Η ιστορική και σημερινή πραγματικότητα αποκαλύπτει όμως άλλες διαστάσεις του πολέμου. Πόλεμος για την περιοχή δεν σήμαινε και δεν σημαίνει απλά κατοχή, έλεγχο, ενσωμάτωση περιοχών, επιβολή όρων στον αντίπαλο. Εδώ αναπτύχθηκε και εφαρμόστηκε εκείνη η αντίληψη και πρακτική του πολέμου η οποία έχει τη συνέχεια της στο ναζισμό, που πολεμώ-νικώ σημαίνει ταυτόχρονα εξολοθρεύω, αφομοιώνω, εκδιώκω, αρνούμαι τους αυτόχθονες, τους διαφορετικούς σε μια βάση ρατσιστική.


Στη σύγχρονη όμως ιστορία πολλές καθοριστικές για την ανθρώπινη εξέλιξη κοινωνικές αλλαγές, μεταβάσεις, στην Ανατολική Μεσόγειο παρουσιάζουν μια δική τους ιδιομορφία, δική τους «διαλεκτική». Διαδικασίες κοινωνικής, οικονομικής, πολιτισμικής ωρίμανσης, προϋποθέσεις του περάσματος από έναν τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας και της παραγωγής σ' έναν άλλο δεν ολοκληρώνονται.
Πολλές φορές εγκλωβίζονται, παθαίνουν «έκτρωση» ή παράγονται και αναπαράγονται στη δυσμορφία και στην παραμόρφωση. Σ' αυτή την αναπαραγμένη δυσμορφία τους, τα στοιχεία της συνέχειας των μορφών του παρελθόντος κυριαρχούν σε σχέση με αυτά της ρήξης. «Αληθινές» και «καθαρές» επαναστάσεις δεν είχαμε στην περιοχή.

Οι μορφές ιδιοποίησης, εκμετάλλευσης της εργασίας, υπεραξίας, οι μορφές δουλείας, φεουδαρχίας και ληστείας έχουν τη δική τους δυσμορφία, αλληλεξάρτηση και αλληλεπίδραση. Οι διαδικασίες του περάσματος από τη φεουδαρχία σε μορφές καπιταλισμού, μορφές καπιταλιστικής συσσώρευσης, η σχέση της με την πρωταρχική συσσώρευση -τόσο εκείνη που προέρχεται από την αποικιακή εκμετάλλευση όσο και τη ληστεία ή σχέση ανάμεσα στις κοινωνικοοικονομικές δομές και τους ρατσιστικούς νόμους- η ρατσιστική υπερδομή, οι μορφές κράτους αποτέλεσαν και αποτελούν φαινόμενα που επηρεάζουν και καθορίζουν το συνολικό εθνολογικό, πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό μόρφωμα της περιοχής.
Ενώ οι νόμοι αναπαραγωγής της ανατολικομεσογειακής πραγματικότητας έχουν μια δική του εσωτερική περιφερειακή λογική και λειτουργία, είναι παράλληλα συμβατοί και με τους νόμους και τις δομές του παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού συστήματος.
Ο γεωστρατηγικός παράγοντας της περιοχής είναι καθοριστικός για την κατανόηση της μετεξέλιξης της.

Η γεωστρατηγική της θέση, ο φυσικός της πλούτος γίνεται αιτία εξάρτησης, υποδούλωσης, υπανάπτυξης και αλλοτρίωσης της' αντί να ενώνει τα έθνη, τα κράτη, τους λαούς, τα διασπά. Δημιουργεί μισθοφόρους, χωροφύλακες των ξένων συμφερόντων σε βάρος των εθνικών-κοινωνικών προσδοκιών των λαών και των δικών τους συμφερόντων.

Για όλες τις ιδιαιτερότητες, τους περιφερειακούς νόμους λειτουργίας και εξέλιξης της ανατολικομεσογειακής πραγματικότητας και των δυσμορφιών-παραμορφώσεων που αυτοί προκαλούν, η μέχρι σήμερα επιστημονική ανάλυση -εκτός από ορισμένες εξαιρέσεις- δεν έχει πολλά πράγματα να πει. Αυτό, όταν όντας επιστήμη-προπαγάνδα του κράτους, η διανοητική ανεντιμότητα δεν νομιμοποιεί τις δυσλειτουργίες ή παραχαράζει την ιστορική εξέλιξη και πραγματικότητα της περιοχής, όπως συνήθως κάνει.






Αντίθετα με άλλες περιφέρειες του πλανήτη αυτή δεν είχε την τύχη, το προνόμιο να μιλήσουν για τις ανοιχτές της φλέβες, για τους αιώνες μοναξιάς της... Για... μας η διεθνιστική αλληλεγγύη δεν αποτέλεσε από την αρχή της ίδρυσης της «τυφλή» θρησκευτική «πίστη», μεταφυσική, αφηρημένη, απλή, συναισθηματική αναφορά. Είπαμε ότι είναι οι ιστορικοί, αντικειμενικοί, περιφερειακοί και παγκόσμιοι νόμοι λειτουργίας και ανάπτυξης του ιμπεριαλιστικού συστήματος... Η δική μας σταθερή αναφορά στη διεθνιστική δέσμευση με την υπόθεση της απελευθέρωσης των λαών της Ανατολικής Μεσογείου δε θέλει μόνο να καλύψει αυτό το διεθνιστικό κενό, προέρχεται από μια βαθιά πεποίθηση των περιφερειακών διαστάσεων μιας διεθνιστικής απελευθερωτικής διαδικασίας. Αυτό που ονομάζουμε περιφερειακό διεθνισμό.

Αυτό δεν σημαίνει ότι αρνούμαστε την πλανητική διάσταση μιας απελευθερωτικής διαδικασίας... Πιστεύουμε όμως ότι μια διεθνιστική αντίληψη, όταν δεν έχει ως αφετηρία (ή όταν αγνοεί ή υποβαθμίζει) την περιφερειακή διάσταση των προβλημάτων, όταν δεν εκφράζει εξωτισμό, υποδηλώνει αναζήτηση άλλοθι ή ποιοτική, κρατική, κομματική ή εμπορική σκοπιμότητα.

Την εποχή που διανύουμε οι δυνάμεις της δυσμορφίας, της αλλοτρίωσης, της εξάρτησης της Ανατολικής Μεσογείου, περιφερειακές και διεθνείς, κινούμενες σε μια λογική κρατών η οποία αγνοεί τους λαούς, κάνουν λαούς με ιστορία χωρίς ιστορία, λαούς με πατρίδα χωρίς πατρίδα, λαούς με κράτος χωρίς κράτος, λαούς με ύπαρξης χωρίς ύπαρξη.

Αυτό κάνουν στο δικό μας λαό στην Κύπρο. Επιδιώκουν να κλείσουν και άλλους λαούς στα μουσεία. Εμείς αγαπάμε τον λαό μας, αυτόν της Κύπρου, των νησιών του Αιγαίου, της Θράκης. Αν δεν αγαπάς τον λαό σου, πως μπορείς να αγαπάς τους άλλους λαούς;
Θέλουμε τους λαούς ζωντανούς, ελεύθερους πρωταγωνιστές στη ιστορίας και όχι υπόδουλους και νεκρούς. Προσδοκούμε μια αναγέννηση στην Ανατολική Μεσόγειο και την Ευρώπη και όχι την επιστροφή σε ένα νέο Μεσαίωνα. Θα είμαστε με τη πλευρά των ιστορικών αυτών λαών.

Στον νέο κύκλο απελευθερωτικών αγώνων στην Ανατολική Μεσόγειο το λόγο δεν θα έχουν τα κράτη. Το λόγο θα έχουν οι ίδιοι οι λαοί.

...σε κάθε χώρα χρησιμοποιούσαν μερικά συγκεκριμένα στοιχεία. Αυτά τα στοιχεία προέκυψαν από μια διαδικασία που μπορεί ν' αποκληθεί «παγκόσμιο αντιπροσωπευτικό σύστημα». Τα στοιχεία ήταν:





Τύποι πολιτικής οργάνωσης που έπρεπε να υπερνικήθούν για να δημιουργηθεί το σύγχρονο κράτος (εν συντομία) μέρος α´.

Μαλακή ισχύς (Soft power), είναι η ισχύς που κάνει τους ανθρώπους να σε αγαπούν. Σκληρή ισχύς (Hard power) είναι η ικανότητα να κάνεις τους ανθρώπους να σε φοβούνται. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 500 ετών, όλες οι παγκόσμιες δυνάμεις κέρδισαν την ηγεμονία τους μέσω της σκληρής ισχύος, αλλά οι ΗΠΑ έχουν κερδίσει την ηγεμονία τους μέσω του συνδυασμού σκληρής και μαλακής ισχύος, μέσω και του να χτυπούν και να αφομοιώνουν του εχθρούς τους.

Οι ΗΠΑ έχουν δομήσει τη μαλακή ισχύ τους μετατρέποντας τις αξίες και το πολιτικό τους συστήμα, όπως η αμερικανική ερμηνεία και καθορισμός της δημοκρατίας, της ελευθερίας και των ανθρώπινων δικαιωμάτων, σε υποτιθέμενες καθολικές (universal) αξίες.

.~`~.
Για περαιτέρω ιχνηλάτηση και πληρέστερη προοπτική

Η αποδιάρθρωση της κλασικής μορφής άρχισε όταν η αισθηματικά φορτισμένη χρωματική γραφή κατέκλυσε και βαθμηδόν συμπαρέσυρε τους φραγμούς της τονικότητας... Η απεμπόληση της τονικής είχε ως συνέπεια τη διεύρυνση του ήχου, κι αυτό πάλι έκαμε το αναλίωμα των ήχων και την αδιάκοπη μετατροπία σπουδαία μέσα μουσικής έκφρασης. Οι ήχοι λογίζονταν τώρα κατά πρώτον λόγο ως χρωματικές αξίες, και στον βαθμό που οι κύριοι τόνοι αντικαταστάθηκαν από απλώς κατευθυντήριους τόνους, η ήχοι αυτονομήθηκαν και μπορούσαν ή αναγκάθηκαν να συνυπάρξουν σε μια σχέση έντασης, πλούσια σε αποχρώσεις... Στη θέση της ατελείωτης μελωδίας, στο πλαίσιο της οποίας η χρωματική γραφή απώθησε για πρώτη φορά την τονική, μπήκαν γρήγορα κλειστές και σύντομες μελωδίες, που σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα εδράζονταν σε λίγες νότες ή παράλληλες μελωδικές γραμμές που δεν σχηματίζονταν με βάση νόμους ηχητικής αρμονίας... Η σύνθεση νοούνταν όλο και περισσότερο ως παιχνίδι με θέματα, ήχους, ρυθμούς...


Η μετατόπιση του μουσικού κέντρου βάρους από το αρμονικό-ηχητικό στοιχείο στο μορφολογικό-δομικό συνεπαγόταν τον υποβιβασμό εκείνου που ίσαμε τότε λογιζόταν ως πνευματικό περιεχόμενο της μουσικής και την αντίστοιχη ανατίμηση του τεχνικού-κατασκευαστικού παράγοντα.

Αφότου ο Lyotard μίλησε για μετα-νεωτερική κατάστασηκαι συνετέλεσε, ώστε να διαδοθεί ευρέως η έννοια της μετα-νεωτερικότητας, αρκετές σύγχρονες φιλοσοφικές και κοινωνιολογικές ερμηνείες εστιάζονται λιγότερο στην ανάγκη ανάδυσης ενός νέου κοινωνικού συστήματοςκαι περισσότερο σε θεσμικές μεταρρυθμίσεις, που εν μέρει ή εν πολλοίς τις υπαγορεύει η ίδια η πληροφορική δομή της κοινωνίας δυτικού τύπου. Στο πλαίσιο τέτοιων πιθανών μεταρρυθμίσεων, συνήθως γίνεται μετατόπισητων πολιτικών ιδεολογιών, σχεδιασμών ή πρακτικών από ένα σύστημα παραγωγής υλικών αγαθών με αντίστοιχη άνοδο του βιοτικού επιπέδου των ανθρώπων σε ένα σύστημα οργάνωσης της πληροφορίας ως παρα-πληροφορίας: δηλαδή συστηματικής και συστημικής παραπληροφόρησης. Αυτή ωστόσο η μετατόπιση έχει και την «επιστημονική»της δικαιολόγηση, που εκπορεύεται συνήθως από συστημικούς «διανοούμενους» μειωμένης πνευματικότητας, αλλά απύθμενης αερολογίας (Χάιντεγκερ). Μια ανεξέλεγκτη ανεπιστημονική σκοπιμότητα ετούτης της αερολογίας εισδύει κάθε φορά στις μάζες και τις συσκοτίζει –ή ακόμη και στην ίδια τη σοβαρή επιστημονική αναζήτηση και [δύναται να] την αποπροσανατολίζει– με τη γενική μορφή επιστημολογικώνεγχειρημάτων. Σε τούτα τα εγχειρήματα ανήκουν κατά περιόδους οι «μεγάλες αφηγήσεις» για οικονομικούς σχεδιασμούς, για φιλοσοφικές, κοινωνιολογικές, ιστορικές και άλλες «επ-εξηγήσεις» ή για πολιτικά προτάγματα «σωτήριας» εθνικής ευθύνης.


Η σύγχυση από τέτοιες «μεγάλες αφηγήσεις» εκφράζεται, κατά κανόνα, με την [ή στην] αδυναμία να αντιλαμβανόμαστε πως μας έχει παγιδεύσει ένας κόσμος συμβάντων, τον οποίο αδυνατούμε να ελέγξουμε. Με όρους του Μαρξ ένας τέτοιος κόσμος εμφανίζεται μέσα στην ιστορία ως ένας κόσμος από ασυνέχειεςκαι μπορεί να ελεγχθεί μέσα από γενικές αρχές. Ο χαρακτήρας της ασυνέχειας όμως δεν είναι πάντοτε ο ίδιος. Άλλη ήταν, για παράδειγμα, η ασυνέχεια/οι ασυνέχειες κατά τη φάση μετάβασης από τη φεουδαρχική στην αστική κοινωνία, άλλη ή άλλες στη μετα-νεωτερική ή μετα-καπιταλιστική εποχή. Το ζητούμενο στους μετα-νεωτερικούς ή μετα-μοντέρνους καιρούς δεν είναι η παραγνώριση ή επικάλυψη του ως άνω κόσμου συμβάντων με επιτηδεύσεις γενικών κατευθύνσεων ή επιστημολογικών-συστημικών θεμελιώσεων, αλλά η αποκάλυψη του εκάστοτε συγκαλυπτόμενου ή συγκαλυμμένου. Αποκάλυψη δεν σημαίνει μια επί πλέον μεταφυσικήθεώρηση, έστω και με υλιστικούς όρους, αλλά, πριν απ’ όλα, διάγνωση του παρόντος. Τι συμβαίνει, ανάμεσα στα άλλα, στο παρόν; Σε επίπεδο πολιτικού συστήματος, η μαζική δημοκρατία ολοκληρώνεται με ολοκληρωτικές, κατά το μάλλον ή ήττον, μεθόδους και πρακτικές. Σε επίπεδο οικονομίας, ο εν λόγω ολοκληρωτικός χαρακτήρας εκδηλώνεται ως ολοκληρωτική «κατάληψη», ήτοι εξάρτηση, της παραγωγής από άψυχες δυνάμεις, που πλανιούνται ως φάντασμα πάνω από τις ζωντανές δυνάμεις: ολοκληρωτική εμπορευματοποίηση της παραγωγής και της μισθωτής εργασίας· ολοκληρωτικός «εξορθολογισμός» με τη μορφή του γραφειοκρατικού συγκεντρωτισμούκαι με μια ένοχη αξιοποίηση της τεχνολογίας.


Αυτός ο ολοκληρωτικός «εξορθολογισμός» διέπεται από αξεδιάλυτες αντιφάσεις: θεωρητικά υποτίθεται πως ως «εξορθολογισμός» πλημμυρίζει την ανθρώπινη κοινωνία με βεβαιότητα ή με μια βέβαιη γνώση, με εμπιστοσύνη και αξιοπιστία· πρακτικά όμως την οδηγεί σε κατάρρευσημέσα στα [ή μέσα από τα] κύματα της επίγνωσης πως καμιά γνώση δεν είναι βέβαιη, πως ό,τι θεμελιωτικό –επιστημονικά ή φιλοσοφικά– προϋπήρξε, αποδεικνύεται αναξιόπιστο. Το μετα-νεωτερικής υφής ξερίζωματου συγκεκριμένου θεμελιωτισμού συμπορεύεται με τοιδεολόγημαπερί «τέλους της ιστορίας». Τούτο υποδηλώνει πως η νεωτερικότητα, ήγουν μετα-νεωτερικότητα, ενσωματώνει κάθε τοπικότητα σε έναν επεκτατικό μετασχηματισμό του χώρου, που φέρει το όνομα παγκοσμιοποίηση. Η τελευταία δεν είναι πια ένα λεκτικό σχήμα, αλλά η προμελετημένα βίαιη επικράτησηπαγκόσμιων κοινωνικών σχέσεων, όπου κάθε τοπική σχέση, ως συμβάν, χάνει την αυτονομίατης και καθορίζεται από άλλα συμβάντα των πιο απόμακρων τοπικοτήτων. Κάτι τέτοιο συμβαίνει κατά κόρον στην Ελλαδική κοινωνία, ώστε ανθρώπους και πράγματα, όλους και όλα να τα κυβερνά μια οντολογική αβεβαιότητα. Και το σύστημα του έθνους-κράτους; Αποδείχτηκε πολύ μικρό και ανίσχυρο για υπεράσπιση του εαυτού του, πολύ κραταιό όμως για να επιδαψιλεύει στους κρατικούς-εξουσιαστικούς μοχλούς της παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας αβρότητες και τελετουργικές ευγένειες εκδούλευσης. Κατ’ αυτό τον τρόπο μπορεί να κατανοείται καλύτερα ο μαρασμόςτης νεοελληνικής πραγματικότητας. Οποιαδήποτε άλλη ιδεολογική επιχρύσωση ή παρηγορητική ανορθολογικότητα επιβεβαιώνει αυτό τον μαρασμό, καθώς δεν αντιστέκεταιστη ραγδαία αύξηση της ολοκληρωτικής εξουσίας.

