Με ενδιαφέρουν οι τρόποι που οι άνθρωποι βλέπουν το Σύμπαν. Στην προκολομβιανή παράδοση η ολιστική αντίληψη λείπει. Η κίνηση είναι μυϊκή κίνηση. Οι θεοί έχουν ανάγκη να είναι γνώση. Τελείως διαφορετική αντίληψη από αυτήν του Αριστοτέλη, όπου υπάρχει ένας βασικός κινητήριος παράγων στο διηνεκές. Μετά οι Ευρωπαίοι πηγαίνουν στον Νεύτωνα με τη βαρύτητα και την ισορροπία και έτσι έχει διαφορές η κοσμοαντίληψή μας από τους παλιούς εκείνους πολιτισμούς... Είχαν όμως και εκείνοι πολλή επιστήμη. Η επιστήμη είναι ένας τρόπος να καταλάβουμε μέσα σε τι βρισκόμαστε και ζούμε. Ηξεραν πολλά για την τροφή, για την εξημέρωση των ζώων, την κατοικία. Χρησιμοποιούσαν ένα κράμα χρυσού και ψευδάργυρου όπου τελικά έβγαινε στην επιφάνεια ο χρυσός και έμενε στο εσωτερικό ο ψευδάργυρος. Οι σημερινοί μεταλλουργοί δεν ξέρουν πώς να το κάνουν. Εχουν καταγραφεί άπειρες παρατηρήσεις τους που δείχνουν πώς αντιλαμβάνονταν τον κόσμο.
Ο κάθε πολιτισμός εκδηλώνει την επιστήμη με έναν διαφορετικό τρόπο.
Εμείς στη Δύση εκφράζουμε την επιστήμη βρίσκοντας τους νόμους της Φύσης. Και αυτό είναι ένας μόνος τρόπος επιστήμης, με βασικό γνώρισμα ότι είμαστε πιο ανοικτοί σε έναν διάλογο για το μέλλον... Ο δυτικός πολιτισμός εκφράζεται διαφορετικά. Αποσυναρμολογεί την πραγματικότητα σε απλούστερα στοιχεία και αναλύει σε απλούστερες κινήσεις. Μετά κάνουμε μια μεταφορά αυτών για να χαρακτηρίσουμε πιο πολύπλοκες καταστάσεις.Κατανοούμε την κίνηση του εκκρεμούς, στη συνέχεια βλέπουμε ολόκληρο το Σύμπαν σαν εκκρεμές. Οι Κινέζοιείχαν μια εντελώς διαφορετική άποψη. Θεωρούσαν το Σύμπαν ένα αρμονικό σύνολο, ένα αυτοοργανωνόμενο σύστημα. Το έργο του Λι Ταν σε 17 τόμους για την κινεζική επιστήμη και καλλιέργεια μας κάνει να δούμε τη διαφορά. Οι Κινέζοι ανακάλυψαν πολλά πράγματα, όχι όμως βασικούς νόμους της Φύσης. Χημεία, φάρμακα, φυτολογία, αλλά όλα περιγραφικά, όχι αφαιρετικά. Στην Ευρώπη αντίθετα ενδιαφέρθηκαν πολύ για τη σχέση μαθηματικών και φυσικής. Εχω ακούσει ότι στην Ιαπωνίαείχαν ανακαλύψει στην εποχή του Νεύτωνα τον διαφορικό λογισμό, όμως ο Νεύτων τον εφήρμοσε στα φυσικά φαινόμενα όπου αυτά εμφανίζονταν. Από εμάς τα φαινόμενα πρώτα μελετήθηκαν στις απλούστερες μορφές τους. Μια πέτρα που πέφτει, ένα εκκρεμές που περιστρέφεται. Αν και τα φυσικά φαινόμενα γενικά μας παρουσιάζονται πολύπλοκα, είναι ενδιαφέρουσα αυτή η αναγωγή.
