σύμφωνα με τα παγκόσμια δεδομένα. Η μέση πληθυσμιακή πυκνότητα του κόσμου υπολογισμένη σε κατοίκους ανα τετραγωνικό χιλιόμετρο είναι 49. Της Ιαπωνίας είναι 228, της Γερμανίας 230, και της Αμερικής είναι μόνο 31. Αν εξαιρέσουμε την Αλάσκα, η οποία κατά το μεγαλύτερο μέρος της είναι ακατοίκητη, η πληθυσμιακή πυκνότητα των ΗΠΑ αυξάνεται στους 34. Σε σύγκριση με την Ιαπωνία ή την Γερμανία, ή την υπόλοιπη Ευρώπη, οι Ηνωμένες Πολιτείες χαρακτηρίζονται από ένα τεράστιο ποσοστό υποπληθυσμού. - George Friedman (Τελικά, οι Η.Π.Α βρίσκονται σε παρακμή ή μόλις τώρα αρχίζει η ακμή τους; - δυο προσεγγίσεις - Ο «αετός» σε κάθοδο ή μόλις τώρα εκκινεί η άνοδος του; - Μέρος πρώτο).
2) Το ότι οι μεγάλες δυνάμεις πρέπει να είναι μεγάλες στρατιωτικές δυνάμεις μπορεί να φαίνεται πλεονασμός, ωστόσο το 1970 ο ιάπωνας πρωθυπουργός κύριος Sato απέρριψε την άποψη αυτή ισχυριζόμενος ότι η Ιαπωνία θα γινόταν η πρώτη χώρα στην ιστορία που θα γινόταν μεγάλη, χωρίς να έχει τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς που είχαν πάντα αυτού του είδους οι δυνάμεις στο παρελθόν [το ίδιο δόγμα υποστήριξε, ο έτερος αμφισβητίας του status quo, υπονομευτής της διεθνούς τάξης και ηττημένος του 2ου παγκοσμίου πολέμου, η Γερμανία]. Ο κύριος Sato, για να υποστηρίξει την άποψη του, θα μπορούσε να τονίσει τη μεγάλη πολιτική επιρροή που είχε αρχίσει τότε να ασκεί η Ιαπωνία λόγω της οικονομικής της δύναμης καθώς και τους περιορισμούς που υπάρχουν πλέον στη χρήση βίας ως οργάνου της εξωτερικής πολιτικής. Δεν υπάρχει ωστόσο κανένας λόγος να πιστεύουμε ότι η Ιαπωνία ή κάποια άλλη χώρα μπορούν να ανέλθουν στη πρώτη κατηγορία δυνάμεων πολιτικά, χωρίς να λάβουν επίσης μέτρα που είναι απαραίτητα, για να ανέλθουν στην πρώτη κατηγορία των δυνάμεων στρατιωτικά... - Hedley Bull (Προς γερμανοιαπωνική γνώσίν... -του πλανητικού μετασχηματισμού).
3) Ιστορικά, η Ιαπωνία έχει άλλο ένα συμφέρον εκτός από μια ανάγκη για εργατικό δυναμικό - πρόσβαση σε πρώτες ύλες. Η Ιαπωνία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, αλλά είναι αναγκασμένη να εισάγει σχεδόν όλες τις πρώτες ύλες της [τα ίδια ισχύουν, περίπου, για τη Γερμανία μονάχα που είναι η τέταρτη οικονομία του κόσμου]. Αυτή ήταν μια ιστορική πρόκληση για την Ιαπωνία και αποτέλεσε τον βασικό λόγο που διεξήγαγε πόλεμο με τις Ηνωμένες Πολιτείες το 1941... Όπως και να 'χει, η σοβαρότητα με την οποία οι Ιάπωνες κυνηγούσαν (και συνεχίζουν να κυνηγούν) την εξασφάλιση πρώτων υλών δεν πρέπει να υποτιμάται. Οι Ιάπωνες δεν έχουν καμμία επιθυμία για στρατιωτική σύγκρουση, εξαιτίας της μακράς εθνικής τους μνήμης για τις φρίκες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Την ίδια στιγμή, ο σημερινός ειρηνισμός είναι ένα προσαρμοστικό εργαλείο για τους Ιάπωνες, όχι μια ολόκληρη αρχή. Δεδομένης της βιομηχανικής και τεχνολογικής της βάσης, η υιοθέτηση μιας πιο δυναμικής στρατιωτικής στάσης είναι απλά ένα ζήτημα αλλαγής πολιτικής. Και δεδομένων των πιέσεων που θα δεχθεί δημογραφικά και οικονομικά τα επόμενα χρόνια, μια τέτοια αλλαγή είναι σχεδόν αναπόφευκτη. - George Friedman (Μικρά για την Ιαπωνία).