Η υπόθεση εργασίας των οικονομολόγων ότι τα οικονομικά είναι μια οικουμενική επιστήμη που μπορεί να εφαρμοστεί διαχρονικά και σε κάθε τόπο μπορεί να οδηγήσει σε αναλυτικές στρεβλώσεις και σε εσφαλμένες συστάσεις πολιτικής. Η ανικανότητα ή η απροθυμία τους να παραδεχτούν τη σπουδαιότητα των διαφορών μεταξύ των κρατών και των κοινωνιών και/ή της επιρροής του πολιτιστικού και ιστορικού περιβάλλοντος περιορίζει τη χρησιμότητα των οικονομικών. Οι επιβεβλημένες πολιτικές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση στην Ανατολική Ασία αποτελούν θλιβερό παράδειγμα της ανικανότητας των οικονομολόγων να κατανοήσουν τις τοπικές, κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες...

Παρόλο που οι νεοκλασικοί οικονομολόγοι ισχυρίζονται ότι τα οικονομικά είναι μια αντικειμενική επιστήμη, όπως η φυσική, τα οικονομικά στην πραγματικότητα στηρίζονται σε ένα πλήθος κανονιστικών υποθέσεων εργασίας ή απόψεων όσον αφορά στις αξίες που αποδέχονται οι περισσότεροι οικονομολόγοι. Αυτές οι κανονιστικές υποθέσεις εργασίας επηρεάζουν την επιλογή των θεμάτων που μελετούν οι οικονομολόγοι και τις απαντήσεις που θα δοθούν... Τα σύγχρονα οικονομικά που βασίζονται στη φιλοσοφία του πολιτικού φιλελευθερισμού, υποθέτουν ότι μάλλον το άτομο και όχι οι ομάδες ή οι τάξεις αποτελεί τη βασική μονάδα της κοινωνίας, ότι υπάρχει μια αρμονία συμφερόντων μεταξύ των ατόμων, τουλάχιστον μακροπρόθεσμα... Η πίστη στην αρμονία συμφερόντων μεταξύ των ατόμων αποτελεί επίσης τη βάση του φιλελεύθερου δόγματος για την ηθική και κοινωνική πρόοδο... Ο φιλελευθερισμός εμπεριέχει μια δέσμευση αρχής ως προς τα ατομικά δικαιώματα, την ελεύθερη αγορά και την πολιτική δημοκρατία... Ωστόσο υπάρχει μια ένταση ανάμεσα στη δέσμευση του φιλελευθερισμού απέναντι στην ισότητα (δικαιοσύνη) και στη δέσμευση του για ανεξαρτησία (ελευθερία)...

Αυτό οδηγεί σε μια κατάσταση στην οποία οι πολιτικές προκαταλήψεις παίζουν μεγαλύτερο ρόλο στην αποδοχή των θεωριών απ' ότι παραδέχονται γενικά οι οικονομολόγοι... Οι προβλέψεις των οικονομολόγων είναι στην πραγματικότητα διαβόητα ανεπιτυχείς. όπως αναφέρουν ορισμένοι αστειευόμενοι, «οι οικονομολόγοι προέβλεψαν με επιτυχία επτά από τις τελευταίες πέντε οικονομικές κάμψεις». Επιπλέον, ένα σημαντικό μέρος του αποδεκτού σώματος της οικονομικής ποτέ δεν ελέγχθηκε επαρκώς. Για του μελετητές της πολιτικής οικονομίας η αίρεση ceteris paribus (η προϋπόθεση ότι όλα τα άλλα παραμένουν σταθερά) που πρότειναν οι οικονομολόγοι είναι εξαιρετικά σημαντική...


Η Ιαπωνίαείναι χαρακτηριστικό παράδειγμα χώρας που γράφει (στον βαθμό που μπορεί και με γνώμονα τα συμφέροντα της, καθότι εξαρτημένη αν και ιμπεριαλιστική - σε σχέση π.χ. με την Κίνα, γιατί σε σχέση με τις δυτικές χώρες σχεδόν καμία χώρα στον πλανήτη δεν είναι ιμπεριαλιστική, πλην Ρωσίας και δυο τριών ακόμα) στα παλαιότερα των υποδημάτων της, την οικονομική δυτικοliberalistικη «αντικειμενικότητα» και την ανθρωπολογία του κέρδους, βασιζόμενη στις ιδιαιτερότητες και τις διαφορές της. Τώρα, τι σημαίνει αυτό για την καθεμιά και τον καθένα είναι άλλο ζήτημα.

Στον αιώνα μας έγινε συχνά λόγος για το τέλος του κυρίαρχου κράτους, όπως αυτό διαμορφώθηκε στους Νέους Χρόνους. Οι οπαδοί της οικουμενικής ηθικής, η οποία κυριαρχεί μέσα στο ιδεολογικό σύμπαν της μαζικής δημοκρατίας όντας η αντίστροφη όψη ενός ακραίου ατομικισμού, συνδέουν με την προσδοκία αυτού του τέλους χειραφετητικές ελπίδες, άλλοι πάλι φοβούνται ότι έτσι θα χαθούν χειροπιαστές πολιτικές εγγυήσεις της εσωτερικής και της διεθνούς ευταξίας. Για να δούμε νηφάλια τα πράγματα, πρέπει πρώτα-πρώτα ν' αφήσουμε στην άκρη τόσο τη δημοκρατική όσο και την αυταρχική μυθολογία για το νεοτερικό κυρίαρχο κράτος.

Αν η πρώτη το θεωρούσε ως ισχύ ή μάλλον ως βία, η οποία κατέπνιγε προς το συμφέρον των κυρίαρχων κινήματα ελευθερίας και αιτήματα ισότητας προερχόμενα εκ των κάτω, η δεύτερη το παρουσίαζε ως αυτόνομη οντότητα πάνω απ' όλες τις τάξεις κι απ' όλα τα μερικά συμφέροντα, ως θνητό Θεό με αποστολή του τη φύλαξη του δημοσίου συμφέροντος. Και στις δυο περιπτώσεις η πολιτική και ιδεολογική πρόθεση οδήγησε σε αρνητικές ή θετικές υποστασιοποιήσεις, οι οποίες ελάχιστα βοηθούν στην κατανόηση των εκάστοτε λειτουργιών του νεοτερικού κράτους. Ήδη από την εποχή του σχηματισμού του το κράτος αυτό υπηρέτησε άλλοτε τη μεταρρύθμιση κι άλλοτε την αντίδραση, κάποτε την υπεράσπιση και κάποτε την καταπολέμηση κατεστημένων συμφερόντων. Οι δημοκράτες και οι σοσιαλιστές δεν αισθάνθηκαν δυσφορία όπου άσκησαν την κρατική εξουσία, ενώ αντίστροφα διάφοροι θιασώτες του αυταρχικού κράτους έχασαν γρήγορα τον σεβασμό τους απέναντι στον θνητό Θεό όποτε αυτός χάρισε την εύνοια του σε άλλους.

Όλα αυτά σημαίνουν: το νεότερο κράτος υπήρξε ένα άπειρα πλαστικό και προσαρμοστικό εργαλείο, στην ήδη μακρά ιστορία του συμμάχησε με πολύ διαφορετικά κοινωνικά στρώματα και υπηρέτησε τους πιο διαφορετικούς σκοπούς, αλλάζοντας κάθε φορά την έκταση του, την οργανωτική του μορφή και τους φυσικούς φορείς του.

Όσοι όμως μιλούσαν για το τέλους του κράτους δεν μπορούσαν και δεν ήθελαν να δουν τα ιστορικά δεδομένα στις διακυμάνσεις τους. Πολλοί απ' αυτούς άρθρωσαν από αυταρχική σκοπιά μια διαμαρτυρία αφ' ενός εναντίον του βαθμιαίου μαζικοδημοκρατικού προσανατολισμού της κρατικής πολιτικής στον 20ο αιώνα και αφ' ετέρου εναντίον της δήθεν ανικανότητας ενός «φιλελεύθερου» ή μαζικοδημοκρατικού κράτους να ασκήσει αποτελεσματική εξωτερική πολιτική... Η επίθεση αυτής της αυταρχικής (ως προς τις κοινωνικές της προτιμήσεις κυρίως παλαιοφιλελεύθερης) αντίληψης εναντίον του μαζικοδημοκρατικού κράτους, το οποίο βέβαια από τη σκοπιά της κανονιστικής της αντίληψης δεν μπορούσε να αποτελεί «γνήσιο» κράτος, συγκεντρώθηκε πρωταρχικά στη συγχώνευση της πολιτικής με την οικονομία, η οποία συγχώνευση αφαιρούσε τάχα από το κράτος την προηγούμενη περιωπή του ως φύλακα του γενικού συμφέροντος και το έκανε άβουλο όργανο ιδιωτικών συμφερόντων.
Έτσι όμως παραγνωρίζονταν οι πολιτικές πλευρές της συγχώνευσης της πολιτικής με την οικονομία... Όχι μόνον η πρόνοια για τη στοιχειώδη διαβίωση (ως φράγμα κατά της ανομίας) και η ανακατανομή συνιστούν πολιτικές πράξεις κατ εξοχήν, αλλά και η συγχώνευση της πολιτικής με την οικονομία μετέβαλε το κράτος στον κατά πολύ μεγαλύτερο εργοδότη και σε διαχειριστή της μερίδας του λέοντος του εθνικού εισοδήματος. Φυσικά, δεν είναι δυνατό να μην παραβλέψει κανείς τον έντονα πολιτικό χαρακτήρα αυτών των φαινομένων όταν εμμένει σε μιαν έννοια της πολιτικής ξεπερασμένη από καιρό.


Σε σχέση με την πλανητική πολιτική του αιώνα μας, σοβαροί παρατηρητές υπογράμμισαν ότι η υποταγή της εξωτερικής πολιτικής των κρατών στις αρχές μιας οικουμενικής ηθικής θα επέφερε αναγκαστικά την κατάλυση της κρατικής κυριαρχίας, γιατί κήρυσσε εγκληματική κι αξιόποινη τη raison d'étatως θεμιτή πυξίδα των κρατικών ενεργειών, στερώντας τους έτσι το μόνο δυνατό κυρίαρχο έρεισμα.

Στον Ψυχρό Πόλεμο φάνηκε ότι το κυρίαρχο κράτος βάλλεται και από τα δυο στρατόπεδα, γιατί και τα δυο διεξήγαν τον αγώνα τους στο όνομα οικουμενικών και διεθνιστικών αρχών, ήτοι φιλελεύθερων ή προλεταριακών αρχών, απέναντι στις οποίες το άτομο όφειλε να τρέφει περισσότερη νομιμοφροσύνη απ' ότι απέναντι στο κράτος της καταγωγής του.

Μια τέτοια περιγραφή των πραγμάτων περιέχει πράγματι σημαντικές παρατηρήσεις, ωστόσο δεν εξαντλεί όλες τις επόψεις του προβλήματος, έτσι ώστε καθ' αυτήν να δικαιολογεί το συμπέρασμα ότι η εποχή της κρατικής κυριαρχίας τέλειωσε οριστικά. Πρώτα, πρώτα δεν είναι ιστορικά και μεθοδολογικά ορθό να αντιπαραβάλλεται ο τρόπος, με τον οποίον κατανοούσε ιδεολογικά τον εαυτό της η Ευρώπη στο παρελθόν, με ορισμένες πλευρές της σημερινής πλανητικής πραγματικότητας. Ακόμα και στην εποχή της ακμής της η raison d'état διόλου δεν καταφρονούσε την προπαγανδιστική συμμαχία με χριστιανικές και ηθικές (ήτοι οικουμενικές) αρχές, ακριβώς όπως και στον αιώνα μας η ανακήρυξη οικουμενικών ηθικών αρχών σε κατευθυντήριες γραμμές της διεθνούς πολιτικής ευνοούσε κατά μεγάλο μέρος τα συμφέροντα ορισμένων κρατών. Η έννοια του κυρίαρχου κράτους χρησιμοποιούνταν βέβαια ως επιχείρημα στηριζόμενο στο διεθνές δίκαιο όποτε απειλούνταν τα οικεία συμφέροντα και το οικείο κράτος, συχνά όμως ο σεβασμός απέναντι της εξανεμιζόταν, όταν επρόκειτο για το κράτος του άλλου' γιατί συνήθως ο σεβασμός διαρκούσε μόνον όσο τον επέβαλλε ο συσχετισμός δυνάμεων. Γι' αυτόν τον λόγο η κρατική κυριαρχία πάνω στο ευρωπαϊκό έδαφος πήρε μορφή ιδιαίτερα αδρή όταν διαμορφώθηκε ένα σύστημα κρατών, τα οποία είτε ήσαν εξ ίσου ισχυρά είτε μπορούσαν να αντισταθμίσουν την έλλειψη δικής τους ισχύος με τις ενδεδειγμένες συμμαχίες.

Ό,τι ονομάσθηκε «κλασσικό κυρίαρχο κράτος» ευδοκίμησε κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες συναφείς με ορισμένο συσχετισμό δυνάμεων ανάμεσα στα μεγάλα ευρωπαϊκά κράτη και άσχετες προς την εσωτερική εξέλιξη του κράτους ως μορφώματος των Νέων Χρόνων με ειδοποιά χαρακτηριστικά. Γι' αυτό και τα κατηγορήματα του κυρίαρχου κράτους αποδίδονταν κατ' ουσία μόνο σε όσα κράτη απάρτιζαν το σύστημα των ευρωπαϊκών Δυνάμεων [σημ. Δ`~. όπως περίπου συμβαίνει σήμερα με τα μη failed states, που τα περισσότερα, πλην ελαχίστων, είναι μέλη της Τριάδας του Βορρά ή σύμμαχοι των Η.Π.Α]...


Ήταν μια κρατική κυριαρχία εδραζόμενη στην ολιγαρχία μερικών κρατών, αν μπορούμε να εκφρασθούμε έτσι, και ξεθώριασε [;] όχι επειδή οι αρχές της έπαψαν να ισχύουν, παρά μάλλον επειδή οι αρχές αυτές επεκτάθηκαν σ' έναν ευρύτερο -αρχικά ευρωπαϊκό και κατόπιν πλανητικό- χώρο, στον οποίο τα κράτη δεν μπορούσαν να σχηματίσουν μεταξύ τους πολιτικούς συνδυασμούς σαν τους παραπάνω.

Ο Ψυχρός Πόλεμος έθεσε πράγματι υπό αμφισβήτηση αυτό το εν μέρει πλασματικό και εν μέρει ριζωμένο στις ευρωπαϊκές ιδιαιτερότητες «κλασσικό κυρίαρχο κράτος». Γιατί η μια παράταξη κήρυσσε στο προγραμματικό επίπεδο την κατάργηση όλων των συνόρων και όλων των κρατών, ήτοι τη συναδέλφωση όλων των λαών στο πλαίσιο μιας αταξικής παγκόσμιας κοινωνίας, θεωρώντας την προσήλωση στο ιδεώδες αυτό κατ' αρχήν σημαντικότερη από την πίστη στο κράτος καταγωγής του ατόμου' η άλλη παράταξη, πάλι, αντιπαρέθετε στην πρακτική του ολοκληρωτισμού τις αρχές της οικουμενικής ηθικής και στην οχύρωση πίσω από το Σιδηρούν Παραπέτασμα το όραμα ενός ανοιχτού και ενιαίου κόσμου.

Αν οι θέσεις αυτές είχαν γίνει πράξη, τότε βέβαια η μορφή και η ουσία του κυρίαρχου κράτους θα χάνονταν. Όμως η πραγματικότητα προχώρησε πιο διαφορισμένα, διοχέτευσε δηλ., τις προγραμματικές διακηρύξεις κατά τέτοιο τρόπο, ώστε στάθηκε δυνατό να υπηρετήσουν ακριβώς το κυρίαρχο εκείνο κράτος, το οποίο θα όφειλαν να καταργήσουν αν λαμβάνονταν στην ονομαστική τους αξία (σημ. i). Από κομμουνιστικής πλευράς ο προλεταριακός διεθνισμός χρησιμοποιήθηκε για τους σκοπούς ενός ορισμένου κυρίαρχου κράτους, δηλ. της Σοβιετικής Ένωσης, ενώ συνάμα κομμουνιστικά κινήματα εξαιρετικού δυναμισμού συνδέθηκαν με εθνικιστικούς στόχους, εφ όσον ο αγώνας ενάντια σε μια καπιταλιστική αποικιοκρατία ωθούσε τον εθνικισμό να ενστερνισθεί τον κομμουνισμό' από τέτοια κινήματα προήλθαν κράτη όπως η Κίνα ή το Βιετνάμ, τα οποία υπεράσπισαν την κυριαρχία τους κατά τρόπο υπερήφανο και μάλιστα «κλασσικό», θα μπορούσαμε να πούμε.
Από την άλλη μεριά, στο δυτικό στρατόπεδο η απόρριψη του προλεταριακού διεθνισμού οδήγησε σε μια θετική αποτίμηση του έθνους και του ανεξάρτητου κράτους ως των φυσικών πολιτικών μονάδων (σημ. ii). Παράλληλα, και στη Δύση ο ηθικός οικουμενισμός συχνά υπηρέτησε τις αυτοκρατορικές βλέψεις του ηγετικού κυρίαρχου κράτους, δηλ. των Ηνωμένων Πολιτειών. Ήδη η μαζική επίκληση των οικουμενικών ηθικών αρχών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διαμόρφωση της διεθνούς πολιτικής μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο είχε δείξει ολοκάθαρα ότι είναι δυνατή η επιλεκτική τους χρήση και η χειραγώγηση της λειτουργίας τους, έτσι ώστε ν' αποτελούν εργαλεία ισχύος στα χέρια ορισμένων κρατών και εναντίον άλλων... Το κυρίαρχο κράτος θα μπορούσε να καταλυθεί χάρη στη διάδοση οικουμενικών αρχών μονάχα αν αυτές λαμβάνονταν στην ονομαστική τους αξία και εφαρμόζονταν με συνέπεια.




