Οι πραγματικές πολιτικές ομάδες ή παρατάξεις (και όχι οι ιδεοτυπικές κατηγοριοποιήσεις) διαμορφώνονται ή/και η ουσία τους φανερώνεται από τα συμβάντα, και όχι από το εάν κάποιος δηλώνει «αριστερός» ή «δεξιός» ή χρησιμοποιεί το τάδε ή το δείνα λεξιλόγιο. Στην περίπτωση της απόπειρας πραξικοπήματος στην Τουρκία, πριν από δύο χρόνια, παρατηρήθηκαν οι εξής έντονες και χαρακτηριστικές στάσεις στη δημόσια σφαίρα:
1. Άνθρωποι που εμφανώς ήθελαν (και με έμμεσο ή άμεσο τρόπο εξέφρασαν αυτή τους την επιθυμία) η απόπειρα πραξικοπήματος να είναι πετυχημένη, 2. άνθρωποι που έκαναν πρόβλεψη κατά τη διάρκεια του, όσο βρισκόταν σε εξέλιξη η απόπειρα πραξικοπήματος, και έπεσαν έξω (πιθανώς επειδή εξέφραζαν ευσεβείς πόθους) και, τέλος, 3. άνθρωποι που προετοίμαζαν διαμορφώνοντας κλίμα πριν από την απόπειρα πραξικοπήματος (4. Όλοι οι υπόλοιποι).
Έτσι είχαμε αυτούς που ήθελαν το πραξικόπημα να πετύχει, αυτούς που «προέβλεψαν» πως θα πετύχει και αυτούς που γνώριζαν ή είχαν πληροφόρηση πως θα διεξαχθεί.
Όλοι οι προαναφερθέντες, είτε «αριστεροί» είτε «δεξιοί» και ανεξαρτήτως του τι δηλώνουν ή ποια μπορεί να ήταν τα κίνητρα τους (ηθικά ή υλικά), συναπαρτίζουν μια ολότητα. Το συμβάν και ο τρόπος που πήραν θέση, η τοποθέτηση τους επ'αυτού, τους διαμόρφωσε σε μια ολότητα (ή παράταξη, και ανάλογα θα πρέπει να τους βλέπει κανείς). Αυτή είναι η ουσία που φανερώθηκε μέσω του συμβάντος και όχι το τι έλεγαν, πιθανότατα διαφωνώντας μεταξύ τους σε επιμέρους ζητήματα, πριν από το συμβάν.
Στην περίπτωση της απόπειρας πραξικοπήματος, κάποιοι εκτέθηκαν ως αναλυτές (είτε μη προβλέποντας ορθά, είτε παίρνοντας θέση), κάποιοι φανέρωσαν πως είχαν πληροφόρηση (αυτοί εκτέθηκαν περισσότερο από όλους) ενώ κάποιοι άλλοι απλά ενστερνίστηκαν και εξέφρασαν την κοινότυπη και πολύ δημοφιλή θέση και στάση «δύο μέτρα και δύο σταθμά» (double standard), πως υπάρχουν δηλαδή καλά και κακά πραξικοπήματα (δεν μας παραξενεύει κάτι τέτοιο και μάλλον είναι αδιάφορο καθώς είναι συνηθισμένο).
Τα διδάγματα που μπορούμε να αποκομίσουμε από τα προηγούμενα, μεταξύ άλλων προφανώς, είναι τα εξής: Πρώτον, δεν έχει τόση σημασία τι λένε οι άνθρωποι σε συνθήκες κανονικότητας αλλά πως τοποθετούνται σε συγκεκριμένες στιγμές και ποια είναι η τοποθέτηση τους όταν έχουμε συμβάντα ή τομές, σε καταστάσεις εξαίρεσης. Δεύτερον, οι άνθρωποι που εκτίθενται κατά τη διάρκεια ή μέσω ενός συμβάντος, είτε γιατί τους κατακυριαρχούν τα πάθη τους ή/και ευσεβείς πόθοι (στη συγκεκριμένη περίπτωση αναιρώντας την πολιτική, επιστημονική, διπλωματική ή άλλη ιδιότητα τους) είτε γιατί λειτουργούν ως «λαγοί», και πέφτουν έξω, θα πρέπει από εκείνη τη στιγμή και ύστερα να βλέπονται με διαφορετικό και εξαιρετικά κριτικό μάτι.