4) Η Ιαπωνία, η οποία γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά από την άποψη της οικονομικοπολιτικής κατάταξης εκτιμάται στα πλαίσια του Δυτικού συνασπισμού, βρίσκεται στις πρώτες θέσεις των εξαρτώμενων από τις πηγές ενέργειας της Μέσης Ανατολής χωρών. Το ζωτικό αυτό ενδιαφέρον της Ιαπωνίας για τη Μέση Ανατολή την καθιστά από τα σημαντικότερα υποκείμενα της πολιτικής της Μέσης Ανατολής [τα ίδια για τη Γερμανία]. Οι ΗΠΑ χρησιμοποιώντας περίτεχνα αυτο το χαρακτηριστικό της Ιαπωνίας προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν τη χρηματοπιστωτική της ισχύ στις διάφορες στρατηγικές επιχειρήσεις τους που εφάρμοσαν στη Μέση Ανατολή. - Ahmet Davutoğlu (Για την Ιαπωνία - μέρος α').
5) ...η Γερμανία και η Ιαπωνία δεν έχουν δικά τους πυρηνικά όπλα και αντ'αυτού βασίζονται στην αμερικανική πυρηνική αποτρεπτική δύναμη για την προστασία τους... Η Ιαπωνία δείχνει σημάδια ανεξάρτητης συμπεριφοράς. Η αμερικάνικη δέσμευση για υπεράσπιση της Ευρώπης και της Βορειοανατολικής Ασίας δείχνει σημάδια εξασθένισης. - John J. Mearsheimer (Για την Ιαπωνία - μέρος α').
6) Καμία τεχνογνωσία και κανένας κυβερνοχώρος δεν θα μπορέσει να περιφρουρήσει την οικονομική θέση της Ιαπωνίας μέσα στον κόσμο, αν το νησιώτικο της κράτος αποκοπεί πλήρως και με συνέπεια από όλες τις πρώτες ύλες [τα ίδια για τη Γερμανία]. Και αντίστροφα: χωρίς το δικό τους τεράστιο δυναμικό σε υλικούς πόρους και χωρίς την πολιτική-στρατιωτική κάλυψη της πρόσβασης τους προς τους εκάστοτε αναγκαίους πόρους σ'ολόκληρο τον πλανήτη, οι Ηνωμένες Πολιτείες ποτέ δεν θα είχαν καταστεί ο πρωτοπόρος του κυβερνοχώρου. Άλλωστε την πρόσβαση αυτή διαφυλάσσουν επαγρυπνώντας νυχθημερόν, και απ'αυτό επωφελούνται ίσαμε σήμερα Δυτικοευρωπαίοι και Ιάπωνες. Η σημερινή κατάσταση διόλου δεν συνιστά βέβαια εγγύηση για το μέλλον. - Παναγιώτης Κονδύλης (Για την Ιαπωνία - μέρος α').
7) Η δημιουργία των μεταπολεμικών συνταγμάτων τους.
---------------------------------------------------------------
.~`~.