Η σύντομη αυτή ανασκόπηση θα μας βοηθήσει να δούμε καθαρότερα τη σημερινή συγκυρία, στην οποία η επικράτηση του οικουμενισμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων -μαζί με τη δράση διεθνών οργανισμών (σημ. i) και με τις οικονομικές συγχωνεύσεις- φαίνεται να προαναγγέλει το τέλος του κυρίαρχου κράτους. Στα πλαίσια της τρέχουσας πολιτικής η επικράτηση αυτή ανταποκρίνεται στα ζωτικά συμφέροντα πολλών πλευρών, οι οποίες επιθυμούν να εκφράσουν διάφορες χειροπιαστές απαιτήσεις στη γλώσσα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Από δομική άποψη έχουμε να κάνουμε με μιαν ακόμα πλευρά της μεταφοράς μαζικοδημοκρατικών φαινομένων σε πλανητικό επίπεδο, εφ' όσον στην ηθική γλώσσα του οικουμενισμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων απηχούνται τα κοινωνιολογικά δεδομένα του μαζικοδημοκρατικού κατακερματισμού της κοινωνίας σε μεμονωμένα άτομα και του μαζικοδημοκρατικού πλουραλισμού των αξιών.

Η πρακτική συνέπεια της πλανητικής εφαρμογής τους θα ήταν πάντως η κατάλυση της κρατικής κυριαρχίας μέσω της επέμβασης ξένων Δυνάμεων, οι οποίες θα νομιμοποιούσαν τις ενέργειες τους επικαλούμενες τα ανθρώπινα δικαιώματα' έτσι η σαφής διαχωριστική γραμμή μεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής (σημ. ii), χωρίς την οποία δεν μπορεί να υπάρξει κρατική κυριαρχία, θα απαλειφόταν, και αυτό πάλι θα συμβάδιζε με την άμβλυνση των ορίων μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας στο εσωτερικό της μαζικής δημοκρατίας.

Ωστόσο είναι άκρως αμφίβολο αν η πλανητική πολιτική θα διαγράψει ευθύγραμμα αυτή την πορεία και θα αποχαιρετήσει για πάντα το κυρίαρχο κράτος μέσω της συνεπούς εφαρμογής των αρχών της οικουμενικής ηθικής και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Γιατί δεν πρέπει να αναμένεται ότι πρακτικά τελεσφόρες επεμβάσεις στην εσωτερική πολιτική των σημερινών κρατών προς επιβολή των παραπάνω αρχών θα μπορούσαν να επιχειρούνται από όλες τις πλευρές προς όλες τις πλευρές. Οι μεγάλες Δυνάμεις θα αποδειχθούν πολύ πιο ευκίνητες και αποτελεσματικές από την άποψη αυτή, κι έτσι η έμπρακτη διαφορά υποκειμένων και αντικειμένων της πλανητικής πολιτικής θα συνεχίσει να υφίσταται κάτω από το λαμπροστόλιστο περίβλημα της γενικά αναγνωριζόμενης ισότητας, όπως την προβλέπουν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Με άλλα λόγια: ο οικουμενισμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν θα ασκήσει την επήρεια του in abstracto, στην ονομαστική του αξία και ανεξάρτητα από την ιδιοσυστασία των εκάστοτε εκπροσώπων του. Θα την ασκήσει αναγκαστικά μέσω συγκεκριμένων φορέων, οι οποίοι θα τον χρησιμοποιήσουν ως εργαλείο' όταν όμως ένας οικουμενισμός χρησιμοποιείται ως εργαλείο, τότε μερικεύεται ipso facto [εκ των πραγμάτων, αυτόματα], δηλ. τίθεται στην υπηρεσία κρατικών σκοπών.

Στην προοπτική αυτή, η γενική ομολογία πίστεως προς τις αρχές της οικουμενικής ηθικής δεν θα θέσει σε κίνδυνο το κυρίαρχο κράτος, αν αυτό δεν κινδυνεύει λόγω εσωτερικών αδυναμιών' βεβαίως θα είναι υπό διάφορες συνθήκες υποχρεωμένο να παίζει κρυφτούλι, εφ' όσον τουλάχιστον δεν θα προσφεύγει στην ανοιχτή παραβίαση των παραπάνω αρχών. Η τέχνη των προσποιήσεων και των εκλογικεύσεων δεν πρόκειται πάντως να χαθεί από τον κόσμο στην εποχή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

α) Η μη κυβερνητική ομάδα.. μπορεί να θεωρηθεί ως μια ειδική περίπτωση ενός μεγαλύτερου φαινομένου που απειλεί την επιβίωση του συστήματος των κρατών: του διεθνικού οργανισμού.
Πρόκειται για έναν οργανισμό που λειτουργεί πέραν των διεθνών συνόρων, μερικές φορές σε παγκόσμια κλίμακα, που επιδιώκει όσο το δυνατόν περισσότερο να αγνοεί αυτά τα σύνορα και που εξυπηρετεί την ανάπτυξη δεσμών μεταξύ διαφορετικών εθνικών κοινωνιών ή τμημάτων αυτών των κοινωνιών. Περιλαμβάνει πολυεθνικές εταιρίες, όπως την General Motors ή τη Unilever' πολιτικά κινήματα, όπως το Κομμουνιστικό Κόμμα ή τον Οργανισμό Αλληλεγγύης των Τριών Ηπείρων' διεθνείς μη κυβερνητικές οργανώσεις, όπως επιστημονικούς και επαγγελματικούς συλλόγους' θρησκευτικές ενώσεις, όπως τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία' και διακυβερνητικές υπηρεσίες που λειτουργούν πέραν των συνόρων, όπως την Παγκόσμια Τράπεζα... Συχνά υποστηρίζεται ότι αυτοί οι διεθνικοί οργανισμοί ή ορισμένοι από αυτούς, επειδή παρακάμπτουν το σύστημα κρατών και συμβάλλουν άμεσα στη σύνδεση της παγκόσμιας κοινωνίας ή της παγκόσμιας οικονομίας, επιφέρουν το τέλος του συστήματος κρατών...

β) Υπάρχει αφθονία αυτοπροσδιοριζόμενων εκπροσώπων του κοινού καλού του «διαστημοπλοίου γη» ή «αυτού του πλανήτη που κινδυνεύει». Ωστόσο οι απόψεις αυτών των ιδιωτών, όποια αξία και να έχουν, δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας πολιτικής διαδικασίας προώθησης και σύνθεσης συμφερόντων. Καθώς δεν επικυρώνονται από μια τέτοια πολιτική διαδικασία, οι απόψεις αυτών των ατόμων συνιστούν έναν ακόμη λιγότερο έγκυρο οδηγό για το κοινό καλό της ανθρωπότητας από ό,τι οι απόψεις των εκπροσώπων κυρίαρχων κρατών, ακόμη και εκείνων με μη αντιπροσωπευτικά ή τυραννικά καθεστώτα, που έχουν τουλάχιστον δικαίωμα να μιλούν για κάποιο μέρος της ανθρωπότητας ευρύτερο από τον εαυτό τους. Ούτε έχουν οι εκπρόσωποι των μη κυβερνητικών ομάδων τέτοιου είδους εξουσία' μπορεί να μιλούν με κύρος για το συγκεκριμένο αντικείμενο τους, αλλά το να καθορίζουν τα συμφέροντα της ανθρωπότητας ισοδυναμεί με το να αξιώνουν ένα είδος εξουσίας που μπορεί να παρασχεθεί μόνο από μια πολιτική διαδικασία... Αν όμως αναγκαζόμασταν να ψάξουμε μέσα από τις απόψεις των κρατών, και ειδικά των κρατών που συναθροίζονται σε διεθνείς οργανισμούς, για να ανακαλύψουμε το παγκόσμιο κοινό καλό, τούτο θα οδηγούσε σε διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Οι οικουμενικές ιδεολογίες που ασπάζονται τα κράτη είναι πασίγνωστο ότι εξυπηρετούν τα ιδιαίτερα συμφέροντα τους και οι συμφωνίες που συνάπτονται μεταξύ κρατών είναι γνωστό ότι είναι περισσότερο προϊόντα διαπραγμάτευσης και συμβιβασμού παρά προϊόντα κάποιου ενδιαφέροντος για τα συμφέροντα της ανθρωπότητας ως συνόλου.




Ώστε παρά τη μικρότερη ή μεγαλύτερη σύμφυρση εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής εξ αιτίας της γενικής αποδοχής των οικουμενικών ηθικών αρχών διόλου δεν θα επέλθει υποχρεωτικά η κατάργηση των ορίων μεταξύ τους και επομένως και η κατάλυση του κυρίαρχου κράτους. Μάλλον θα συμβεί και εδώ ό,τι και με τη διαπλοκή των οικονομιών: τα σύνορα γίνοται (πολύ) πιο διαβατά, όμως δεν πέφτουν, αλλά παραμένουν κάπου στο βάθος, ως ultima ratio σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Το κυρίαρχο κράτος απέχει ακόμα σήμερα πολύ από το να έχει απεμπολήσει σε τέτοιο βαθμό τον εαυτό του, ώστε να μην μπορεί οποτεδήποτε να πάρει πίσω ότι εκχώρησε με τη θέληση του σ' αυτήν ή την άλλη μορφή - αν βέβαια διαθέτει την έμπρακτη ισχύ για να το κάμει.

Δεν είναι σωστό να υπερτιμάται η πολιτική σημασία του διεθνούς δικαίου η των διεθνών οργανισμών και να ερμηνεύονται οι προσπάθειες προς επέκταση τους ως σκόπιμες και αναντίστρεπτες ενέργειες προκειμένου να καταργηθεί το κυρίαρχο κράτος. Οι ρυθμίσεις του διεθνούς δικαίου και οι διεθνείς οργανώσεις έχουν γίνει απαραίτητες λόγω της πυκνότητας, η οποία χαρακτηρίζει πλέον την πλανητική πολιτική, όμως παραμένει ανοιχτό αν θα αποτελέσουν το πεδίο της κοινής συννενόησης ή το πεδίο μάχης...

Εξ ίσου εσφαλμένο θα ήταν να συγκεντρώσουμε αποκλειστικά την προσοχή μας στα φαινόμενα εκείνα της μαζικοδημοκρατικής ζωής, τα οποία οι οδυρόμενοι επικριτές του σύγχρονου πολιτισμού τα θεωρούν ενδείξεις σήψεως, ενώ διάφοροι αβλαβείς «εναλλακτικοί» τα βλέπουν ως σίγουρα σημεία χειραφέτησης, να τα προβάλουμε ευθύγραμμα στο μέλλον, να προφητεύουμε τη διόγκωση τους δίκην χιονοστιβάδος και να τα εκλάβουμε ως την αρχή του ελπιδοφόρου ή εφιαλτικού τέλους του κυρίαρχου κράτους.

Αναμφίβολα, μέσα στις ανεπτυγμένες μαζικές δημοκρατίες συχνά γεννιέται η εντύπωση ότι η κρατική εξουσία έχασε το αδιαφιλονίκητο κύρος της, ότι κράτος και ιδιώτες βρίσκονται πάνω στο ίδιο επίπεδο ή ότι η διάδοση ηδονιστικών στάσεων υπονομεύει τα ιδεολογικά και ψυχολογικά θεμέλια του κράτους. Εδώ πρέπει να πούμε δυο πράγματα.

Πρώτον, πρέπει να υπογραμμισθεί η δομική αναγκαιότητα τέτοιων φαινομένων για τη λειτουργία της μαζικής δημοκρατίας ως οικονομίας και ως θεσμικού πλέγματος' βέβαια, δεν είναι δυνατό να προβλεφθούν όλες οι παρενέργειες και τα συμπαρομαρτούντα τους, ωστόσο πολλοί κοινωνικοί σχηματισμοί στην ίσαμε τώρα ιστορία αποδείχθηκαν ανθεκτικοί, μολονότι έζησαν με αμφιλεγόμενους θεσμούς και επαμφοτερίζουσες κοινωνικές στάσεις. Δεύτερον, δεν είναι σωστό να θεωρούνται φαινόμενα, τα οποία δίνουν εξωτερικά τον τόνο σε σχετικά ήσυχες και ευημερούσες εποχές, ως καίρια ή αποφασιστικά σε κάθε μελλοντική κατάσταση. Το κυρίαρχο κράτος θα κάνει έντονα αισθητή τη παρουσία του μέσα στην ανεπτυγμένη μαζική δημοκρατία, όταν στον ορίζοντα προβάλει κάποιος εσωτερικός ή εξωτερικός κίνδυνος ή όταν μια ξαφνική μεταβολή της συγκυρίας επιβάλλει αναπροσανατολισμούς.
Τους λόγους, για τους οποίους το κυρίαρχο κράτος είναι απαραίτητο στις λιγότερο ανεπτυγμένες μαζικές κοινωνίες, θα τους αναφέρουμε συζητώντας το πρόβλημα του εθνικισμού.



Αναφέραμε ήδη τη «νεοφιλελεύθερη» υπερτίμηση της λειτουργικής αυτοτέλειας της ιδιωτικής οικονομίας καθώς και τα νέα, κατ' εξοχήν πολιτικά καθήκοντα που αναλαμβάνει το κράτος καθώς συγχωνεύεται η πολιτική με την οικονομία. Η ιδιωτική οικονομία δεν μπορεί να αναπτυχθεί χωρίς ισχυρές θεσμικές εγγυήσεις και χωρίς το πλαίσιο της κρατικής οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής' θα ήταν παραπλανητικό να παραβλέψουμε την εσώτερη συνάρτηση ανάμεσα στη γενική διεύρυνση των κρατικών λειτουργιών και τη γενική άνθηση της ιδιωτικής οικονομίας μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, μολονότι από την άλλη πλευρά είναι γνωστές οι συνέπειες της διογκωμένης γραφειοκρατίας.

Εν πάση περιπτώσει η ιδιωτική οικονομία συχνότατα ζει άμεσα από το γεγονός ότι το κράτος αναθέτει σε ιδιώτες διάφορες εργασίες αντί να τις εκτελέσει το ίδιο - και τότε ίσως ζει και καλύτερα, όπως αφήνει να εννοηθεί ο ζήλος της όταν επιδιώκει την ανάληψη δημοσίων έργων.
Η έμπρακτη οικονομική αναγκαιότητα του κράτους γίνεται εμφανέστερη, όταν αναλογισθούμε σε ποιόν απευθύνονται οι διαμαρτυρίες και τα αιτήματα όποτε τελματώνεται η ιδιωτική οικονομία. Με άλλα λόγια, η ιδιωτική οικονομία δεν μπορεί να εγγυηθεί τίποτε ούτε να αναλάβει ευθύνες για τίποτε, εφ' όσον πρόκειται για υποθέσεις γενικού συμφέροντος. Όμως μονάχα η στάθμιση του γενικού συμφέροντος (αδιάφορο ποιός το ερμηνεύει δεσμευτικά σε κάθε περίπτωση) μπορεί να εμποδίσει τη βαθμιαία διολίσθηση στην ανομία και επομένως και την κατάρρευση της οικονομικής δραστηριότητας, προ παντός όταν αυτή είναι άκρως περίπλοκη. Η έμπρακτη αυτονόμηση μιας διεθνοποιημένης ιδιωτικής οικονομίας πάνω από τα κεφάλια των αποδυναμωμένων κρατών θα συνεπέφερε μια κατάσταση βαθιάς ανομίας, δηλ. την επιστροφή στον νόμο της ζούγκλας.

Όμως, έτσι όπως είναι σήμερα διαρθρωμένη η παγκόσμια κοινωνία, η ανομία μπορεί να καταπολεμηθεί μονάχα με τα παραδοσιακά μέσα του κυρίαρχου κράτους. Τούτη η σύνδεση οικονομικών λειτουργιών με το γιγάντιο μελλοντικό έργο της συγκράτησης της ανομίας θα αποτελέσει μέσα στην ερχόμενη φάση της πλανητικής πολιτικής το θεμέλιο εκείνο, πάνω στο οποίο το κυρίαρχο κράτος θα εξακολουθήσει να υπάρχει σε παλαιότερες και νεότερες μορφές (i). Ασφαλώς είναι περιττό να τονίσουμε ιδιαίτερα τον ρόλο των εξωτερικών συγκρούσεων ή των εκτάκτων καταστάσεων για τη διατήρηση και ενδεχομένως την ενίσχυση του.

Κλείνουμε λοιπόν με την παρατήρηση ότι, κοντά σ' όλα αυτά, η κρατική οργάνωση θα είναι το καταφύγιο τόσο των μεγάλων όσο και των μικρών εθνών μπροστά στις πολιτικές αβεβαιότητες των αρχών της οικουμενικής ηθικής και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μόνον ως οργανωμένη κρατική ισχύς μπορεί ένα μεγάλο ή μικρό έθνος να αντισταθεί σε ερμηνείες αυτών των αρχών, τις οποίες θεωρεί ως προπέτασμα για επικίνδυνες ορέξεις άλλων εθνών.
Μόνον ως κράτος μπορεί ένα μεγάλο έθνος να αντιμετωπίσει σε περίπτωση ανάγκης ακόμα και ολόκληρη τη διεθνή κοινότητα. Και μόνον ως κράτος μπορεί ένα μικρό έθνος να μιλήσει ως ίσος προς ίσον μ' ένα μεγάλο έθνος, εφ' όσον τόσο το μικρό όσο και το μεγάλο έθνος αποτελούν, το καθένα για τον εαυτό του, ένας κράτος (ii).