Σήμερα ζούμε το τέλος της επανάστασης του Γαλιλαίου. Χρειαζόμαστε ξανά έννοιες που απαιτούν να βλέπουμε το σύστημα ολιστικά. Το μήνυμα των καιρών μας είναι πιο παγκόσμιο. Είναι πιο αποδεκτό από τους λαούς η επιστήμη να μην είναι μια κατακτητική επιχείρηση που επιβάλλεται στη Φύση και σε όλους μας. Θυμάμαι από τις πολλές μου επισκέψεις στην Ιαπωνία τις συζητήσεις με τον Γιουκάβα.
Δεν μπορούσε να δεχθεί τη δυτική αντίληψη του διαχωρισμού ανάμεσα στον άνθρωπο και στη Φύση.
Στον καιρό μας η επιστήμη θα αποβαίνει όλο και πιο παγκόσμια. Πιο παλιά ήταν ένα όργανο επικράτησης. Τώρα γίνεται ένα όργανο διάχυσης και συνοχής της γνώσης. Η παραδοσιακή γεωμετρία που χρησιμοποίησαν ο Νεύτων και ο Αϊνστάιν είναι τοπική, δηλαδή βασικά της στοιχεία είναι τα σημεία. Η λογική που αντιστοιχεί σε αυτήν είναι ντετερμινιστική και αχρονική. Ακολουθώντας τώρα διαδικασίες στη Φύση που περιέχουν το στοιχείο τής μη αντιστρεπτότητος η χρονοκεντρωμένη θεώρηση των πραγμάτων απαιτεί γεωμετρία όχι τοπική, με ακριβή μαθηματική διατύπωση, που εμπεριέχει ως ειδική περίπτωση την προηγούμενη γεωμετρία. Η νέα λογική είναι πιθανοκεντρική και χρονοπροσανατολισμένη περιέχοντας την παραδοσιακή λογική σαν ειδική περίπτωση. Πολλές περιπτώσεις που είναι ακατανόητες με την παλιά νοοτροπία μπορούν να περιγραφούν ακριβέστερα με τα νέα μαθηματικά εργαλεία. Στα χαοτικά συστήματα η πρόβλεψη είναι αδύνατη ακόμη και με υπολογιστές. Αν όμως προεκταθεί η διατύπωση στη νέα μαθηματική γλώσσα με τις πιθανότητες οι προϋποθέσεις αλλάζουν και γίνονται προβλέψεις· αυξάνοντας τις δυνατότητες της επιστήμης.
υποκείμενο-αντικείμενο, Θεός-κόσμος, δυνατότητα-πραγματικότητα, ψυχή-σώμα, νόηση-αισθήσεις, Λόγος-ψυχόρμητα, Δέον-Είναι, κανονιστικό-αιτιώδες, βασιλεία του Θεού ή του Λόγου-Ιστορία.
Όλα τα σημαντικά φιλοσοφικά προβλήματα εμπεριέχονται σ’ αυτά τα εννοιολογικά ζεύγη, και αυτό σημαίνει ότι από μια πλήρη λύση του προβλήματος των σχέσεων ανάμεσα σε πνεύμα και αισθητά πρέπει να προκύψει μια κοσμολογία, μια ηθική, μια γνωσιοθεωρία και επίσης μια φιλοσοφία της Ιστορίας, αν η σκέψη πορεύεται με λογική συνέπεια και πρόθεση συστηματική... η συνάρτηση ηθικής και μεταφυσικής ή οντολογίας θα συζητηθεί... πρώτο, ως πιστοποίηση της συνύφανσης οντολογικού και αξιολογικού προβλήματος, δηλ. της διαμόρφωσης της οντολογίας με βάση ηθικές ανάγκες και αιτήματα, και, δεύτερο, ως κατάδειξη της συνακόλουθης δομικής παραλληλότητας οντολογικού και ηθικοφιλοσοφικού επιπέδου στο πλαίσιο της ίδιας φιλοσοφικής θεωρίας ...η ίδια δομική παραλληλότητα επεκτείνεται και στα επίπεδα της γνωσιοθεωρίας ή της φιλοσοφίας της Ιστορίας, αφού και αυτά αποτελούν ειδικές περιπτώσεις της γενικής συνύφανσης του οντολογικού με το αξιολογικό πρόβλημα...
.~`~.
Για περαιτέρω ιχνηλάτηση και πληρέστερη προοπτική
Για περαιτέρω ιχνηλάτηση και πληρέστερη προοπτική