IV
IV
Η Αμερική με το «μπλού-τζιν» και το «Big-Mac» διέδωσε μεταπολεμικά έναν τρόπο απλότητος στις κοινωνικές σχέσεις των ανθρώπων (αν αυτό είναι καλό ή κακό ως προς τις παλαιές ταξικές εκμεταλλεύσεις δια της μόδας που οδηγούσαν στην ταξική μίμηση, είναι κάτι που δεν μπορεί να μας απασχολήσει εδώ), αλλά αρχές και ιδεώδη στις κοινωνίες δεν έδωσε. Και ούτε αρκούν ο κινηματογράφος και η τζάζ, για να διαδώσουν τέτοιες. Η διανόηση και οι ιδέες που θα μπορούσαν, απετέλεσαν τον κατ'εξοχήν εχθρό της αμερικανικής πολιτικής. Και απόδειξη είναι πως κανένα «σύστημα», καμμιά ανάπτυξη ιδεών, κανένα πνευματικό ρεύμα, δεν αναπτύχθηκαν μεταπολεμικά ως κάτι ανάλογο των καταστάσεων της παλαιάς ευρώπης. Οπωσδήποτε και αν ήθελε κριθούν αυτές. Η διανόηση υπεκατεστάθει από τους... «σχεδιαστές» της εξωτερικής αμερικανικής πολιτικής, όπου μέσα σε έναν νερώδες αφατικό λεκτικό γράφουν σελίδες επί σελίδων για να πουν τα πιο απλά και αναιτιολόγητα πράγματα. Και το είδαμε ήδη: κατά τους αγγλοσαξονικούς τρόπους κατανόησης των πραγμάτων, μια από τις εξέχουσες διανοήσεις του δυτικοευρωπαϊκού κόσμου, αυτή της Γαλλίας, θεωρείται συλλήβδην ηλίθια με προϊστορία δοσιλογισμού. Καθένας μπορεί να φαντασθεί τι γίνεται με τις άλλες, ιδίως εκείνων των χωρών στις οποίες εξ ιστορικών λόγων λείπουν οι προϋποθέσεις αντίστασης...Αν δεν μπορούν οι γάλλοι διανοητές να καταλάβουν τις «αναγκαιότητες» της σημερινής πολιτικής, πως μπορούν άλλοι;
Μόνο που δυστυχώς η πολιτική δεν διεξάγεται με διαστημικούς χάρτες, με μοιρογνωμόνια και διαβήτες επ'αυτών, και με αεροπλάνα. Διεξάγεται μόνο με ιδέες. Δεν είναι οι ιδέες που δημιουργούν πολέμους και τριβές, όπως επικρατεί το καλώς θεμελιωμένο αξίωμα, αλλά αντίθετα η έλλειψη τους που τους δημιουργεί. Γιατί η έλλειψη ιδεών οδηγεί στην επικράτηση μετριοτήτων στη πολιτική, που είναι εγγενώς αδύνατο να κυριαρχήσουν των μεγάλων προβλημάτων και ιδιαίτερα των διεθνών. Οι ιδέες και ο κοινωνικός ιδεολογικός κοχλασμός βγάζουν τους μεγάλους ηγέτες, ενώ η ιδεολογική στασιμότητα οδηγεί στην καθίζηση, στην πολιτική ως υπαλληλίκι, στην επικράτηση των μανδαρινάτων. Και τα μανδαρινάτα, εκ φύσεως έξω και πέρα από κάθε έννοια κοινωνικής αντιθέσεως, αισθάνονται θιγόμενα από το κάθε τι και ο μόνος τρόπος που έχουν να το αντιμετωπίσουν είναι η βία και οι μέθοδοι του υποκόσμου.
Οι Αμερικανοί μπορεί να μπορούν πολλά, την φύση όμως αυτών των πραγμάτων δεν θα μπορέσουν να την αλλάξουν, επειδή έτσι ορίσθηκε να λειτουργεί ο κόσμος. Μας λένε ότι θέλουν να κυριαρχήσουν του κόσμου, να γίνουν ο επιδιαιτητής του, δεν μας λένε όμως πως. Την μόνη ιδέα που προσέφεραν στην ανθρωπότητα είναι η λαστιχένια και αεριώδης ιδέα του αποικιοκρατικού παρελθόντοςπερί «ανθρωπίνων δικαιωμάτων», που την θέλουν «γενική αρχή» να διαπερνά συστήματα, κράτη, πολιτισμούς και καθεστώτα. Κάτι πολιτικώς χρήσιμο δηλαδή. Αλλά, αν δεχθεί κανείς ως πιθανές τις υποθέσεις του κ. Huntington περί «πολέμου των πολιτισμών», δεν είναι ως να δέχεται ότι η αρχή των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων» δεν έχει καθολική ισχύ; Βέβαια «πόλεμος των πολιτισμών» είναι κάτι νέο στην ιστορία. Αυτό που ξέρουμε από τις χιλιετίες που πέρασαν είναι ότι οι πολιτισμοί αμίλλωνται μεταξύ τους (πράγμα που δεν σημαίνει βέβαια ότι οι πόλεμοι είναι άγνωστοι στο παρελθόν), τούτη δε η άμιλλα, δηλαδή ο ιδεολογικός φορέας του πολέμου (γεγονός που κατήργησε η πυρηνική τεχνολογία), συνιστούσε το υποστατικό της ιστορίας. Είναι άλλο πράγμα όμως ο προγραμματικός πόλεμος κατά των πολιτισμών. Πριν οι πολιτισμοί επολεμούσαν ως παρακείμενες ιδεολογίες. Με την αποικιοκρατία ανεκηρύχθησαν σε «εχθρούς», απλώς και μόνον επειδή υπήρχαν. Ιδεολογικός φορέας αυτής της ανακήρυξης οι ρατσιστικές θεωρίες της δυτικής Ευρώπης (του «εκπολιτισμού» κατ'άλλους λόγους)...