Γράφει σε άλλο σημείο του ίδιου έργου ο Παναγιώτης Κονδύλης: Μαζικές δημοκρατίες δυτικού τύπου θα υπάρχουν δίπλα σε αυταρχικούς ψευδοκοινοβουλευτισμούς και καισαρικά καθεστώτα ή αναπτυξιακές δικτατορίες - και οικονομικά ή εθνικά συνεκτικοί χώροι δίπλα σε πολυεθνικά κράτη ή γλωσσικά και θρησκευτικά χαλαρές κρατικές κοινότητες. Στην προοπτική αυτή μπορούμε να φαντασθούμε την παγκόσμια κοινωνία σαν μια παρδαλή μαζική κοινωνία...

Διαφορετικά, τα αποτελέσματα είναι γνωστά: Ισραήλ-Παλαιστίνιοι, Η.Π.Α-Ιθαγενείς, Γερμανία-Εβραίοι της Ευρώπης, Νότιος Αφρική-Ιθαγενείς Αφρικάνικοι πληθυσμοί, Τουρκία-Αυτόχθονοι πληθυσμοί Μικράς Ασίας (θα μπορούσε να αναφερθεί και η περίπτωση Hutu και Tutsi αν και έχει διαφορές και ιδιαίτερο ιστορικό).

Υπάρχουν δυο τρόποι αντιμετώπισης της παραπάνω θέσης. Ο πρώτος είναι να λες μονάχα για τον μπαμπά του Θουκυδίδη, τη μαμά του, τα παιδικά του χρόνια, να ισχυρίζεσαι πως αυτό που λέει ο Θουκυδίδης δεν το λέει επειδή διαπιστώνει πως συμβαίνει αλλά επειδή θέλει να συμβαίνει κ.λπ (ξέρετε, όλον αυτόν τόν κυρίαρχο δυτικοψυχοηθικισμό υπερυποκειμενίσμό που λανσάρεται ως -επιστημονικός δήθεν- Λόγος). Ο δεύτερος είναι να διαπιστώνεις εμπειρικά πως -δυστυχώς τις περισσότερες φορές, αν όχι πάντοτε- κάτι τέτοιο συμβαίνει και παρόλο που δεν σου αρέσει που συμβαίνει, να προσπαθήσεις να κάνεις κάτι γι' αυτό. Αυτό το ''κάτι'', πέρα από ότι σχετίζεται πολύ περισσότερο με τον λόγο (με μικρό λ) από το ότι η πρώτη αντιμετώπιση, ονομαστηκε στρατηγική και το γέννησε ο αδύναμος, όχι ο δυνατός (ευτυχώς που δεν είχε ο αδύναμος ''προστάτες'', ''συμβούλους'', ''υπερασπιστές'' ή ''θεράπευτές'' του πρώτου τύπου).



Ο Θουκυδίδης δεν ήταν ηθικά αδιάφορος' παρόλο που αναγνωρίζει σαν παράγοντες της ιστορίας την απροσχημάτιστη βία και το δίκαιο του δυνατώτερου δεν φαίνεται να τα εγκρίνει. Είχε τη συναίσθηση ότι ζούσε σ' έναν κόσμο όπου η ηθική ευαισθησία ήταν μια πολυτέλεια κι η επιβίωση των πολιτειών εξαρτιόταν από την επιδέξια χρήση της δύναμης και μόνο. Έργο του ιστορικού είναι να προσφέρει στους αναγνώστες του πολιτική πείρα, όχι ηθικό κώδικα, ή θρησκευτικούς ή φιλοσοφικούς κανόνες. Στον σπαραγμό εκείνον και τις μανιασμένες συγκρούσεις, όπου τα πάθη κορυφώνονται, ο Θουκυδίδης μένει ήρεμος, νηφάλιος κι ο τόνος του αυτός που πρέπει.

Από τη Δημοκρατία στην ψευδο-δημοκρατία

Ενώ η Αθήνα βρισκόταν στον Χρυσό της Αιώνα, την ίδια στιγμή, κάπου κοντά αλλά ταυτόχρονα πολύ μακριά, μια άλλη πόλη δημιουργούσε κάτι νέο. Κάτι πανίσχυρο που θα κλόνιζε τη Μεσόγειο και θα κυριαρχούσε στον γνωστό τότε κόσμο.

Το 509 π.Χ. καταλύεται η μοναρχία στο Ρωμαϊκό Βασίλειο και τη θέση της αναλαμβάνει ένα νέο και αυτοδύναμο πολίτευμα. Την στιγμή αυτή η Ρώμη αναδεικνύει τη σπουδαιότερη προσφορά της στο πολιτικό πάνθεον της ανθρωπότητας: το πολίτευμα που ονομάζεται Republic (Res Publica Romana) [1]. Μέχρι το 300 π.Χ. το πολίτευμα αυτό είχε αποκρυσταλλωθεί. Στα ηνία του πολιτεύματος βρέθηκε ένα νέο και μοναδικό πολιτικό σώμα, το οποίο ονομάσθηκε Senatus. Η “Γερουσία” ήταν μια ιδέα που ξεκίνησε από την αρχαία Σπάρτη (το συμβούλιο των γερόντων του Λυκούργου), όπως ακριβώς ήταν και η ιδέα των δύο Υπάτων, που είχε βασιστεί στους δύο Βασιλείς των Λακεδαιμονίων. Εδώ λοιπόν αναδεικνύεται μια μεγάλη αλήθεια. Το πολίτευμα που δημιουργήθηκε στη Ρώμη ήταν βασισμένο πάνω σε μια Ολιγαρχία, αντίθετο και επιθετικό της Δημοκρατίας. Η καινοτομία της Republic ήταν η δημιουργία φαινομενικών “αντιπροσώπων” των πολιτών, όπου οι πολίτες εγκατέλειπαν την διακυβέρνηση σε μια επαγγελματική Ολιγαρχία τέτοιου είδους αντιπροσώπων. Αντιπρόσωποι οι οποίοι ουσιαστικά εκπροσωπούσαν την εκάστοτε ελίτ της Ρώμης [2]. Η Γερουσία στο απόγειο της δύναμής της ανεδείχθη στο ισχυρότερο πολιτικό σώμα στην ιστορία του ανθρώπου μέχρι και σήμερα.Οι απεσταλμένοι της στον γνωστό κόσμο είχαν την πολιτική ισχύ υψηλόβαθμων διπλωματών, ενώ το ίδιο το σώμα ήλεγχε την Εκτελεστική, τη Νομοθετική αλλά και τη Δικαστική Εξουσία της Ρώμης. Η αρχή της Διάκρισης των Εξουσιών που πρώτος ανέπτυξε ο Αριστοτέλης και έκανε ευρέως γνωστή ο Montesquieu το 17ο αιώνα, είχε καταλυθεί από το πανίσχυρο σώμα της Γερουσίας.

Τα δύο κόμματα που συμμετείχαν στη Γερουσία, οι Populares (υποστηρικτές των πολιτών) και οι Optimates (άριστοι) ήταν και τα δύο αριστοκρατικά και στην ουσία αποτελούσαν την πολιτική και οικονομική ολιγαρχία (ελίτ) της εποχής. Για την διατήρηση και αυτοσυντήρησή της, η Γερουσία χρησιμοποίησε διάφορες δημοκρατικοφανείς μεθόδους, όπως αυτή των εκλογών, ενώ στην ουσία έψαχνε και έβρισκε νομιμοποίηση απέναντι στους πολίτες μέσω των δημοκρατικών αυτών τεχνασμάτων. Κάθε φορά που κάποιος Ρωμαίος προσπάθησε να αναδειχθεί μέσω των εκλογών αυτών και να εκπροσωπήσει τους πολίτες και το δημόσιο καλό, όπως συνέβαινε σε μια Δημοκρατία, οι Ολιγάρχες της Γερουσίας τον δολοφονούσαν. Το μεγαλύτερο παράδειγμα εδώ είναι η δολοφονία του Τιβέριου Γράκχου, το 2ο αιώνα π.Χ., καθώς προσπαθούσε να υποστηρίξει τον αναδασμό της γης. Ο αδελφός του Γάιος Γράκχος, δέκα χρόνια αργότερα, αγωνίσθηκε για τον ίδιο πολιτικό στόχο και δολοφονήθηκε και αυτός επίσης από την Γερουσία.

Καθίσταται λοιπόν σαφές πως η Republic ήταν ένα πολίτευμα που δημιουργήθηκε στην αρχαία Ρώμη και ήταν εξ αρχής και επί της ουσίας μία Ολιγαρχία, με ανύπαρκτο διαχωρισμό Εξουσιών, με αντιπροσώπους των πολιτών, και φαινομενικά Δημοκρατικές ιδέες.

Στις 2 Σεπτεμβρίου του 31 π.Χ. ο Οκταβιανός αποδεκάτισε τη στρατιωτική δύναμη του Μάρκου Αντώνιου και της Κλεοπάτρας της Φιλοπάτορος στη Ναυμαχία του Ακτίου στο Ιόνιο πέλαγος, λίγο έξω από τη σημερινή πόλη της Πρέβεζας. Ως αποτέλεσμα της νίκης του αυτής, ο Οκταβιανός ανεδείχθη ως ο απόλυτος κυρίαρχος της Ρώμης και του γνωστού κόσμου. Το 27 π.Χ. ο Οκταβιανός υιοθέτησε τον τίτλο Princeps Civitatis (“Πρώτος Πολίτης”), διέλυσε την Republic και εγκαθίδρυσε το Imperium Romanum, γνωστό σε όλους μας ως Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Η Γερουσία ήταν αυτή που του έδωσε τον τίτλο “Αύγουστος“, τον οποίο και υιοθετούσαν εφ’ εξής οι διάδοχοι αυτοκράτορες του Οκταβιανού. Έτσι, κάπως άδοξα, τελείωσε το μοναδικό αυτό πολίτευμα της Republic, το οποίο όμως δεν έμελλε να σβήσει εντελώς.

Η Ρωμαϊκή και μετέπειτα η Βυζαντινή Αυτοκρατορία επέζησαν για χρόνια σε μια εποχή που ολόκληρος ο γνωστός κόσμος υπέκυψε για ακόμα μια φορά σε μοναρχικού τύπου πολιτεύματα: Αυτοκρατορία, Τυραννίδα, Βασιλεία. Θα χρειαστεί να περάσουν δεκαοχτώ αιώνες για να υπάρξει και πάλι η ευκαιρία δημιουργίας κάτι νέου: ενός πολιτικού οικοδομήματος το οποίο δεν θα αποτελούσε μοναρχία.


Δημοκρατία ή Republic: το μεγάλο δίλημμα

Το 1774 ο Thomas Jefferson συνέταξε τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των Η.Π.Α. και οι πρώην Αγγλικές αποικίες επαναστάτησαν εναντίον της Βασιλείας και της εκμετάλλευσης από την Μεγάλη Βρετανία. Το μένος των πολιτών των Η.Π.Α. έναντι του Βασιλιά Γεώργιου του 3ου, οδήγησε σε μία τελεσίδικη άρνηση των “Αμερικανών” απέναντι σε κάθε τι μοναρχικό και αυταρχικό για το πολίτευμά που σκόπευαν να υιοθετήσουν.

Αφού κατέκτησαν την πολυπόθητη ανεξαρτησία τους, οι Η.Π.Α. στράφηκαν στους λιγοστούς και εμπνευσμένους ηγέτες αυτής της περιόδου για την πολιτική καθοδήγηση του νεοσύστατου κράτους. Οι ηγέτες αυτοί, οι “Πατέρες και Ιδρυτές των Η.Π.Α.“, ήταν μια πολυφωνική και ποικιλόμορφη ομάδα, η οποία ήταν επί της ουσίας μία πολιτική αλλά και οικονομική ελίτ. Η ελίτ αυτή είχε πρωτοδημιουργηθεί στις τοπικές βουλές των αποικιών, και έπειτα στις συνελεύσεις του Ηπειρωτικού Κογκρέσου, στο οποίο οι απλοί πολίτες δεν είχαν ούτε φωνή, ούτε εκπροσώπηση, αλλά πολλές φορές ούτε καν γνώση και ενημέρωση για το τι συνέβαινε.

Οι Πατέρες λοιπόν του Αμερικανικού Έθνους ήταν και οι συντάκτες του Συντάγματος των Η.Π.Α. το οποίο υιοθετήθηκε το 1787 [3]. Κατά την διάρκεια των συζητήσεων των “Πατέρων”, οι μορφωμένοι και καλλιεργημένοι Αμερικανοί πολιτικοί βρέθηκαν απέναντι σε ένα κυριολεκτικά πολύ σοβαρό δίλλημα. Συνειδητοποίησαν πως σε αντίθεση με εκατομμύρια άλλους ανθρώπους στην ιστορία του κόσμου, είχαν μια μοναδική ευκαιρία να αποφασίσουν οι ίδιοι τη μοίρα και το πολίτευμά τους, χωρίς καμία επιρροή από εχθρούς, συμμάχους, γείτονες και ξένες δυνάμεις. Το δίλλημα, λοιπόν, ήταν ανάμεσα σε δύο πολιτεύματα, τα οποία ήταν υποψήφια για υιοθέτηση από τις Η.Π.Α. Το ένα ήταν το Ελληνικό πολίτευμα της Δημοκρατίας.Οι Πατέρες των Αμερικανών ήταν μεγάλοι θιασώτες του Ελληνικού πνεύματος, κυρίως της τέχνης και της φιλοσοφίας. Αντιθέτως, για θέματα πολιτικής πρακτικής και ρητορικής αντλούσαν την έμπνευσή τους από την αρχαία Ρώμη. Ταυτόχρονα, έκριναν και αποφάσισαν πως το πολυπληθές νεοσύστατο κράτος δεν θα μπορούσε να αντέξει, να καταστεί διαχειρίσιμο και να διοικηθεί εύκολα μέσω του Ελληνικού πολιτεύματος της Δημοκρατίας. Ο Πατέρας του Συντάγματος, James Madison, βλέποντας προς την Καλιφόρνια και διακρίνοντας την πιθανή εξάπλωση προς την Δύση, πίστεψε πως το μέγεθος της χώρας του θα χρειαζόταν κάτι διαφορετικό από τη Δημοκρατία. Άλλοι πάλι Πατέρες, όπως ο Alexander Hamilton, συμφώνησαν μαζί με τον Madison αλλά για διαφορετικούς λόγους. Ο Hamilton πίστευε ότι μόνο μία ομάδα αρίστων και επίλεκτων θα μπορούσε να διαχειριστεί τα κοινά. Ενώ βέβαια ο ίδιος οραματιζόταν μια αριστοκρατία, ο φόβος του και το μίσος του για τον “όχλο” και τις “μάζες” τον έκαναν ανίκανο να συνειδητοποιήσει ότι υιοθετώντας το Ρωμαϊκό πολίτευμα της Republic, οδηγούσε ουσιαστικά τις Η.Π.Α. σε μία νέα αλλά κλασικού τύπου Ολιγαρχία. Μία Ολιγαρχία που αποτελείτο αφενός από την οικονομική ελίτ του Βορρά και αφετέρου από τους γαιοκτήμονες του Νότου, η οποία μετά τον Αμερικανικό Εμφύλιο κατέληξε στην απόλυτη Ολιγαρχία του Βορρά και του χρήματος, και της πολιτικής και οικονομικής ελίτ που κυβερνάει την ήπειρο μέχρι και στις μέρες μας.

Με αυτόν τον τρόπο, λοιπόν, την ώρα που η Ευρώπη ήταν βυθισμένη στο σκότος της Μοναρχίας και η Δημοκρατία ήταν παγκοσμίως ανύπαρκτη και απούσα, η Republic επανεμφανίστηκε στην ανθρωπότητα και αυτή τη φορά ήταν αποφασισμένη να παραμείνει.


Η περίπτωση της Γαλλίας

Το 1789 η ανθρωπότητα επαναστατεί για ακόμη μια φορά κατά της Βασιλείας, συγκεκριμένα στη Γαλλία. Στις 14 Ιουλίου του 1789 οι Γάλλοι επαναστάτες λεηλατούν την Βαστίλη και αναγκάζουν τον Λουδοβίκο 16ο να συνθηκολογήσει. Η Νομοθετική Βουλήπου προέκυψε ως το κυρίαρχο πολιτικό σώμα μετά την επανάσταση, είχε ως μοναδικό αλλά και πρόσφατο οδηγό επιτυχίας το Αμερικανικό Σύνταγμα του 1787 και προχώρησε αμέσως στην υιοθέτηση του Ρωμαϊκού πολιτεύματος της Republic [4]. Και σε αυτήν την περίπτωση, όπως και στην Αμερικανική, οι νόμοι δεν αποφασίζονταν απευθείας από κάθε πολίτη, όπως είχε πει ο Rousseau, αλλά μέσω των “αντιπροσώπων” τους, όπως πρέσβευε ο Sieyès.

Η Ολιγαρχία που δημιουργήθηκε στην επαναστατική Γαλλία, εξέφραζε τα συμφέροντα της αριστοκρατίας, μέλη της οποίας αποτελούσαν και την πλειοψηφία της Νομοθετικής Βουλής (π.χ. Marquis de La Fayette, πολιτική ομάδα των Feuillants, κτλ.). Η Republic αυτή ήταν θνησιγενής εξ αρχής και η μεγάλη οικονομική κρίση, οι ήττες στον πόλεμο με την Βοημία, την Αυστρία και την Ουγγαρία, και η συνειδητοποίηση των πολιτών ότι αντάλλαξαν το τυραννικό καθεστώς του Λουδοβίκου με την τυραννίδα των πλουσίων και των ευγενών, οδήγησαν στη δεύτερη Γαλλική Επανάσταση, στις 10 Αυγούστου 1792. Το κύριο αίτημα της επανάστασης αυτής ήταν η κατάργηση των προνομίων των ευγενών και η πραγματική ισότητα των πολιτών. Κυρίως όμως ήταν η απαίτηση για Δημοκρατία, το ξεχασμένο αυτό πολίτευμα που είχε σβήσει με την υποταγή της αρχαίας Ελλάδας στις Ρωμαϊκές λεγεώνες το 146 π.Χ..

Οι Γάλλοι συνειδητοποίησαν το 1792 πως την κυριαρχία σε μια πολιτεία την έχουν οι πολίτες και όχι οι αντιπρόσωποί τους [5]. Στην ουσία συνειδητοποίησαν πως η ισχύς των “αντιπροσώπων” είναι δευτερεύουσα και υπάρχει υπό την ανοχή και την εμπιστοσύνη των πολιτών, οι οποίοι μπορούν όποτε θέλουν, ελεύθερα να την ανακαλέσουν.Δυστυχώς, η ανθρωπότητα δεν θα μάθει ποτέ αν η Δημοκρατία θα μπορούσε να επικρατήσει και να λειτουργήσει στο τεράστιο Γαλλικό κράτος του 18ου αιώνα. Η άμεση δολοφονία του Λουδουβίκου, ο εμφύλιος πόλεμος που προκλήθηκε από την υποχρεωτική στράτευση, η Κυριαρχία του Τρόμου (ιδιαίτερα επί της εποχής του Robespierre), ο λανθασμένος ιδεολογικός “Δημοκρατικός επεκτατισμός” και οι στρατιωτικές ήττες οδήγησαν σε απανωτά πραξικοπήματα τα οποία κατέληξαν στην επάνοδο της μοναρχίας με την υποστήριξη μιας υποταγμένης πλέον Ολιγαρχίας, στην οποία ο νικητής Ναπολέων έκλεινε το μάτι αποδεχόμενος τον τίτλο του Πρώτου Ύπατου [6]. Ως νεότερος Οκταβιανός που ανακηρύχθηκε “Αύγουστος” από τη Ρωμαϊκή Γερουσία, ο Ναπολέων απετίναξε το μανδύα του Ύπατου όταν εδραιώθηκε στην εξουσία και ανακηρύχθηκε από την Γαλλική Γερουσία [7] ως Αυτοκράτορας των Γάλλων.


Τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα και επαναστάσεις

Η Ευρωπαϊκή ήπειρος στη συνέχεια βυθίστηκε για ακόμα μια φορά στο σκοτάδι της μοναρχίας και όλα τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα και επαναστάσεις είχαν δύο πρόσφατα παραδείγματα για να μελετήσουν και να αξιοποιήσουν. Την βραχύχρονη και επίδοξη Δημοκρατία της Γαλλίας, και την Republic της ανερχόμενης Αμερικανικής υπερδύναμης. Προφανώς, το πρώτο παράδειγμα ήταν προς αποφυγή ενώ το δεύτερο προς απομίμηση. Συνεπώς, κάθε χώρα που απελευθερωνόταν, κοιτούσε προς Δυσμάς για να δημιουργήσει έτσι το νέο της πολίτευμα – δηλαδή μια ακόμη Republic.

Το μυστικό εδώ είναι πως οι λέξεις αυτές, Δημοκρατία και Republic, και η διαφοροποίησή τους δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ, ούτε εξηγήθηκαν στους πολίτες. Ο όρος Republic άρχισε να σβήνει σιγά σιγά από την Αμερική και να αντικαθίσταται με τον όρο Δημοκρατία.. Ο λόγος ήταν η δημοκρατική νομιμοποίηση του καθεστώτος και της ηγεσίας των Ολιγαρχών. Με άλλα λόγια, η Republic ντύθηκε με τον μανδύα της Δημοκρατίας για να υπηρετήσει ακόμα καλύτερα και απόλυτα τα συμφέροντα της εκάστοτε ελίτ.Η λέξη Δημοκρατία οδηγούσε και οδηγεί ακόμα με την αγχίνου μνήμη στην Αρχαία Αθήνα, όπου τα όργανα της πολιτείας εξυπηρετούσαν το δημόσιο συμφέρον και το κοινό καλό. Αυτόν ακριβώς το συνειρμό και αυτήν τη νομιμοποίηση αποζητούσαν και έβρισκαν οι Ολιγάρχες στη λέξη και την ανάμνηση της Δημοκρατίας, ενώ επί της ουσίας το πολίτευμα εξυπηρετούσε το ίδιον συμφέρον τους. Όπως και σε κάθε Republic συμβαίνει το ίδιο, τα όργανα της πολιτείας, δηλαδή, να εξυπηρετούν τα συμφέροντα της εκάστοτε πολιτικής και κοινωνικής ελίτ.

Με την επιτυχία του Αμερικανικού πειράματος, λοιπόν, και τη νομιμοποίηση αλλά και την όμορφη ανάμνηση της ταμπέλας της “Δημοκρατίας” ήταν εύλογο οι νέες χώρες που απελευθερωνόντουσαν να αγκαλιάσουν την Republic ως το δικό τους πολίτευμα και να εξυπηρετούνται μέσω αυτής τα συμφέροντα των ολίγων της κάθε χώρας.


Συμπεράσματα

Συνοψίζοντας, καθίσταται σαφές ότι απαιτείται ο επιστημονικός διαχωρισμός των δύο πολιτευμάτων, Republic και Δημοκρατία, καθώς και η αποσαφήνιση της ιστορικής πολιτικής εξέλιξης της ανθρωπότητας βάσει αυτών. Ταυτόχρονα, είναι προφανές ότι η στρέβλωση του όρου “Δημοκρατία” συνεχίζεται ως και σήμερα για τους λόγους που προαναφέρθηκαν. Η Republic στη σύγχρονη μορφή της, και για να υπνωτίσει μία παγκόσμια κοινότητα πολιτών που ενημερώνεται και επικοινωνεί διαρκώς, έχει χρησιμοποιήσει νέες τακτικές συγκάλυψης και ψεύδους. Ίσως η πιο επικίνδυνη εξ αυτών είναι η “υποκατηγοριοποίηση” της Δημοκρατίας σε διάφορες “μικρότερες” μορφές της όπως: Άμεση, Αντιπροσωπευτική, Βασιλευόμενη, Ισλαμική, Κοινοβουλευτική, Προεδρευόμενη, Προεδρική, Ρεπουμπλικανική, Σοβιετική, Σοσιαλιστική, Συμμετοχική, Ρωμαϊκή, κ.ο.κ.

Οι υποκατηγορίες αυτές θολώνουν τα πολιτικά και πολιτειακά νερά και είναι πολλές φορές αρκετές για να οδηγήσουν αυτούς που αγνοούν την πολιτική ιστορία στην περιφρόνηση της Δημοκρατίας και την κρυφή και πολλές φορές υποσυνείδητη και χωρίς τη θέλησή τους υποστήριξη της Republic και της πολιτικής της σκευωρίας και πολιτειακής και ιδεολογικής καπηλείας. Προφανώς και οι λέξεις αυτές είναι απλοί νεολογισμοί, ανύπαρκτες έννοιες για ανύπαρκτα πολιτεύματα, μιας και η Δημοκρατία είναι μία όπως ορίζεται ιστορικά και από την πολιτική επιστήμη και δεν επιδέχεται επίθετα.

Εξίσου σημαντικό είναι να αναγνωρίσουμε πως κάθε προσπάθεια αναστήλωσης του αληθινού πολιτεύματος της Δημοκρατίας, οπουδήποτε στον κόσμο, θα μπει στο στόχαστρο των απανταχού ελίτ των Republic του πλανήτη, των οποίων τα συμφέροντα θα θίγονταν προφανώς άμεσα από μία τέτοια εξέλιξη.

Οι σύγχρονες δημοκρατικές ιδέες και προτάσεις [8] που ισχύουν ευτυχώς σε πολλές περιπτώσεις Republic ανά την υφήλιο, είναι ιδιαίτερα χρήσιμες για την επικείμενη αναγέννηση της Δημοκρατίας, αλλά δεν θα έπρεπε να θολώνουν ακόμα περισσότερο τα νερά και να συγχέουν δια της ύπαρξής τους τα δύο διαφορετικά πολιτεύματα. Ας μην ξεχνάμε ότι μικρές δημοκρατικές ιδέες είναι ανεκτές έως και θεμιτές από τις άρχουσες ελίτ των Republic, έτσι ώστε να διαιωνίζεται ο δημοκρατικός μύθος των πολιτευμάτων τους.

Θα ήθελα να μου επιτραπεί κλείνοντας, η μη επιστημονική κρίση και άποψη και να εξηγήσω πως η αναφορά στην επικείμενη αναγέννηση της Δημοκρατίαςγίνεται λόγω της βαθειάς μου πεποίθησης πως το ευγενές αυτό πολίτευμα, που έχει παραμείνει νεκρό και ανεφάρμοστο τα τελευταία δύο χιλιάδες χρόνια, μπορεί στη σύγχρονη εποχή να ξαναβρεί τη φωνή του. Αν η εποχή των μικρών πόλεων-κρατών της Ελλάδος στην αρχαιότητα μπορούσε να υποστηρίξει την Δημοκρατία με το μικρό πληθυσμό των πόλεων και την εύκολη συμμετοχή όλων στα κοινά, η επόμενη πραγματική ευκαιρία είναι όντως τώρα. Την εποχή δηλαδή που οι ραγδαίες εξελίξεις στην επικοινωνία και τις τεχνολογίες μπορούν να μας παρέχουν τις δυνατότητες για την αναγκαία αναγέννηση της Δημοκρατίας που θα εκφράσει όσο τίποτα τις νέες γενιές των πολιτών του κόσμου.




[1] Εσκεμμένα τα σύγχρονα Ελληνικά και-μη, κείμενα αναφέρονται στην Republic ως “Ρωμαϊκή Δημοκρατία”, ένας ατυχής χαρακτηρισμός που θα προσέβαλε και τους Έλληνες αλλά και τους Ρωμαίους της εποχής. Res Public σημαίνει δημόσιες υποθέσεις. Αντιθέτως Δημο-κρατία σημαίνει πως εξουσιάζει η συνέλευση των πολιτών.
[2] Εδώ παρατηρούμε τη βασικότερη ίσως πολιτειακή διαφορά μεταξύ Republic και Δημοκρατίας. Η ύπαρξη αντιπροσώπων, του μεσάζοντα δηλαδή ο οποίος φέρεται πως εκπροσωπεί τους πολίτες και το δημόσιο συμφέρον.
[3] Δεν συμμετείχαν όλοι οι Πατέρες στη δημιουργία του Συντάγματος, ενώ συμμετείχαν και κάποιοι εκ των συντακτών του δεν συμπεριλαμβάνονται στους Πατέρες
[4] Ο Robespierre μάλιστα ήταν αντίθετος με μια Republic,η οποία πίστευε πως θα οδηγούσε σε Ολιγαρχία
[5] Το αντίθετο ισχύει σε κάθε Republic, όπου η κυριαρχία βρίσκεται στα όργανα του κράτους
[6] Υπενθυμίζεται πως αυτός ήταν ο τίτλος των δύο εκτελεστικών οργάνων της Ρωμαϊκής Γερουσίας, βασισμένος στους δύο βασιλείς της αρχαίας Σπάρτης
[7] Η ιστορία επαναλαμβάνεται
[8] Κάποιες μεταξύ των οποίων είναι οι υψηλότερες πολιτικές ιδέες όλων και οι οποίες έχουν διασώσει την ανθρωπότητα πολλές φορές από το σκοτάδι και το αδιέξοδο. Παραδείγματα είναι: Ελευθερία, Ισότητα, Ισηγορία, Ισονομία, Ισοπολιτεία, Δικαιοσύνη, Παρρησία, Διάλογος, Ανοχή, Ειρήνη, Κράτος Δικαίου, σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα, Αξιοκρατία, Πνευματική Πυρανδρεία, σεβασμός και υιοθέτηση θεμάτων των μειονοτήτων, κ.α.

...στα ολιγαρχικά πολιτεύματα μπορούν να προκληθούν δύο εξεγέρσεις, είτε μέσα στους κόλπους της ολιγαρχίας είτε εναντίον του λαού, ενώ στις δημοκρατίες μόνο εναντίον της ολιγαρχίας...

Οι δημοκρατίες μεταβάλλονται κυρίως εξαιτίας της θρασύτητας των δημαγωγών... ο πραγματικός δημοκράτης πρέπει να φροντίζει ώστε ο λαός να μην πέφτει σε μεγάλη φτώχεια, διότι αυτό γίνεται αιτία για την παρακμή της δημοκρατίας...

Η κρίση είναι «ιδιωτική». Είναι κρίση του υπερχρεωμένου, δανειοδίαιτου και κρατικοδίαιτου «ιδιωτικού» τομέα. Η κρατικοποίηση προκλήθηκε από την αποτυχία της ιδιωτικοποίησης. Η ανικανότητα του ιδιωτικού τομέα ν' αυτοπαραχθεί, ν' αυτοσυντηρηθεί, ν' ανταγωνιστεί, να καθετοποιηθεί, να παράγει κέρδη και να δημιουργήσει θέσεις απασχόλησης καλύπτονταν από το κράτος...



Η κυβέρνηση των «ιδιωτικοποιήσεων» σε υστερικούς τόνους προσπαθεί να πείσει ότι την Οικονομική κρίση δημιούργησε ο Δημόσιος τομέας και οι κοινωνικοί πειραματισμοί... Αυτοί μάλιστα έγιναν εις βάρος του «ιδιωτικού» τομέα που αφού άντεξε την λαίλαπα της κρατικοποίησης τώρα οδεύει σε νέες νίκες, στην ανάπτυξη, στα μεγάλα κέρδη, στην αναζωογόνηση της οικονομίας, σε διεθνείς διακρίσεις στα χρηματιστήρια και τις αγορές, στα μεγάλα έργα.

Αυτές όμως οι κραυγές για την αποτελεσματικότητα του ιδιωτικού τομέα είναι περισσότερο ένας «νεοφιλελεύθερος ρομαντισμός» που δεν προκύπτει από μια ιστορική και κοινωνική ανάλυση της κρίσης. Για όσους έχουν ιστορική μνήμη δηλαδή βλέπουν λίγο πέρα από τη συγκυρία, προκύπτει ότι οι «ιδιώτες» ήταν χρεωκοπημένοι...

Η κρατικοποίηση, είτε στην νεοφιλελεύθερη εκδοχή της, είτε σαν βοηθητική πολιτική υπέρ των αδυνάτων, από εξωτερικό δανεισμό απέτυχε... Ιδιαίτερα σ' αυτήν την φάση εθνικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων, δεν μπορεί το μέλλον αυτής της χώρας να σχεδιάζεται από μια συντεχνία αδίστακτων κερδοσκόπων που θέλουν αναρχία, ασυδοσία, αλλά και κρατικό παρεμβατισμό όσον αφορά την αύξηση της αμοιβής του κεφαλαίου και περιορισμό της τιμής της εργασίας, που διοχετεύουν κέρδη στο εξωτερικό, που δεν πληρώνουν φόρους... που μολύνουν το περιβάλλον και τις πηγές ζωής αυτής της χώρας.



Ποτέ ο κρατικός παρεμβατισμός δεν έφτασε αυτά τα επίπεδα ρύθμισης της αγοράς... Η διαδικασία των «ιδιωτικοποιήσεων» κινείται σε μια κουλτούρα οικονομικού κυνισμού και φιλοτομαρισμού... Ιδιαίτερα στη χώρα μας η «εκβιομηχάνιση» στηρίχθηκε όχι στα κεφάλαια των «ιδιωτών», αλλά στις επιδοτήσεις του κράτους από την φορολογία του πολίτη... Αυτή λοιπόν η εθνική περιουσία τίθεται κάτω από τον έλεγχο μια χούφτας κερδοσκόπων και «ομίλων», ενώη μόνη περιουσία που αναγνωρίζεται στο λαό είναι το Δημόσιο χρέος...


Οι Διεθνείς (Δυτικοί) οργανισμοί ΟΟΣΑ, Δ.Ν.Τ, διάφοροι «συμβουλάτορες» της ανάπτυξης των «αποτυχημένων» χωρών... μας προτείνουν περίεργα σενάριαγια να βγούμε από την κρίση. Προτείνουν να ξεχάσουμε ό,τι είναι κρατικό, συνεταιριστικό, συλλογικό και να δεχτούμε τον μεσσιανικό ρόλο των «ιδιωτών».

Προτείνουν δηλαδή να αντικαταστήσουμε το δυσλειτουργικό σύστημα μας με ένα άναρχο, αδόμητο, διάχυτο σύστημα, όπου ο λαός θ' ακολουθήσει τα σερβιρισμένα σενάρια της εξαθλίωσης του με την ελπίδα να δει κάποια άσπρη μέρα... δηλαδή Λατινοποίηση της κοινωνίας, για την Δυτικοποίηση των αριθμών.

Το περίεργο όμως είναι ότι ενώ η Λατινοποίηση της καθημερινότητας προχωράει με γρήγορους ρυθμούς, οι οικονομικοί δείκτες δεν τείνουν να γίνουν Ευρωπαϊκοί... Σταδιακά το Δημόσιο χρέος οδηγεί στην απαλλοτρίωση του λαού από τις ξένες τράπεζες. Και σ' αυτό στοχεύει το σενάριο «προσαρμογής». Στη διατήρηση του Δημόσιου χρέους σε υψηλά επίπεδα για να διατηρούνται οι δανειακές ανάγκες από τράπεζες, άλλα και να δικαιολογείται η ληστεία του λαού για την αποπληρωμή των χρεών.


...το Δημόσιο χρέος είναι μια απάτη. Μας κάνει να βλέπουμε την οικονομία με τα πόδια ψηλά και το κεφάλι κάτω... Η ιδιωτικοποίηση προβάλλει σαν το ιστορικό καθαρτήριο των «ιδιωτών»... δεν είναι μόνον μηχανισμός ηθικής αποκατάστασης των «παλιών» ιδιωτών, είναι κύρια μηχανισμός γέννησης νεων ακριβώς με τις μεθόδους του παρελθόντος, των κρατικοδίαιτων, των ημετέρων... Η «ιδιωτικοποίηση-αποκρατικοποίηση» δημιουργεί πλαίσια πλιατσικολογίας και όχι ανάπτυξης. Με το πρόσχημα της Διεθνοποίησης του κεφαλαίου, και την «αποτυχία» των κρατικοποιήσεων, η κυβέρνηση ξεπουλά την εθνική μας περιουσία και μάλιστα σ' εξευτελιστικές τιμές... Πίσω απ' τον επαρχιωτικό οικονομισμό και κυνισμό της κυβέρνησης κρύβονται οι Δυνάμεις του Αφελληνισμού.