[-] Οι «λαγοί» λειτουργούν με συγκεκριμένους τρόπους. Ο απλούστερος είναι μικρό χρονικό διάστημα πριν, να τοποθετηθούν, να πουν ή να γράψουν δημόσια κάτι που να υπονοεί ή να διαμορφώνει κλίμα για το επερχόμενο συμβάν καθεαυτό ή για τους επιδιωκόμενους στόχους ή/και τα αποτελέσματα του (οι «λαγοί» ποτέ δεν προβλέπουν, ποτέ δεν κάνουν πρόγνωση, απλά έχουν πληροφόρηση). Ένας άλλος πιο σύνθετος τρόπος, σε ό,τι αφορά τη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι να ψάξει κανείς το μίτο από πότε και από που ξεκίνησαν παραλληλισμοί ανάμεσα π.χ στον Erdoğan και τον Gaddafi (μετά προφανώς από την πτώση-ανατροπή και δολοφονία του τελευταίου). Εδώ σημασία έχει να βρεθεί η πρωτογενής πηγή π.χ αυτού του παραλληλισμού και κατόπιν να ξετυλίξει κανείς το μίτο, ο οποίος έχει ενδιαφέρον, μονάχα δευτερευόντως όμως.
[-] Όλα τα προηγούμενα, ούτε σχετίζονται με την Τουρκία και το πραξικόπημα, ούτε αποτελούν ανάλυση για την Τουρκία και το πραξικόπημα (μπορεί να κάνουμε μια ανακεφαλαίωση όσων έχουμε γράψει για την Τουρκία μετά την απόπειρα. Την πρώτη ουσιαστική απόπειρα πραξικοπήματος σε κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ κατά την μεταψυχροπολεμική εποχή). Γίνεται μια προσέγγιση και εκφράζεται μια θέση με αφορμή τις στάσεις και τις τοποθετήσεις που υπήρξαν κατά τη διάρκεια του συμβάντος στην Τουρκία. Απλά να επισημάνουμε ή να υπενθυμίσουμε πως η τρομοκρατική επίθεση στην Νίκαια και η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία έγιναν την ίδια περίοδο (με διαφορά ωρών), σχεδόν συνέπεσαν. Χαρακτηριστικό είναι πως την ώρα που γράφαμε έναν εκτενή σχολιασμό για την τρομοκρατική επίθεση στην Νίκαια της Γαλλίας τότε, έλαβε χώρα η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία.
[-] Ανάλογα πράγματα, σε ό,τι αφορά τη βασική θέση της δημοσίευσης - δηλαδή πως οι ομάδες ή παρατάξεις διαμορφώνονται ή/και η ουσία τους φανερώνεται από την τοποθέτηση έναντι συμβάντων ή όταν έχουμε τομές, σε καταστάσεις εξαίρεσης, και όχι από το αν δηλώνουν «αριστεροί ή δεξιοί» ή από το τι λένε οι άνθρωποι σε συνθήκες κανονικότητας -, ισχύουν και για οποιοδήποτε άλλο συμβάν.
1. Άνθρωποι που εμφανώς ήθελαν (και με έμμεσο ή άμεσο τρόπο εξέφρασαν αυτή τους την επιθυμία) η απόπειρα πραξικοπήματος να είναι πετυχημένη, 2. άνθρωποι που έκαναν πρόβλεψη κατά τη διάρκεια του, όσο βρισκόταν σε εξέλιξη η απόπειρα πραξικοπήματος, και έπεσαν έξω (πιθανώς επειδή εξέφραζαν ευσεβείς πόθους) και, τέλος, 3. άνθρωποι που προετοίμαζαν διαμορφώνοντας κλίμα πριν από την απόπειρα πραξικοπήματος (4. Όλοι οι υπόλοιποι).
Έτσι είχαμε αυτούς που ήθελαν το πραξικόπημα να πετύχει, αυτούς που «προέβλεψαν» πως θα πετύχει και αυτούς που γνώριζαν ή είχαν πληροφόρηση πως θα διεξαχθεί.
Όλοι οι προαναφερθέντες, είτε «αριστεροί» είτε «δεξιοί» και ανεξαρτήτως του τι δηλώνουν ή ποια μπορεί να ήταν τα κίνητρα τους (ηθικά ή υλικά), συναπαρτίζουν μια ολότητα. Το συμβάν και ο τρόπος που πήραν θέση, η τοποθέτηση τους επ'αυτού, τους διαμόρφωσε σε μια ολότητα (ή παράταξη, και ανάλογα θα πρέπει να τους βλέπει κανείς). Αυτή είναι η ουσία που φανερώθηκε μέσω του συμβάντος και όχι το τι έλεγαν, πιθανότατα διαφωνώντας μεταξύ τους σε επιμέρους ζητήματα, πριν από το συμβάν.
Στην περίπτωση της απόπειρας πραξικοπήματος, κάποιοι εκτέθηκαν ως αναλυτές (είτε μη προβλέποντας ορθά, είτε παίρνοντας θέση), κάποιοι φανέρωσαν πως είχαν πληροφόρηση (αυτοί εκτέθηκαν περισσότερο από όλους) ενώ κάποιοι άλλοι απλά ενστερνίστηκαν και εξέφρασαν την κοινότυπη και πολύ δημοφιλή θέση και στάση «δύο μέτρα και δύο σταθμά» (double standard), πως υπάρχουν δηλαδή καλά και κακά πραξικοπήματα (δεν μας παραξενεύει κάτι τέτοιο και μάλλον είναι αδιάφορο καθώς είναι συνηθισμένο).
Τα διδάγματα που μπορούμε να αποκομίσουμε από τα προηγούμενα, μεταξύ άλλων προφανώς, είναι τα εξής: Πρώτον, δεν έχει τόση σημασία τι λένε οι άνθρωποι σε συνθήκες κανονικότητας αλλά πως τοποθετούνται σε συγκεκριμένες στιγμές και ποια είναι η τοποθέτηση τους όταν έχουμε συμβάντα ή τομές, σε καταστάσεις εξαίρεσης. Δεύτερον, οι άνθρωποι που εκτίθενται κατά τη διάρκεια ή μέσω ενός συμβάντος, είτε γιατί τους κατακυριαρχούν τα πάθη τους ή/και ευσεβείς πόθοι (στη συγκεκριμένη περίπτωση αναιρώντας την πολιτική, επιστημονική, διπλωματική ή άλλη ιδιότητα τους) είτε γιατί λειτουργούν ως «λαγοί», και πέφτουν έξω, θα πρέπει από εκείνη τη στιγμή και ύστερα να βλέπονται με διαφορετικό και εξαιρετικά κριτικό μάτι.
Επισημάνσεις
[-] Οι «λαγοί» λειτουργούν με συγκεκριμένους τρόπους. Ο απλούστερος είναι μικρό χρονικό διάστημα πριν, να τοποθετηθούν, να πουν ή να γράψουν δημόσια κάτι που να υπονοεί ή να διαμορφώνει κλίμα για το επερχόμενο συμβάν καθεαυτό ή για τους επιδιωκόμενους στόχους ή/και τα αποτελέσματα του (οι «λαγοί» ποτέ δεν προβλέπουν, ποτέ δεν κάνουν πρόγνωση, απλά έχουν πληροφόρηση). Ένας άλλος πιο σύνθετος τρόπος, σε ό,τι αφορά τη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι να ψάξει κανείς το μίτο από πότε και από που ξεκίνησαν παραλληλισμοί ανάμεσα π.χ στον Erdoğan και τον Gaddafi (μετά προφανώς από την πτώση-ανατροπή και δολοφονία του τελευταίου). Εδώ σημασία έχει να βρεθεί η πρωτογενής πηγή π.χ αυτού του παραλληλισμού και κατόπιν να ξετυλίξει κανείς το μίτο, ο οποίος έχει ενδιαφέρον, μονάχα δευτερευόντως όμως.
[-] Όλα τα προηγούμενα, ούτε σχετίζονται με την Τουρκία και το πραξικόπημα, ούτε αποτελούν ανάλυση για την Τουρκία και το πραξικόπημα (μπορεί να κάνουμε μια ανακεφαλαίωση όσων έχουμε γράψει για την Τουρκία μετά την απόπειρα. Την πρώτη ουσιαστική απόπειρα πραξικοπήματος σε κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ κατά την μεταψυχροπολεμική εποχή). Γίνεται μια προσέγγιση και εκφράζεται μια θέση με αφορμή τις στάσεις και τις τοποθετήσεις που υπήρξαν κατά τη διάρκεια του συμβάντος στην Τουρκία. Απλά να επισημάνουμε ή να υπενθυμίσουμε πως η τρομοκρατική επίθεση στην Νίκαια και η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία έγιναν την ίδια περίοδο (με διαφορά ωρών), σχεδόν συνέπεσαν. Χαρακτηριστικό είναι πως την ώρα που γράφαμε έναν εκτενή σχολιασμό για την τρομοκρατική επίθεση στην Νίκαια της Γαλλίας τότε, έλαβε χώρα η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία.
[-] Ανάλογα πράγματα, σε ό,τι αφορά τη βασική θέση της δημοσίευσης - δηλαδή πως οι ομάδες ή παρατάξεις διαμορφώνονται ή/και η ουσία τους φανερώνεται από την τοποθέτηση έναντι συμβάντων ή όταν έχουμε τομές, σε καταστάσεις εξαίρεσης, και όχι από το αν δηλώνουν «αριστεροί ή δεξιοί» ή από το τι λένε οι άνθρωποι σε συνθήκες κανονικότητας -, ισχύουν και για οποιοδήποτε άλλο συμβάν.