Υπό την αμετάτρεπτον αρχή της καθολικής ισχύος των αξιωμάτων της αμερικανικής πολιτικής, όπως αυτού των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων», είναι πιθανό ότι οι υποθέσεις του κ. Huntington είναι κάτι περισσότερο από υποθέσεις: είναι η μέλλουσα «εργαλειακή χρήση» των πολιτισμών... Μια βεβαιότης, δηλαδή, της οποίας το μέγεθος των γεωφυσικών και οικολογικών συνεπειών είναι αδύνατο να προσμετρήσει κανείς εκ των προτέρων.
Είναι βέβαια γεγονός ότι με την τεράστια ανάπτυξη της παραγωγής που έφεραν οι μετά τον πόλεμο εξοπλισμοί υπήρξε καταναλωτική πρόοδος. Αν παλαιότερα για ν'αγοράσει κανείς ένα ζευγάρι παπούτσια έπρεπε να δουλεύει δύο ή τρεις μήνες, σήμερα μ'ένα μεροκάματο μπορεί ν'αγοράσει δύο ζευγάρια παπούτσια. Όχι βέβαια στον κόσμο όλον, αλλά τουλάχιστον στις κοινωνίες της παραγωγής. Μπορεί όμως αυτή η δυνατότης να εκταθεί ως «ανθρώπινό δικαίωμα» επί συμπάσης της ανθρωπότητος; Μπορεί ο κάθε άνθρωπος στον κόσμο να απαιτήσει ως «ανθρωπίνο δικαίωμα» να διαθέτει ένα αυτοκίνητο; Και πως μπορεί ο κάθε πολιτισμός υπό τις «γενικές αρχές» των αμερικανικών διακηρύξεων, αυτές της «αναπτύξεως», της «προόδου», της «ελευθερίας» και της «δημοκρατίας», να αποφύγει να παράσχει στους ανθρώπους του αυτές τις δυνατότητες; Ήδη όμως στις λογικές τούτες συνέπειες των «γενικών αρχών» (που λόγω της αφηρημένης τους γενικότητος μπορούν να παραβιάζονται κατά το δοκούν και να «δικαιολογούν» εκ των υστέρων κάθε είδος πολιτικής ενέργειας) βρίσκονται τα σπέρματα του «πολέμου των πολιτισμών». Τα «ιδεώδη» αυτά είναι ο επιτιθέμενος...
.~`~.
V
V
Με τα ψεύδη, τις επιμελημένες «συγχύσεις» των μυστικών υπηρεσιών και τις διπλωματικές ακροβασίες είναι βέβαια δυνατόν να επιτευχθούν προς στιγμήν κάποια αποτελέσματα, που μπορούν εκ των υστέρων να χαρακτηρισθούν ευφήμως «πολιτική». Ιστορία όμως μ'αυτά δεν γίνεται. Η παλαιά Ευρώπη προσέφερε κάποτε την τεχνολογία ως όραμα. Πίστεψε στα Μαθηματικά και κατέβαλε την όσην προσπάθεια απαιτείτο - προσπάθεια υπέρογκη και μεγαλειώδη - για την πρακτική αξιοποίηση τους. Πέραν των όσων γράψαμε εδώ και των όσων θα μπορούσε κανείς να πει ακόμη για την υπαρξάσα τακτική, το όραμα υπήρχε. Όταν η παλαιά Αγγλία έλεγε «ό,τι συμφέρει την Αγγλία, συμφέρει την ανθρωπότητα», προσέφερε ένα όραμα στο οποίον πίστευε και κατέβαλε το απαιτούμενο κοινωνικό τίμημα γι'αυτό. Ουδεις αμφισβητούσε το όραμα, όσο και αν αντιδρούσε για τις τακτικές, επειδή το ευρωπαϊκό αυτό όραμα υπήρχε ως όραμα ενός πολιτισμού. Μένει λοιπόν να ιδούμε ποιό είναι το όραμα που έχουν να προσφέρουν οι Αμερικανοί στον κόσμο. Επί μισον αιώνα δεν το είδαμε. Ποτέ δεν ήσαν πιο πρόσφοροι οι καιροί για την ύπαρξη ενός οράματος, αν αυτό όντως υπήρχε...