Δυνάμεις που ενισχύονται απ' τη φύση του Ελληνικού κεφαλαίου. Επειδή αυτό δεν μπορεί ν' αυτοπαραχθεί και ν' αυτοσυντηρηθεί, επιδιώκει συμπληρωματικές δραστηριότητες με το ξένο κεφάλαιο ή καλύτερα την διάχυση του σ' αυτό. Δεν επιδιώκουν την οργάνωση του ανταγωνισμού. Ωθούν και αυτοί τον Αφελληνισμό του έθνικού μας πλουτού, γιατί έτσι κερδίζουν περισσότερα. Μπαίνουν κάτω από την προστασία των ξένων κεφαλαιοκρατών.

Η «ιδιωτικοποίηση» οδηγεί στην εξαφάνιση των εθνικών οικονομικών δομών. Αυτές υποκαθίστανται από δομές «ομίλων» Διεθνών και ντόπιων κερδοσκόπων. Από την άλλη η «αποκρατικοποίηση» οδηγεί στην εξασθένηση του «αντίπαλου δέους» και στον περιορισμό του σε λειτουργίες καταστολής της αντίστασης του λαού μας που τώρα αναπτύσσεται ενάντια στο σύστημα λεηλασίας και αφελληνισμού.

Το όραμα των νεοφιλελεύθερων κύκλων της Ευρώπης είναι ο καπιταλιστικός ολοκληρωτισμός. Πιστεύουν ότι αυτό θα ξεκινήσει από «παρθένες» κοινωνίες, δηλαδή αυτές που δεν έχουν ολοκληρώσει πολιτικούς θεσμούς και η κρατικοποίηση έχει αποτύχει. Δηλαδή θέλουν κοινωνίες που απουσιάζει η πολιτική σαν διαμεσολάβηση, σαν κοινοβούλιο... Αλλά γνωρίζουν οι «επιτυχημένες» χώρες ότι για να πετύχουν τα σενάρια τους, πρέπει να κατακτήσουν την ψυχή ενός λαού. Μια τεράστια πολιτιστική προπαγάνδα κινείται με ποικίλους τρόπους για την παθητικοποίηση και την υποταγή των λαών.

Η αναγωγή του «ιδιώτη» σε μεσσία, δημιουργεί, συνθήκες κατάπτωσης στους εργαζομένους, μοιρολατρίας, ελεεινολογίας, έλλειψη αυτοπεποίθησης ότι είναι ικανοί να διαχειριστούν τον πλούτο που παράγουν. Είναι η πρώτη πράξη για ν' αποδεχτούν ντεφάκτο το θεσμό του αφεντικού... Την ώρα που η «Νεοδεξιά» προσπαθεί ν' αναθερμάνει τις ιδέες και πρακτικές γύρω από την παραδοσιακή και εν πολλοίς πρωτόγονη θεωρία των «ιδιωτικοποιήσεων» (Σημ. Δ`~.) μερικά στελέχη της «αριστεράς» αντί να προβάλλουν μια αριστερή εκδοχή στο ζήτημα της «ιδιοκτησίας» του κοινωνικού πλούτου, αντ' αυτού είτε μοιρολατρούν για τον χαμένο παράδεισο των Δημοσίων επιχειρήσεων, ή όταν πάλι βλέπουν ό,τι αυτό το κεφάλαιο έχει κλείσει, προσπαθούν να βρουν μια θέση συμπληρωματική του νεοφιλελευθερισμού...

Έτσι την κομφορμιστική στάση τους, που αποδέχονται οι «όμιλοι» κερδοσκοπίας που ελέγχουν τα μέσα πληροφόρησης, την προβάλλουν σαν «ανανέωση» και μέλλον.



Σημ. Δ`~. : Βλέπε Lockheed Martinκαι Silicon Valleyγια να καταλάβεις γιατί είναι πρωτόγονη η θεωρία των «ιδιωτικοποιήσεων» που παπαγαλίζουν οι «Μπάμπηδες της Ελλάδας», διαιωνίζοντας αυτόν τον κυρίαρχο μύθο. Το πλέον προηγμένο, σε πλανητική κλίμακα, μαχητικό αεροσκάφος, πέμπτης γενιάς, το F-22 Raptor, το οποίο κατασκευάστηκε από την Public company ονόματι Lockheed Martin, δεν διατίθεται προς πώληση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο μοναδικός χρήστης του F-22 μιας και το Κογκρέσο έχει απαγορεύσει την εξαγωγή αυτού του τύπου λόγω της προηγμένης τεχνολογίας που ενσωματώνει. Για να το αποκτήσουν χώρες σαν την Ιαπωνία, την Αυστραλία και το Ισραήλ, οι οποίες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον θα πρέπει ή να αλλάξει ο νόμος ή να αναπτυχθεί μια έκδοση ειδικά για εξαγωγή. Αυτά όσον αφορά τις μπουρδολογίες περί «ιδιωτικοποίησης», «εμπορίου» και «κέρδους» από τη μια και τεχνολογίας και «ανάπτυξης» από την άλλη (και άλλο πράγμα η διαχείριση και άλλο η ιδιοκτησία).

Όπως έχουμε συγχώνευση της πολιτικής με την οικονομία, έτσι έχουμε και συγχώνευση κρατικού, δημόσιου και ιδιωτικού (προς τα προηγούμενα, συμπληρωματικά, μπορεί να σταθμιστεί και το παράδειγμα -και οι δομές- της Ιαπωνίας). Τα τεχνολογικο-γραφειοκρατικό-βιομηχανικά συμπλέγματα είναι εδώ και δεκαετίες παρόντα και ορισμένοι παπαγαλίζουν ακόμα τα του 19ου αιώνα. Η ιδιωτική οικονομία από μόνη της δεν μπορεί να εγγυηθεί τίποτε ούτε να αναλάβει ευθύνες για τίποτε, παρά μονάχα να εγγυηθεί την επιστροφή στον νόμο της ζούγκλας.

Όταν το 40% των εκλογέων απέχει από τις διαδικασίες της καθολικής ψηφοφορίας και το υπόλοιπο κινείται ανάμεσα στην ψήφο διαμαρτυρίας, την ψήφο καταδίκης και όχι ένταξης σε ένα πολιτικό σχέδιο, την καθεστωτική ψήφο, τότε μια χώρα έχει μεγάλο πρόβλημα αντιπροσώπευσης... ποτέ ένοχες αποτυχημένες πολιτικές κάστες δεν θα έβαζαν στην ημερήσια διάταξη αυτό το θέμα. Αυτό αποδεικνύεται εκ νέου.

Ο ηθικός, διανοητικός και πολιτικός ορίζοντας των εγχώριων ομάδων, δεν προχωρά περισσότερο από το σκοτεινό αντικείμενο του πόθου, από το «ήρθε η ώρα της δεξιάς», «ήρθε η ώρα της αριστεράς» για την εξουσία...

Παρατηρείται μια εκφυλισμένη σφαίρα, όχι μόνον ανευθυνότητας αλλά ασυνειδησίας, όχι ερασιτεχνισμού αλλά παιδικής καριερίστικης κωμικότητας όσον αφορά το κυβερνάν. Ευτελίστηκε και η έννοια του προγράμματος και ο ρόλος του υπουργού...

Μπορεί αυτές οι εικόνες να είναι έκφραση του χαμηλού επίπεδου ποιότητας του πολιτικού προσωπικού, των νέων αντιπροσώπων, της διολίσθησης στην κακιστοκρατία αλλά μαρτυρούν κάτι βαθύτερο. Την απουσία στην κοινωνία, στους πολίτες, μιας σύγχρονης ποιοτικής δημόσιας παιδείας διακυβέρνησης. Αυτή όχι μόνο δεν θα ανέχονταν αλλά θα απέτρεπε εκ των προτέρων την διατύπωση τους. Το επίπεδο της δημόσιας συζήτησης είναι έκφραση του επιπέδου του δημόσιου πολιτισμού, του πνευματικού επιπέδου μιας κοινωνίας. Μια ώριμη πολιτικά κοινωνία θα τους έστελνε στο σπίτι τους, όχι στο κοινοβούλιο...

Αν η μεταπολίτευση άρχισε με την κατήχηση «κυβερνώ σημαίνει κατέχω το κράτος και διορίζω», ο νέος ιστορικός κύκλος να αρχίζει με ένα διαφορετικό πολιτικό μάθημα ως προς τη διακυβέρνηση της χώρας, «Οι πολίτες θα μάθουν να κυβερνούν και να κυβερνώνται όταν κάθε πολιτική ομάδα, πολιτικό κόμμα και πρόσωπο -μελλοντικός κυβερνήτης- θα αποδεικνύει σε επίπεδο προτάσεων και πράξης ότι ξέρει να κυβερνά χωρίς να είναι κυβέρνηση»...





1) Ο κίνδυνος ότι «η αλήθεια θα αποκαλυφθεί», ιδιαίτερα σε μια εποχή ανταγωνιστικής προπαγάνδας, αποτελεί σημαντικό περιορισμό της ισχύος της πειθούς - E. H. Carr.

2) Greece became the first developed nation to be cut to emerging-market status by MSCI Inc. Το καταλάβατε; (καποιοί το θεώρησαν καλό νέο!)

3) Δεν είναι η πιθανότητα εκλογών ή ένα πολιτικό γεγονός που επιφέρει οικονομική κατάρρευση ή κλονισμό, παρά η πολιτική κατάρρευση της Κυβέρνησης, είναι αυτή που φανερώνει την αλήθεια της οικονομίας και τα ψέμματα της Κυβέρνησης.

4) Πως επιβεβαιώνεις την ισχύ της πειθούς η οποία απειλείται από τον κίνδυνο ότι «η αλήθεια θα αποκαλυφθεί»;


6) Επιβεβαιώνεταιαυτό που όλοι γνώριζαν: Η Ελλάδα είναι μια καταδυόμενη αγορά. Αυτοί όμως επιθυμούν ναεπιβεβαιώσουν (μεταθέτοντας τη κουβέντα στο εσωτερικό) την ισχύ της πειθούς η οποία, ιδιαίτερα σε μια εποχή ανταγωνιστικής προπαγάνδας, απειλείται από τον κίνδυνο ότι «η αλήθεια θα αποκαλυφθεί». Θα μπορούσαμε να δώσουμε τον τίτλο η επιβεβαίωση της ισχύος της αλήθειας και η επιβεβαίωση της ισχύος της πειθούς στην εθνική και διεθνή προπαγάνδα.

7) Οι επιλογές είναι συγκεκριμένες σε περίπτωση που το τηλεφώνημα της Καγκελαρίου -μας- (κάπου το είχα διαβάσει πολύ ωραία: «Δεν θα την αφήσουν την Μέρκελ να κάνει καλοκαίρι τελικά»), η ανακοίνωση της επίσκεψης Σόιμπλε καθώς και το τριαδικό πλαίσιο δεν αποδειχτούν επαρκή. Ένας ανασχηματισμός υπό τους δύο βέβαια είναι για γέλια και στάχτη στα μάτια. Στις επιλογές που υπάρχουν μέχρι τις γερμανικές εκλογές δεν θα αναφερθώ τώρα.


9) Και οι δυο εκλεγμένες κυβερνήσεις (των δυο πρώην «μεγάλων κομμάτων») έχουν φροντίσει να υποβαθμίσουν περαιτέρω την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό με εμφατικό τρόπο - δυσφημίζοντας τη χώρα με τρόπους ανήκουστους που δεν έχουν προηγούμενο στην διεθνή ιστορία των κρατών.
Η νομιμοποίηση που είχαν και έχουν αυτές οι εκλεγμένες κυβερνήσεις είναι περιορισμένη (πέρα από ζητήματα διακυβέρνησης μέσω ''ψηφισμάτων''-πράξεων νομοθετικού περιεχομένου, παράβασης του Συντάγματος, έμμεσης ψήφισης χωρίς την έγκριση των 3/5 της ελληνικής Βουλής κ.λπ - όλα αυτά θεωρούνται συνηθισμένα και αυτονόητα, κάτι που φανερώνει τη χοντροπετσιά και την ηθική φθορά, πέρα από τις ενδογενείς αδυναμίες του ψευδοαστικού κοινοβουλευτισμού) όταν «το 40% των εκλογέων απέχει από τις διαδικασίες της καθολικής ψηφοφορίας και το υπόλοιπο κινείται ανάμεσα στην ψήφο διαμαρτυρίας, την ψήφο καταδίκης και όχι ένταξης σε ένα πολιτικό σχέδιο...» και όλο αυτό προσπαθεί να το καλύψει ο εκφοβισμός, τα επιβαλλόμενα διλήμματα, ο φόβος των εκλογών (στις οποίες εκλογές πάντα προσπαθούν να αποδώσουν τον ήδη υπάρχοντα «οικονομικό κλονισμό» και τις ήδη υπάρχουσες τερατογεννέσεις), οι ιδεολογικές και ηθικολογικές κραυγές, και κυρίως το τηλεκράτος.

10) digea, δηλαδή, ALPHA, ANT1, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ TV (δηλαδή πάλι ANT1), MEGA, ΣΚΑΪ και STAR και ιδιωτικόκρατικό κομματικό σύστημα -που χρωστάει- από τη μια και από την άλλη κομματικό ιδιωτικοκρατικό σύστημα -που χρωστάει-και Ε.Ρ.Τ. Ο ομφάλιος λώρος ως μέσο και σκοπός ταυτόχρονα είναι φανερός, όπως επίσης είναι φανερή και με ποιόν τρόπο γίνεται η μεταφορά της ουσίας του. Mediaκο και κομματικό ''σύστημα'' είναι τόσο στενά συνδεδεμένα που αν αποδομηθούν θα μείνει γυμνός και έκθετος ο οικονομικός Βασιλιάς.

11) Τα δημόσια αγαθά δεν ανήκουν ούτε στο κομματικό σύστημα και την εκάστοτε Κυβέρνηση (αν και αυτό συμβαίνει), ούτε στους εργαζομένους (η Ε.Ρ.Τ. δεν ανήκει στους 2500 εργαζομένους της, επαναλαμβάνω η Ε.Ρ.Τ, δηλαδή το σήμα που εκπέμπει η Ελλάδα, ως Ελλάδα σε πλανητική κλίμακα πως γίνεται να ανήκει σε 2500 ανθρώπους και όχι σε κάποια εκατομμύρια ανθρώπους που την πληρώνουν ή σε περίπου 20 εκατομμύρια Έλληνίδες και Έλληνες ανά τον πλανήτη;). Τα δημόσια αγαθά βέβαια δεν ανήκουν ούτε στους ιδιώτες. Όλοι αυτοί, δεν είναι και δεν θα έπρεπε να είναι, τίποτα άλλο παρά διαχειριστές του συγκεκριμένου δημόσιου αγαθού που ονομάζεται Ε.Ρ.Τ. Μόνο ο καισαρισμός δεν λογοδοτεί, κομματικός, κρατικός, εργατικός, ιδιωτικός. Ο ιδιωτικός καισαρισμός είναι Νεο«μεσαιωνισμός», υπό τον Ιδιώτη Βασιλιά.


13) Φανερώνονται έντονα σημάδια ενός άτυπου μεταμοντέρνου αυτοκρατορικού νεομεσαιωνισμού. Επιστροφής στις ρίζες, δηλαδή τον Ευρωπαϊκό μεσαίωνα -υπό διαφορετική τεχνολογική βάση- και την ανυπαρξία της δημοσίας σφαίρας, ακριβώς, όπως και η «ελέυθερη αγορά» όπου εφαρμόζεται (με την κυριολεκτική και όχι την πολεμική σημασία του όρου, διαφορετικά θα προτείνω η Lockheed Martin να «αποκρατικοποιηθεί» και να «ιδιωτικοποιηθεί» προς προσέλκυση επενδύσεων, Ρώσικής, Κινεζικής και Ιρανικής προελεύσεως) φανερώνει την ουσία της, δηλαδή το «Bellum omnium contra omnes» και το «homo homini lupus est» του Hobbes. Το «πόλεμο όλων εναντίον όλων» και το «ο άνθρωπος είναι λύκος για τον άνθρωπο» (πόσος «Μεσαίωνας» κρύβεται μέσα στον υπαρκτό Liberalismό και κατά καιρούς φανερώνεται...). Νεομεσαιωνικός Ιδιωτισμός. Αυτό το μοντέλο εξάγεται πλανητικά.
Δυτικοευρωπαϊκου τύπου «μεσαιωνικές πόλεις» υπό τον Ιδιώτη Βασιλιάή «ελληνικές πόλεις» υπό τους Πολίτες.

14) όχι τόσο άσχετο, προς γνώσιν: Ο θεμελιώδης στόχος τους ήταν -όπως έλεγε ένας κορυφαίος σχολιαστής- να υποτάξουν τη πολιτική στο δίκαιο, να «εξορθολογίσουν» την εξουσία και να απαλείψουν τις ασυνέπειες και τα ανορθολογικά υπολείμματα της παλιάς φεουδαρχικής τάξης πραγμάτων... Είχαν φανεί αφελείς, αιθεροβάμονες και υπερβολικά επιρρεπείς στην επιδίωξη της «νομικής τελειότητας» εις βάρος της «πολιτικής σκοπιμότητας». Η υποκατάσταση της πολιτικής από το δίκαιο ήταν ένας μάλλον δονκιχωτικός στόχος μέσα στο βαριά πολωμένο κλίμα... γράφει ο Mark Mazower, σ' ένα κεφάλαιο υπό τον τίτλο «Ο εγκαταλειμμένος ναός: Άνοδος και πτώση της δημοκρατίας».

15) Τους ''καθεστωτικούς'' και τους ''αντικαθεστωτικούς'', ''αριστερούς'' και ''δεξιούς'' τους ενώνει η αποσύνδεση του «κοινωνικού» από το «εθνικό» (και η πόλωση μεταξύ τους) - αυτό το συναντάμε ως κυρίαρχο φαινόμενο από την «άκρα αριστερά» μέχρι την «άκρα δεξιά» (οι χαρακτηρισμοί προϋποθέτουν πως το πολιτικό ''φάσμα'' είναι μονοδιάστατο και ευθύγραμμο-οριζόντιο) και συμφέρει τόσο τους «αστούς», όσο και τους ''μεγάλους εχθρούς τους'', τους αντιπρόσωπους των «προλετάριων».

16) Η πολιτική, πέρα από όλα τ' άλλα, έχει να κάνει με συμβολισμούς και με μνήμη' τώρα τελευταία αρκετοί οπαδοί και φορείς της λήθης θυμήθηκαν επιλεκτικά τη μνήμη. Η Ελλάδα εξέπεμψε μαύρο σε πλανητική κλίμακα, αυτή είναι απόφασηπου δεν έχει να κάνει με «2000 θέσεις εργασίας», για να μην θέσω την ερώτηση πότε ξανά έπαψε η Ελλάδα να εκπέμπει, ως Ελλάδα σε διεθνή κλίμακα.

17) Δεν μπορεί να υπάρξει λαός με γερμανοοικονομισμό και τουρκο''πολιτισμό'' (εισαγόμενο από το τηλεκρατος) ή liberalοικονομισμό («δεξιά») και liberalο''πολιτισμό'' («αριστερά») - ο όρος «ελληνικός φιλελευθερισμός» είναι ανέκδοτολογικός. Με συμβολική ελληνοκτονία, γεωπολιτικό έλεγχο που εδράζεται σε διανοητικό ακρωτηριασμό και πνευματική υποβάθμιση - ή τέλοσπάντων δρα ως απαραίτητο συμπλήρωμα του. Η εκποίηση του έθνους με την υλική έννοια θα συνοδευθεί και από την πλήρη πνευματική του στειρότητασε πολλαπλά επίπεδα και όχι μονάχα σε αυτό της ποίησης...

18) Υδρογονάνθρακες σε ευρώ δενβγαίνουν (ως έχουν τα πράγματα).

19) Όσο και εάν αποκρύβεται κάτω από μεγαλόσχημες και όμορφες φράσεις περί «Ευρώπης», θα φανερωθεί η αλήθεια πως η κοινότητα συμφερόντων ανάμεσα σε μια χώρα όπως η Ολλανδία και σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, όχι απλά δεν είναι αυτονόητη, αλλά είναι σε μεγάλο βαθμό ψευδής.


21) Οι ιδιώτες, δεν είναι πότε ούτε ολοκληρωμένες ατομικότητες, ούτε ολοκληρωμένες προσωπικότητες, είναι σαν τους κόκκους της άμμου. Το μόνο που μένει πάνω στη γη είναι η λήθη και οι κόκκοι της άμμου.



Εν τω μεταξύ

Ο μετριοπαθής Χασάν Ρουχανί νικητής των εκλογών στο Ιράν και διάδοχος του Αχμαντινετζάντ στην προεδρία (υπ' όψιν, ο κατά πολύ, μα πολύ λιγότερο μετριοπαθής Αχμαντινετζάντ, ήταν πιο κοσμικός... στο φαίνεσθαι). Δες επίσης Η ιρανική εξωτερική πολιτική μετά τις εκλογές, Το εναρκτήριο λάκτισμα μεταξύ Ρεαλιστών και Ισλαμιστών Ιδεαλιστών.

Egyptian president cuts ties with Syria and calls for no-fly zone over countryκαι U.S. Naval Update Map: June 13, 2013 (This map shows the approximate locations of U.S. Carrier Strike Groups and Amphibious Ready Groups).

"Φρικτά" υποκεφαλαιοποιημένη η Deutsche Bankκαι Νέο σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης των ευρωπαϊκών τραπεζών.

GTA: καμπανάκι για αναβίωση του προστατευτισμού.

Και βέβαια, πάντα παρακολουθούμε τις εξελίξεις σε αυτό το ζήτημα: Έπειτα από 13 ώρες διαπραγματεύσεων η Ευρωπαϊκή Ένωση, η μεγαλύτερη εμπορική δύναμη στον κόσμο, συμφώνησε να ξεκινήσει τις διαδικασίες με τις ΗΠΑ με σκοπό να καταλήξουν σε μια συμφωνία για ζώνη ελεύθερου εμπορίου εξαιρώντας προς το παρόν τον κινηματογράφο, την τηλεόραση και τη μουσική βιομηχανία, την λεγόμενη «πολιτιστική εξαίρεση» έπειτα από πιέσεις της Γαλλίας.







α´) US President Barack Obama Speech at Berlin's Brandenburg Gate, 2013. β´) "A World That Stands as One", Barack Obama's Speech in Berlin, July 24th, 2008. γ´) Spiegel: Obama's Soft Totalitarianism: Europe Must Protect Itself from America.







α´ US President Barack Obama Speech at Berlin's Brandenburg Gate, 2013.


As I've said, Angela and I don't exactly look like previous German and American leaders. But the fact that we can stand here today, along the fault line where a city was divided, speaks to an eternal truth: No wall can stand against the yearning of justice, the yearnings for freedom, the yearnings for peace that burns in the human heart.

Mayor Wowereit, distinguished guests, and especially the people of Berlin and of Germany – thank you for this extraordinarily warm welcome. In fact, it's so warm and I feel so good that I'm actually going to take off my jacket, and anybody else who wants to, feel free to. We can be a little more informal among friends.

As your Chancellor mentioned, five years ago I had the privilege to address this city as senator. Today, I'm proud to return as President of the United States. And I bring with me the enduring friendship of the American people, as well as my wife, Michelle, and Malia and Sasha. You may notice that they're not here. The last thing they want to do is to listen to another speech from me. So they're out experiencing the beauty and the history of Berlin. And this history speaks to us today.



Here, for thousands of years, the people of this land have journeyed from tribe to principality to nation-state; through Reformation and Enlightenment, renowned as a "land of poets and thinkers," among them Immanuel Kant, who taught us that freedom is the "unoriginated birthright of man, and it belongs to him by force of his humanity."

Here, for two centuries, this gate stood tall as the world around it convulsed – through the rise and fall of empires; through revolutions and republics; art and music and science that reflected the height of human endeavor, but also war and carnage that exposed the depths of man's cruelty to man.

It was here that Berliners carved out an island of democracy against the greatest of odds. As has already been mentioned, they were supported by an airlift of hope, and we are so honored to be joined by Colonel Halvorsen, 92 years old – the original "candy bomber." We could not be prouder of him. I hope I look that good, by the way, when I'm 92.

During that time, a Marshall Plan seeded a miracle, and a North Atlantic Alliance protected our people. And those in the neighborhoods and nations to the East drew strength from the knowledge that freedom was possible here, in Berlin – that the waves of crackdowns and suppressions might therefore someday be overcome.

Today, 60 years after they rose up against oppression, we remember the East German heroes of June 17th. When the wall finally came down, it was their dreams that were fulfilled. Their strength and their passion, their enduring example remind us that for all the power of militaries, for all the authority of governments, it is citizens who choose whether to be defined by a wall, or whether to tear it down.

And we're now surrounded by the symbols of a Germany reborn. A rebuilt Reichstag and its glistening glass dome. An American embassy back at its historic home on Pariser Platz. And this square itself, once a desolate no man's land, is now open to all. So while I am not the first American President to come to this gate, I am proud to stand on its Eastern side to pay tribute to the past.

For throughout all this history, the fate of this city came down to a simple question: Will we live free or in chains? Under governments that uphold our universal rights, or regimes that suppress them? In open societies that respect the sanctity of the individual and our free will, or in closed societies that suffocate the soul?

As free peoples, we stated our convictions long ago. As Americans, we believe that "all men are created equal" with the right to life and liberty, and the pursuit of happiness. And as Germans, you declared in your Basic Law that "the dignity of man is inviolable." Around the world, nations have pledged themselves to a Universal Declaration of Human Rights, which recognizes the inherent dignity and rights of all members of our human family.

And this is what was at stake here in Berlin all those years. And because courageous crowds climbed atop that wall, because corrupt dictatorships gave way to new democracies, because millions across this continent now breathe the fresh air of freedom, we can say, here in Berlin, here in Europe – our values won. Openness won. Tolerance won. And freedom won here in Berlin.

And yet, more than two decades after that triumph, we must acknowledge that there can, at times, be a complacency among our Western democracies. Today, people often come together in places like this to remember history – not to make it. After all, we face no concrete walls, no barbed wire. There are no tanks poised across a border. There are no visits to fallout shelters. And so sometimes there can be a sense that the great challenges have somehow passed. And that brings with it a temptation to turn inward – to think of our own pursuits, and not the sweep of history; to believe that we've settled history's accounts, that we can simply enjoy the fruits won by our forebears.

But I come here today, Berlin, to say complacency is not the character of great nations. Today's threats are not as stark as they were half a century ago, but the struggle for freedom and security and human dignity – that struggle goes on. And I've come here, to this city of hope, because the tests of our time demand the same fighting spirit that defined Berlin a half-century ago.

Chancellor Merkel mentioned that we mark the anniversary of President John F Kennedy's stirring defense of freedom, embodied in the people of this great city. His pledge of solidarity – "Ich bin ein Berliner" – echoes through the ages. But that's not all that he said that day. Less remembered is the challenge that he issued to the crowd before him: "Let me ask you," he said to those Berliners, "let me ask you to lift your eyes beyond the dangers of today" and "beyond the freedom of merely this city." Look, he said, "to the day of peace with justice, beyond yourselves and ourselves to all mankind."

President Kennedy was taken from us less than six months after he spoke those words. And like so many who died in those decades of division, he did not live to see Berlin united and free. Instead, he lives forever as a young man in our memory. But his words are timeless because they call upon us to care more about things than just our own self-comfort, about our own city, about our own country. They demand that we embrace the common endeavor of all humanity.

And if we lift our eyes, as President Kennedy called us to do, then we'll recognize that our work is not yet done. For we are not only citizens of America or Germany – we are also citizens of the world. And our fates and fortunes are linked like never before.

We may no longer live in fear of global annihilation, but so long as nuclear weapons exist, we are not truly safe. We may strike blows against terrorist networks, but if we ignore the instability and intolerance that fuels extremism, our own freedom will eventually be endangered. We may enjoy a standard of living that is the envy of the world, but so long as hundreds of millions endure the agony of an empty stomach or the anguish of unemployment, we're not truly prosperous.

I say all this here, in the heart of Europe, because our shared past shows that none of these challenges can be met unless we see ourselves as part of something bigger than our own experience. Our alliance is the foundation of global security. Our trade and our commerce is the engine of our global economy. Our values call upon us to care about the lives of people we will never meet. When Europe and America lead with our hopes instead of our fears,we do things that no other nations can do, no other nations will do. So we have to lift up our eyes today and consider the day of peace with justice that our generation wants for this world.

I'd suggest that peace with justice begins with the example we set here at home, for we know from our own histories that intolerance breeds injustice. Whether it's based on race, or religion, gender or sexual orientation, we are stronger when all our people – no matter who they are or what they look like – are granted opportunity, and when our wives and our daughters have the same opportunities as our husbands and our sons.

When we respect the faiths practiced in our churches and synagogues, our mosques and our temples, we're more secure. When we welcome the immigrant with his talents or her dreams, we are renewed. When we stand up for our gay and lesbian brothers and sisters and treat their love and their rights equally under the law, we defend our own liberty as well. We are more free when all people can pursue their own happiness. And as long as walls exist in our hearts to separate us from those who don't look like us, or think like us, or worship as we do, then we're going to have to work harder, together, to bring those walls of division down.

Peace with justice means free enterprise that unleashes the talents and creativity that reside in each of us; in other models, direct economic growth from the top down or relies solely on the resources extracted from the earth. But we believe that real prosperity comes from our most precious resource – our people. And that's why we choose to invest in education, and science and research.

And now, as we emerge from recession, we must not avert our eyes from the insult of widening inequality, or the pain of youth who are unemployed. We have to build new ladders of opportunity in our own societies that – even as we pursue new trade and investment that fuels growth across the Atlantic.

America will stand with Europe as you strengthen your union. And we want to work with you to make sure that every person can enjoy the dignity that comes from work – whether they live in Chicago or Cleveland or Belfast or Berlin, in Athens or Madrid, everybody deserves opportunity. We have to have economies that are working for all people, not just those at the very top.

Peace with justice means extending a hand to those who reach for freedom, wherever they live. Different peoples and cultures will follow their own path, but we must reject the lie that those who live in distant places don't yearn for freedom and self-determination just like we do; that they don't somehow yearn for dignity and rule of law just like we do. We cannot dictate the pace of change in places like the Arab world, but we must reject the excuse that we can do nothing to support it.

We cannot shrink from our role of advancing the values we believe in – whether it's supporting Afghans as they take responsibility for their future, or working for an Israeli-Palestinian peace – or engaging as we've done in Burma to help create space for brave people to emerge from decades of dictatorship. In this century, these are the citizens who long to join the free world. They are who you were. They deserve our support, for they too, in their own way, are citizens of Berlin. And we have to help them every day.

Peace with justice means pursuing the security of a world without nuclear weapons – no matter how distant that dream may be. And so, as President, I've strengthened our efforts to stop the spread of nuclear weapons, and reduced the number and role of America's nuclear weapons. Because of the New START Treaty, we're on track to cut American and Russian deployed nuclear warheads to their lowest levels since the 1950s.

But we have more work to do. So today, I'm announcing additional steps forward. After a comprehensive review, I've determined that we can ensure the security of America and our allies, and maintain a strong and credible strategic deterrent, while reducing our deployed strategic nuclear weapons by up to one-third. And I intend to seek negotiated cuts with Russia to move beyond Cold War nuclear postures.

At the same time, we'll work with our NATO allies to seek bold reductions in U.S. and Russian tactical weapons in Europe. And we can forge a new international framework for peaceful nuclear power, and reject the nuclear weaponization that North Korea and Iran may be seeking.

America will host a summit in 2016 to continue our efforts to secure nuclear materials around the world, and we will work to build support in the United States to ratify the Comprehensive Nuclear Test Ban Treaty, and call on all nations to begin negotiations on a treaty that ends the production of fissile materials for nuclear weapons. These are steps we can take to create a world of peace with justice.

Peace with justice means refusing to condemn our children to a harsher, less hospitable planet. The effort to slow climate change requires bold action. And on this, Germany and Europe have led.

In the United States, we have recently doubled our renewable energy from clean sources like wind and solar power. We're doubling fuel efficiency on our cars Our dangerous carbon emissions have come down. But we know we have to do more -- and we will do more.

With a global middle class consuming more energy every day, this must now be an effort of all nations, not just some. For the grim alternative affects all nations – more severe storms, more famine and floods, new waves of refugees, coastlines that vanish, oceans that rise. This is the future we must avert. This is the global threat of our time. And for the sake of future generations, our generation must move toward a global compact to confront a changing climate before it is too late. That is our job. That is our task. We have to get to work.

Peace with justice means meeting our moral obligations. And we have a moral obligation and a profound interest in helping lift the impoverished corners of the world. By promoting growth so we spare a child born today a lifetime of extreme poverty. By investing in agriculture, so we aren't just sending food, but also teaching farmers to grow food. By strengthening public health, so we're not just sending medicine, but training doctors and nurses who will help end the outrage of children dying from preventable diseases. Making sure that we do everything we can to realize the promise – an achievable promise – of the first AIDS-free generation. That is something that is possible if we feel a sufficient sense of urgency.

Our efforts have to be about more than just charity. They're about new models of empowering people – to build institutions; to abandon the rot of corruption; to create ties of trade, not just aid, both with the West and among the nations they're seeking to rise and increase their capacity. Because when they succeed, we will be more successful as well. Our fates are linked, and we cannot ignore those who are yearning not only for freedom but also prosperity.

And finally, let's remember that peace with justice depends on our ability to sustain both the security of our societies and the openness that defines them. Threats to freedom don't merely come from the outside. They can emerge from within – from our own fears, from the disengagement of our citizens.

For over a decade, America has been at war. Yet much has now changed over the five years since I last spoke here in Berlin. The Iraq war is now over. The Afghan war is coming to an end. Osama bin Laden is no more. Our efforts against al Qaeda are evolving.

And given these changes, last month, I spoke about America's efforts against terrorism. And I drew inspiration from one of our founding fathers, James Madison, who wrote, "No nation could preserve its freedom in the midst of continual warfare." James Madison is right – which is why, even as we remain vigilant about the threat of terrorism, we must move beyond a mindset of perpetual war. And in America, that means redoubling our efforts to close the prison at Guantanamo. It means tightly controlling our use of new technologies like drones. It means balancing the pursuit of security with the protection of privacy.

And I'm confident that that balance can be struck. I'm confident of that, and I'm confident that working with Germany, we can keep each other safe while at the same time maintaining those essential values for which we fought for.

Our current programs are bound by the rule of law, and they're focused on threats to our security – not the communications of ordinary persons. They help confront real dangers, and they keep people safe here in the United States and here in Europe. But we must accept the challenge that all of us in democratic governments face: to listen to the voices who disagree with us; to have an open debate about how we use our powers and how we must constrain them; and to always remember that government exists to serve the power of the individual, and not the other way around. That's what makes us who we are, and that's what makes us different from those on the other side of the wall.

That is how we'll stay true to our better history while reaching for the day of peace and justice that is to come. These are the beliefs that guide us, the values that inspire us, the principles that bind us together as free peoples who still believe the words of Dr Martin Luther King Jr – that "injustice anywhere is a threat to justice everywhere."

And we should ask, should anyone ask if our generation has the courage to meet these tests? If anybody asks if President Kennedy's words ring true today, let them come to Berlin, for here they will find the people who emerged from the ruins of war to reap the blessings of peace; from the pain of division to the joy of reunification. And here, they will recall how people trapped behind a wall braved bullets, and jumped barbed wire, and dashed across minefields, and dug through tunnels, and leapt from buildings, and swam across the Spree to claim their most basic right of freedom.

The wall belongs to history. But we have history to make as well. And the heroes that came before us now call to us to live up to those highest ideals – to care for the young people who can't find a job in our own countries, and the girls who aren't allowed to go to school overseas; to be vigilant in safeguarding our own freedoms, but also to extend a hand to those who are reaching for freedom abroad.

This is the lesson of the ages. This is the spirit of Berlin. And the greatest tribute that we can pay to those who came before us is by carrying on their work to pursue peace and justice not only in our countries but for all mankind.

Vielen Dank. God bless you. God bless the peoples of Germany. And God bless the United States of America. Thank you very much.


β´ "A World That Stands as One", Barack Obama's Speech in Berlin, July 24th, 2008.




I come to Berlin as so many of my countrymen have come before. Tonight, I speak to you not as a candidate for President, but as a citizen – a proud citizen of the United States, and a fellow citizen of the world.

I know that I don’t look like the Americans who’ve previously spoken in this great city. The journey that led me here is improbable. My mother was born in the heartland of America, but my father grew up herding goats in Kenya. His father – my grandfather – was a cook, a domestic servant to the British.

At the height of the Cold War, my father decided, like so many others in the forgotten corners of the world, that his yearning – his dream – required the freedom and opportunity promised by the West. And so he wrote letter after letter to universities all across America until somebody, somewhere answered his prayer for a better life.

That is why I’m here. And you are here because you too know that yearning. This city, of all cities, knows the dream of freedom. And you know that the only reason we stand here tonight is because men and women from both of our nations came together to work, and struggle, and sacrifice for that better life.

Ours is a partnership that truly began sixty years ago this summer, on the day when the first American plane touched down at Templehof.

On that day, much of this continent still lay in ruin. The rubble of this city had yet to be built into a wall. The Soviet shadow had swept across Eastern Europe, while in the West, America, Britain, and France took stock of their losses, and pondered how the world might be remade.

This is where the two sides met. And on the twenty-fourth of June, 1948, the Communists chose to blockade the western part of the city. They cut off food and supplies to more than two million Germans in an effort to extinguish the last flame of freedom in Berlin.

The size of our forces was no match for the much larger Soviet Army. And yet retreat would have allowed Communism to march across Europe. Where the last war had ended, another World War could have easily begun. All that stood in the way was Berlin.

And that’s when the airlift began – when the largest and most unlikely rescue in history brought food and hope to the people of this city.

The odds were stacked against success. In the winter, a heavy fog filled the sky above, and many planes were forced to turn back without dropping off the needed supplies. The streets where we stand were filled with hungry families who had no comfort from the cold.

But in the darkest hours, the people of Berlin kept the flame of hope burning. The people of Berlin refused to give up. And on one fall day, hundreds of thousands of Berliners came here, to the Tiergarten, and heard the city’s mayor implore the world not to give up on freedom. “There is only one possibility,” he said. “For us to stand together united until this battle is won…The people of Berlin have spoken. We have done our duty, and we will keep on doing our duty. People of the world: now do your duty…People of the world, look at Berlin!”

People of the world – look at Berlin!

Look at Berlin, where Germans and Americans learned to work together and trust each other less than three years after facing each other on the field of battle.

Look at Berlin, where the determination of a people met the generosity of the Marshall Plan and created a German miracle; where a victory over tyranny gave rise to NATO, the greatest alliance ever formed to defend our common security.

Look at Berlin, where the bullet holes in the buildings and the somber stones and pillars near the Brandenburg Gate insist that we never forget our common humanity.

People of the world – look at Berlin, where a wall came down, a continent came together, and history proved that there is no challenge too great for a world that stands as one.

Sixty years after the airlift, we are called upon again. History has led us to a new crossroad, with new promise and new peril. When you, the German people, tore down that wall – a wall that divided East and West; freedom and tyranny; fear and hope – walls came tumbling down around the world. From Kiev to Cape Town, prison camps were closed, and the doors of democracy were opened. Markets opened too, and the spread of information and technology reduced barriers to opportunity and prosperity. While the 20th century taught us that we share a common destiny, the 21st has revealed a world more intertwined than at any time in human history.

The fall of the Berlin Wall brought new hope. But that very closeness has given rise to new dangers – dangers that cannot be contained within the borders of a country or by the distance of an ocean.

The terrorists of September 11th plotted in Hamburg and trained in Kandahar and Karachi before killing thousands from all over the globe on American soil.

As we speak, cars in Boston and factories in Beijing are melting the ice caps in the Arctic, shrinking coastlines in the Atlantic, and bringing drought to farms from Kansas to Kenya.

Poorly secured nuclear material in the former Soviet Union, or secrets from a scientist in Pakistan could help build a bomb that detonates in Paris. The poppies in Afghanistan become the heroin in Berlin. The poverty and violence in Somalia breeds the terror of tomorrow. The genocide in Darfur shames the conscience of us all.

In this new world, such dangerous currents have swept along faster than our efforts to contain them. That is why we cannot afford to be divided. No one nation, no matter how large or powerful, can defeat such challenges alone. None of us can deny these threats, or escape responsibility in meeting them. Yet, in the absence of Soviet tanks and a terrible wall, it has become easy to forget this truth. And if we’re honest with each other, we know that sometimes, on both sides of the Atlantic, we have drifted apart, and forgotten our shared destiny.

In Europe, the view that America is part of what has gone wrong in our world, rather than a force to help make it right, has become all too common. In America, there are voices that deride and deny the importance of Europe’s role in our security and our future. Both views miss the truth – that Europeans today are bearing new burdens and taking more responsibility in critical parts of the world; and that just as American bases built in the last century still help to defend the security of this continent, so does our country still sacrifice greatly for freedom around the globe.

Yes, there have been differences between America and Europe. No doubt, there will be differences in the future. But the burdens of global citizenship continue to bind us together. A change of leadership in Washington will not lift this burden. In this new century, Americans and Europeans alike will be required to do more – not less. Partnership and cooperation among nations is not a choice; it is the one way, the only way, to protect our common security and advance our common humanity.

That is why the greatest danger of all is to allow new walls to divide us from one another. The walls between old allies on either side of the Atlantic cannot stand. The walls between the countries with the most and those with the least cannot stand. The walls between races and tribes; natives and immigrants; Christian and Muslim and Jew cannot stand. These now are the walls we must tear down.

We know they have fallen before. After centuries of strife, the people of Europe have formed a Union of promise and prosperity. Here, at the base of a column built to mark victory in war, we meet in the center of a Europe at peace. Not only have walls come down in Berlin, but they have come down in Belfast, where Protestant and Catholic found a way to live together; in the Balkans, where our Atlantic alliance ended wars and brought savage war criminals to justice; and in South Africa, where the struggle of a courageous people defeated apartheid.

So history reminds us that walls can be torn down. But the task is never easy. True partnership and true progress requires constant work and sustained sacrifice. They require sharing the burdens of development and diplomacy; of progress and peace. They require allies who will listen to each other, learn from each other and, most of all, trust each other.

That is why America cannot turn inward. That is why Europe cannot turn inward. America has no better partner than Europe. Now is the time to build new bridges across the globe as strong as the one that bound us across the Atlantic. Now is the time to join together, through constant cooperation, strong institutions, shared sacrifice, and a global commitment to progress, to meet the challenges of the 21st century. It was this spirit that led airlift planes to appear in the sky above our heads, and people to assemble where we stand today. And this is the moment when our nations – and all nations – must summon that spirit anew.

This is the moment when we must defeat terror and dry up the well of extremism that supports it. This threat is real and we cannot shrink from our responsibility to combat it. If we could create NATO to face down the Soviet Union, we can join in a new and global partnership to dismantle the networks that have struck in Madrid and Amman; in London and Bali; in Washington and New York. If we could win a battle of ideas against the communists, we can stand with the vast majority of Muslims who reject the extremism that leads to hate instead of hope.

This is the moment when we must renew our resolve to rout the terrorists who threaten our security in Afghanistan, and the traffickers who sell drugs on your streets. No one welcomes war. I recognize the enormous difficulties in Afghanistan. But my country and yours have a stake in seeing that NATO’s first mission beyond Europe’s borders is a success. For the people of Afghanistan, and for our shared security, the work must be done. America cannot do this alone. The Afghan people need our troops and your troops; our support and your support to defeat the Taliban and al Qaeda, to develop their economy, and to help them rebuild their nation. We have too much at stake to turn back now.

This is the moment when we must renew the goal of a world without nuclear weapons. The two superpowers that faced each other across the wall of this city came too close too often to destroying all we have built and all that we love. With that wall gone, we need not stand idly by and watch the further spread of the deadly atom. It is time to secure all loose nuclear materials; to stop the spread of nuclear weapons; and to reduce the arsenals from another era. This is the moment to begin the work of seeking the peace of a world without nuclear weapons.

This is the moment when every nation in Europe must have the chance to choose its own tomorrow free from the shadows of yesterday. In this century, we need a strong European Union that deepens the security and prosperity of this continent, while extending a hand abroad. In this century – in this city of all cities – we must reject the Cold War mind-set of the past, and resolve to work with Russia when we can, to stand up for our values when we must, and to seek a partnership that extends across this entire continent.

This is the moment when we must build on the wealth that open markets have created, and share its benefits more equitably. Trade has been a cornerstone of our growth and global development. But we will not be able to sustain this growth if it favors the few, and not the many. Together, we must forge trade that truly rewards the work that creates wealth, with meaningful protections for our people and our planet. This is the moment for trade that is free and fair for all.

This is the moment we must help answer the call for a new dawn in the Middle East. My country must stand with yours and with Europe in sending a direct message to Iran that it must abandon its nuclear ambitions. We must support the Lebanese who have marched and bled for democracy, and the Israelis and Palestinians who seek a secure and lasting peace. And despite past differences, this is the moment when the world should support the millions of Iraqis who seek to rebuild their lives, even as we pass responsibility to the Iraqi government and finally bring this war to a close.

This is the moment when we must come together to save this planet. Let us resolve that we will not leave our children a world where the oceans rise and famine spreads and terrible storms devastate our lands. Let us resolve that all nations – including my own – will act with the same seriousness of purpose as has your nation, and reduce the carbon we send into our atmosphere. This is the moment to give our children back their future. This is the moment to stand as one.

And this is the moment when we must give hope to those left behind in a globalized world. We must remember that the Cold War born in this city was not a battle for land or treasure. Sixty years ago, the planes that flew over Berlin did not drop bombs; instead they delivered food, and coal, and candy to grateful children. And in that show of solidarity, those pilots won more than a military victory. They won hearts and minds; love and loyalty and trust – not just from the people in this city, but from all those who heard the story of what they did here.

Now the world will watch and remember what we do here – what we do with this moment. Will we extend our hand to the people in the forgotten corners of this world who yearn for lives marked by dignity and opportunity; by security and justice? Will we lift the child in Bangladesh from poverty, shelter the refugee in Chad, and banish the scourge of AIDS in our time?

Will we stand for the human rights of the dissident in Burma, the blogger in Iran, or the voter in Zimbabwe? Will we give meaning to the words “never again” in Darfur?

Will we acknowledge that there is no more powerful example than the one each of our nations projects to the world? Will we reject torture and stand for the rule of law? Will we welcome immigrants from different lands, and shun discrimination against those who don’t look like us or worship like we do, and keep the promise of equality and opportunity for all of our people?

People of Berlin – people of the world – this is our moment. This is our time.

I know my country has not perfected itself. At times, we’ve struggled to keep the promise of liberty and equality for all of our people. We’ve made our share of mistakes, and there are times when our actions around the world have not lived up to our best intentions.

But I also know how much I love America. I know that for more than two centuries, we have strived – at great cost and great sacrifice – to form a more perfect union; to seek, with other nations, a more hopeful world. Our allegiance has never been to any particular tribe or kingdom – indeed, every language is spoken in our country; every culture has left its imprint on ours; every point of view is expressed in our public squares. What has always united us – what has always driven our people; what drew my father to America’s shores – is a set of ideals that speak to aspirations shared by all people: that we can live free from fear and free from want; that we can speak our minds and assemble with whomever we choose and worship as we please.

These are the aspirations that joined the fates of all nations in this city. These aspirations are bigger than anything that drives us apart. It is because of these aspirations that the airlift began. It is because of these aspirations that all free people – everywhere – became citizens of Berlin. It is in pursuit of these aspirations that a new generation – our generation – must make our mark on the world.

People of Berlin – and people of the world – the scale of our challenge is great. The road ahead will be long. But I come before you to say that we are heirs to a struggle for freedom. We are a people of improbable hope. With an eye toward the future, with resolve in our hearts, let us remember this history, and answer our destiny, and remake the world once again.


γ´ Spiegel: Obama's Soft Totalitarianism: Europe Must Protect Itself from America.


On Tuesday, Barack Obama is coming to Germany. But who, really, will be visiting? He is the 44th president of the United States. He is the first African American to hold the office. He is an intelligent lawyer. And he is a Nobel Peace Prize laureate.

But is he a friend? The revelations brought to us by IT expert Edward Snowden have made certain what paranoid computer geeks and left-wing conspiracy theorists have long claimed: that we are being watched. All the time and everywhere. And it is the Americans who are doing the watching.

On Tuesday, the head of the largest and most all-encompassing surveillance system ever invented is coming for a visit. If Barack Obama is our friend, then we really don't need to be terribly worried about our enemies.

It is embarrassing: Barack Obama will be arriving in Berlin for only the second time, but his visit is coming just as we are learning that the US president is a snoop on a colossal scale. German Chancellor Angela Merkel has said that she will speak to the president about the surveillance program run by the National Security Agency, and the Berlin Interior Ministry has sent a set of 16 questions to the US Embassy. But Obama need not be afraid. German Interior Minister Hans Peter Friedrich, to be sure, did say: "That's not how you treat friends." But he wasn't referring to the fact that our trans-Atlantic friends were spying on us. Rather, he meant the criticism of that spying.

Friedrich's reaction is only paradoxical on the surface and can be explained by looking at geopolitical realities. The US is, for the time being, the only global power -- and as such it is the only truly sovereign state in existence. All others are dependent -- either as enemies or allies. And because most prefer to be allies, politicians -- Germany's included -- prefer to grin and bear it.

'It's Legal'

German citizens should be able to expect that their government will protect them from spying by foreign governments. But the German interior minister says instead: "We are grateful for the excellent cooperation with US secret services." Friedrich didn't even try to cover up his own incompetence on the surveillance issue. "Everything we know about it, we have learned from the media," he said. The head of the country's domestic intelligence agency, Hans-Georg Maassen, was not any more enlightened. "I didn't know anything about it," he said. And Justice Minister Sabine Leutheusser-Schnarrenberger was also apparently in the dark. "These reports are extremely unsettling," she said.

With all due respect: These are the people who are supposed to be protecting our rights? If it wasn't so frightening, it would be absurd.

Friedrich's quote from the weekend was particularly quaint: "I have no reason to doubt that the US respects rights and the law." Yet in a way, he is right. The problem is not the violation of certain laws. Rather, in the US the laws themselves are the problem. The NSA, in fact, didn't even overreach its own authority when it sucked up 97 billion pieces of data in one single 30-day period last March. Rather, it was acting on the orders of the entire US government, including the executive, legislative and judicial branches, the Democrats, the Republicans, the House of Representatives, the Senate and the Supreme Court. They are all in favor. Democratic Senator Dianne Feinstein, chair of the Senate Intelligence Committee, merely shrugged her shoulders and said: "It's legal."

A Monitored Human Being Is Not a Free One

What, exactly, is the purpose of the National Security Agency? Security, as its name might suggest? No matter in what system or to what purpose: A monitored human being is not a free human being. And every state that systematically contravenes human rights, even in the alleged service of security, is acting criminally.

Those who believed that drone attacks in Pakistan or the camp at Guantanamo were merely regrettable events at the end of the world should stop to reflect. Those who still believed that the torture at Abu Ghraib or that the waterboarding in CIA prisons had nothing to do with them, are now changing their views. Those who thought that we are on the good side and that it is others who are stomping all over human rights are now opening their eyes. A regime is ruling in the United States today that acts in totalitarian ways when it comes to its claim to total control. Soft totalitarianism is still totalitarianism.

We're currently in the midst of a European crisis. But this unexpected flare-up of American imperialism serves as a reminder of the necessity for Europe. Does anyone seriously believe that Obama will ensure the chancellor and her interior minister that the American authorities will respect the rights of German citizens in the future? Only Europe can break the American fantasy of omnipotence. One option would be for Europe to build its own system of networks to prevent American surveillance. Journalist Frank Schirrmacher of the respected Frankfurter Allgemeine Zeitung newspaper recommended that over the weekend. "It would require subsidies and a vision as big as the moon landing," he argues.

A simpler approach would be to just force American firms to respect European laws. The European Commission has the ability to do that. The draft for a new data privacy directive has already been presented. It just has to be implemented. Once that happens, American secret services might still be able to walk all over European law, but if US Internet giants like Google, Apple, Microsoft and Facebook want to continue making money off of a half-billion Europeans, then they will have to abide by our laws. Under the new law, companies caught passing on data in ways not permitted are forced to pay fines. You can be sure that these companies would in turn apply pressure to their own government. The proposal envisions setting that fine at 2 percent of a company's worldwide revenues.

That's a lot of money -- and also a language that America understands.

Κανείς δεν θα μπορούσε να θυμηθεί ολόκληρη την Πέμπτη Συμφωνίατου Μπετόβεν ύστερα από μια μόνο ακρόαση. