Η χαραυγή της εποχής της μετα-εκκοσμίκευσης - μέρος α´. Εισαγωγή.

Άμεσα σχετιζόμενο
Εισαγωγή στην εποχή της μετα-εκκοσμίκευσης

Το πέρας του λεγόμενου ψυχρού πολέμου σηματοδότησε την άνοδο ενός είδους αναρχίας που χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση νέων μορφών σύγκρουσης με βάση τη θρησκεία και την εθνικότητα στο εσωτερικό των κρατών παρά την απαρχή μιας φιλελεύθερης ιεραρχίας μεταξύ των κρατών. Ακόμα και έτσι όμως, ο κοσμοπολίτικος φιλελευθερισμός του Φουκουγιάμα και η φιλελεύθερη δημοκρατική παγκόσμια τάξη βασισμένη στο «Τέλος της Ιστορίας», ισχυρίζονται ορισμένοι, δεν είναι νεκρή, αλλά φαίνεται να κυριαρχεί σε μεγάλο μέρος του ανεπτυγμένου, «πολιτισμένου» κ.λπ κόσμου: οι πολιτικοί ολοένα και περισσότερο αντιμάχονται εκλογικά στη βάση της διαχειριστικής επάρκειας ή της «ορθολογικής» διαχείρισης παρά στη βάση των ιδεών, οι άνθρωποι έχουν γίνει πιο φιλελεύθεροι, πιο κοσμικοί και σέβονται περισσότερο τη διαφορετικότητα. Ίσως να είναι απλά θέμα χρόνου προτού ο αναπτυσσόμενος κόσμος προφτάσει τον ανεπτυγμένο, όπως πρότεινε ο Φουκουγιάμα.

Ενάντια σε μια τέτοια -αισιόδοξη- άποψη, η οποία βασίζεται σε μια συγκεκριμένη αντίληψη περί «παγκοσμιοποίησης» που -θεμελιώνεται την περίοδο της κυβέρνησης Κλίντον και- έχει ξεπεραστεί προ πολλού, θα υποστηρίξω, σε επόμενο σημείωμα, ότι ο αναπτυσσόμενος κόσμος όχι μόνο δεν θα καλύψει τη διαφορά με τον ανεπτυγμένο ως προς το ζήτημα της εκκοσμίκευσης και του φιλελευθερισμού, αλλά αντίθετα, και κατά ειρωνεία της τύχης, είναι η λεγόμενη «Δύση» που θα αρχίσει να προσομοιάζει με τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Μέσα στις στις επόμενες δύο ή τρεις δεκαετίες (πριν από το 2050) οι θρησκευόμενοι πληθυσμοί που αναπτύσσονται στο εσωτερικό του ανεπτυγμένου κόσμου θα αντιστρέψουν την πορεία του κοσμικού κράτους αναιρώντας την κεντρική ιδεολογία των δυτικών κοινωνιών -ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης-, δηλαδή το μύθο της «αέναης» και συνεχώς αυξανόμενης ανθρώπινης προόδου (που θα οδηγήσει σε κάποιο αίσιο τέλος, π.χ. τη κυριαρχία του Λόγου κ.λπ)

Ποιος είναι ο λόγος για μια τέτοια εξέλιξη; Η δημογραφία και οι ρυθμοί γονιμότητας τόσο στη σχέση της λεγόμενης «Δύσης» με το εξωτερικό της (μετανάστευση, ακόμα και εάν αυτή μειωθεί) όσο και στο εσωτερικό της (διαφορά στους ρυθμούς γονιμότητας ανάμεσα σε κοσμικιστές και θρησκευόμενους). Το ζήτημα είναι πολύ βαθύτερο από τις περί τρομοκρατίας κυρίαρχες αντιλήψεις οι οποίες από κάποια στιγμή και ύστερα λειτουργούν αποπροσανατολιστικά. Όπως είχα γράψει και παλαιότερα -για την περίπτωση της Γαλλίας-, θα γίνει αντιληπτό πως το πραγματικό διακύβευμα είναι ο λεγόμενος «κοσμικός πολιτισμός».

Αυτό που εξελίσσεται μπροστά στα μάτια μας είναι η προσπάθεια προσαρμογής σε μια δημογραφική ήττα. Ορισμένες φορές μπορεί να χρειάζεσαι τον πόλεμο προκειμένου να αποκρύψεις πως ηττήθηκες στην ειρήνη.

Ζούμε τη χαραυγή της εποχής της μετα-εκκοσμίκευσης.


Αυτή τη στιγμή ζούμε σε συνθήκες δημογραφικής και οικονομικής ύφεσης (σε ορισμένες περιπτώσεις συνοδεύεται από πολιτική ανεπάρκεια και κυριαρχία μετριοτήτων, έλλειμμα νομιμοποίησης -τα προηγούμενα βαφτίζονται «εξορθολογισμός» της πολιτικής-, ηθική εξαχρείωση, άνοδο του ανορθολογισμού, κυριαρχία φαραωνικού τύπου αντιλήψεων ως αυτονόητες ή φυσιολογικές κ.λπ). Είναι μάλιστα η -διαρκής- δημογραφική ύφεση που επιτάχυνε την πορεία προς την οικονομική ύφεση. Επίσης, ο δημογραφικός δυναμισμός βοηθά στην έξοδο από μια οποιαδήποτε ύφεση ενώ η δημογραφική απίσχανση ενισχύει την οποιαδήποτε στασιμότητα.

.~`~.
Εισαγωγή στην εποχή της μετα-εκκοσμίκευσης

Παγκόσμιες πληθυσμιακές εξελίξεις (1950-2015) - Πληθυσμιακές εξελίξεις και «Δύση»