Τα μεγάλα αδιέξοδα προβλήματα των κοινωνιών και του κόσμου σήμερα δεν προέρχονται από τα πράγματα καθ'εαυτά, από την τεχνολογία και την βιομηχανική παραγωγή, αλλά από το γεγονός ότι ο «φιλελεύθερος» τρόπος της παραγωγής, που κατόπιν πολέμων επεκράτησε, διεταραξε την εσωτερικήν ισορροπία των κοινωνιών και κλόνισε την εσωτερική τους λειτουργία. Στις συνειδήσεις των μεγάλων μαζών εγκαθιδρύθηκε δια του διαρκούς κοινωνικού βιασμού η πεποίθηση, ότι όλη η ύπαρξη των κοινωνιών συνίσταται στην πολιτική και εξαρτάται από αυτήν. Έτσι, οι πολιτικοί, που η διαδικασία των κομμάτων και των συμφερόντων κάθε άλλο παρά αξιολογικά κριτήρια επέβαλε, κατέστησαν ανεξέλεγκτοι και οδήγησαν την ανθρωπότητα, όπως και τις ίδιες τις κοινωνίες τους, στα σημερινά αδιέξοδα. Σήμερα πλέον είμαστε σε θέση να καταλάβουμε, ότι όχι οι θρυλούμενες δικτατορίες του παρελθόντος υπήρξαν εξ ορισμού διώκτες του πνεύματος, αλλά αποκλειστικώς και κατ'εξοχήν τα συστήματα της δυτικής «δημοκρατίας». Διότι μέσα στη φιλοσοφία του «φιλελεύθερου» τρόπου παραγωγής υπάρχει εγγενώς ως προϋποθετικόν αίτημα η ολική απαγόρευση ελέγχου, πράγμα που σημαίνει ότι η πνευματική ουσία των κοινωνιών, ως η εκ φύσεως μοναδική ελέγχουσα διάσταση, έπρεπε να εξαφανισθεί. Και αυτό έγινε. Έλεγχος της σκέψης σημαίνει κοινωνική εξαφάνιση της σκέψεως.
Ο πολιτικός έτσι ανεκηρύχθη σε ημίθεο, που στο ένα χέρι κρατούσε το οποίο μυαλό είχε και στο άλλο στατιστικές και «προγράμματα». Δεν υπάρχει λοιπόν θεραπεία των σημερινών αδιεξόδων και δεν πρόκειται να υπάρξει για πολύ ακόμα, όσο και αν «θορυβή» η ηλεκτρονική «δημοσιότης», ακριβώς επειδή η «δημοσιότης» αυτή είναι ο νεκροθάφτης των ιδεών και η δημιουργός των συνεχών αδιεξόδων. Τα σημερινά αδιέξοδα προέρχονται από διαστροφή της φύσεως των πραγμάτων. Και η φύση εν προκειμένω είπε ότι οι κοινωνίες είναι ζώα δίποδα, τα οποία στηρίζονται στην πνευματική και πολιτική ταυτόχρονα εξουσία. Αρχή λοιπόν μιας πιθανής θεραπείας των πραγμάτων -αν υποθέσουμε πως δεν είναι τόσο αργά- θα είναι η στιγμή που θα καταστεί γενική ανά την ανθρωπότητα συνείδηση ότι ο ρόλος του πολιτικού οποιουδήποτε είδους και οποιασδήποτε βαθμίδος, είναι απλώς ένα υποκατάστατο του ρόλου του παλαιού υποζυγίου, συνισταμένου μόνο στο να εξευρίσκει το φαί (και τόσο μόνο, όσο χρειάζεται ο άνθρωπος απλά για να χορτάσει). Από εκεί και πέρα όμως το προς τιτου έργου τους είναι άλλοι αρμόδιοι να το πουν: είναι αυτοί που γράφουν, που κάνουν θέατρο και μουσική, που γράφουν ποιήματα και ζωγραφίζουν. Είναι δηλαδή αυτοί που δίνουν τον σκοπό της ύπαρξης των κοινωνιών και του ανθρώπου και που απλώς οι πολιτικοί αναλαμβάνουν να υπηρετήσουν και όχι να ανακηρύξουν τον ρόλο τους σε αυτοσκοπό [γράφει σε άλλο σημείο του έργου του ο συγγραφέας: «Οἱ ἄνθρωποι ψάχνουν γιά ἔννοιες καί γιά νοήματα ζωῆς καί ὁ λιμπεραλισμός τούς δίνει νέα μοντέλα αὐτοκινήτων, ὑπό τήν ψυχολογική ἀπειλή ὅτι αὐτό εἶναι προυπόθεση ἐξασφαλίσεως τοῦ μεροκάματου... Αὐτή ἀκριβῶς εἶναι ἡ πραγματολογική βάση τοῦ φασισμοῦ.»]. Είναι αυτοί, που ενώ εκ φύσεως πρέπει στο ένα χέρι να κρατούν την πέννα και στο άλλο το ρόπαλο για το κεφάλι του πολιτικού, ο «φιλελευθερισμός» με τις μεθόδους του τους αφήρεσε το ρόπαλο και τους άφησε να πολυλογούν άνευ σημασίας.
Και είναι έτσι που το τιμόνι εχάλασε. Η αποκατάσταση των πραγμάτων στην φυσική τους τάξη θα είναι η στιγμή αρχής μιας στοιχειώδους βελτιώσεως τους. Η στιγμή, δηλαδή, που θα ιδρυθεί ένα τμήμα «πνευματικής ασφαλείας» στον ΟΗΕ, ανεξάρτητο από κυβερνήσεις, για την ριζική αναμόρφωση επί παγκοσμίου επιπέδου του όλου συστήματος ελέγχου της σκέψεως που εγκθίδρυσε το καθεστώς των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων» και της δυτικής «δημοκρατίας». Μόνο που αυτό είναι πρόβλημα της ιστορίαςκαι όχι «μέτρων» και «αποφάσεων». Είναι επακριβώς ειπείν η λύση του «Ανατολικου Ζητήματος».
Οι Αμερικανοί μένει να μας πούν γιατί διεκδικούν να είναι υπερδύναμη στον κόσμο, αν κανένας έχει να διαλέξει μεταξύ πυρηνικού ολοκαυτώματος και πολιτιστικής ανυπαρξίας. Και όσο για την Ελλάδα με τις... παράξενες δημοσιεύσεις της, δεν μας απομένει, έστω και εν απελπισία, παρά να θεωρήσουμε άφευκτον έναν λόγο του Σεφέρη: «Ό,τι από την Ελλάδα μ'εμποδίζει να σκεφτώ τον Ελληνισμό, ας καταστραφεί», Μέρες Γ'σελ 95.
.~`~.
Επίλογος
Επίλογος
Γνωρίζουμε βέβαια εκ των προτέρων ποιά είναι η κατηγορία εκείνη των αναγνωστών που δεν θα δεχθούν το βιβλίο μας: οι καθηγητές της Πολιτικής Οικονομίας. Ομολογούμε όμως πως είναι και οι μόνοι που πλήρως αγνοήσαμε γράφοντας το. Γνωρίζουμε ότι για τους ανθρώπους αυτούς κανένα άλλο σύστημα παραγωγής δεν είναι δυνατόν απ'το υπάρχον και κανένας άλλος τρόπος. Κάθε τι άλλο θα φέρει ανεργίες, πληθωρισμούς, ανωμαλίες στην αγορά, κοινωνικές αναστατώσεις κλπ. Το σύστημα συνεπώς είναι καλό επειδή κρατιέται, αλλά το πως κρατιέται απ'έξω, είναι κάτι που δεν πρέπει να συζητηθεί. Και πρέπει ν'αποφεύγεται. Ο κομμουνισμός σίγουρα δεν είναι το σύστημα που αρμόζει στον υπάρχοντα τρόπο παραγωγής, ούτε ο φασισμός. Δεν μένει λοιπόν παρά μόνο ο λιμπεραλισμός! Και είναι γεγονός πως είναι αδύνατο να πάει κανείς παραπέρα από αυτό το σημείο, όσο βλέπει τα πράγματα συλλογιστικά, δηλαδή μέσα από τις κατανοήσεις της ιστορίας που θέλουν την τεχνολογία «ευρωπαϊκή» επειδή παρήχθει μόνο στην «Ευρώπη». Οι κατανοήσεις αυτές είναι προφανές να υποβάλλουν διαρκώς μια γραμμική αντίληψη περί «προόδου», στην οποίαν κορυφή να βγαίνει το υπάρχον ως έτσι. Άρα και μη δυνάμενο ν'αλλάξει ή με κάτι να αντικατασταθεί, ή απλώς να εξελιχθεί. Και έτσι γίνεται ιδεολογικός συντηρητισμός και βία.
Αλλά εδώ προσπαθήσαμε να υιοθετήσουμε έναν άλλο τρόπο μελέτης ή αντίληψης της ιστορίας, που θα μπορούσαμε να την ονομάσουμε «οικολογική». «Οικολογική» μελέτη της ιστορίας σημαίνει όχι να την ερμηνεύει κανείς κατ'επιλογήν (νοηματική και πραγματική), προκειμένου να φθάσει σε εκ των προτέρων δεδομένα συμπεράσματα, αλλά να ανευρίσκει αυτό το παρελθόν στο σύνολο τωρινό του κόσμο. Πρόκειται δηλαδή περί μιας σωτηρίας του «πνευματικού περιβάλλοντος». Η πλατωνική ρήση του «γνώθι σ'αυτόν» δεν μπορεί προφανώς να έχει άλλο νόημα, παρά μόνο ότι από νέα (και συνεχή) συνειδησιακή οργάνωση του παρελθόντος μπορεί να προκύψει ο οδηγός για το μέλλον. Το μόνο δεδομένο που έχει ο άνθρωπος για να «γνωρίσει τον εαυτό του» είναι το ίδιο του το παρελθόν. Αν αυτό το διαγράφει, δηλαδή αν το παραποιεί μέσα του σαν εμπειρία, τότε το παρόν του έχει την μορφή του μόνου «αναγκαίου» και το μέλλον παρουσιάζεται σαν περιπέτεια. Η έννοια του «γνώθι» είναι η επίγνωση της «εαυτού» ιστορικότητας, δηλαδή εκείνης που μέτρο του παρόντος έχει το παρελθόν και όχι αντιστρόφως. Πολύ πιθανόν το ίδιο να ισχύει για τους πολιτισμούς και τα πολιτικά συστήματα...
«Οικολογική κατανόηση» της ιστορίας σημαίνει να αναγνωρίζει κανείς ότι μεσαιωνική ιστορία της Ευρώπης, δεν είναι ο Καρλομάγνος (δηλαδή μόνο αυτός), αλλά το Βυζάντιο που πολεμούσε με συνείδηση Ευρώπης, ότι ο Ντήζελ χρωστάει πολλά στον Νέυτωνα αλλά περισσότερα στους Άραβες και τον Βαρλαάμ και ότι τελικώς ο Χέγκελ ελάχιστη σχέση έχει με την με την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, που δεν ζητούσε «να εκφράσει τον καιρό της σε έννοιες». Αν ήταν έτσι, τα θεωρήματα της δεν θα εχρησίμευαν σε κανέναν άλλον καιρό... Και είναι ακριβώς υπό τις προϋποθέσεις αυτές που προκύπτει ο νέος «ισμός» πέραν του λιμπεραλισμού. Πρόκειται δηλαδή περί προβλήματος νέας ιστορικής συνθέσεως και όχι εκ των προτέρων υπολογισμών γραφείου.
.~`~.
Για περαιτέρω ιχνηλάτηση και πληρέστερη προοπτική
Για περαιτέρω ιχνηλάτηση και πληρέστερη προοπτική
- Περί ολιγαρχίας -με όμορφο περιτύλιγμα- ή περί «δημοκρατίας», μια ιστοριούλα και ορισμένες ρήσεις...
- Ε.Ε.
- Ευρώπη.
- Ευρασία.
- Ιαπωνία.
- Κίνα.
- Ρωσία.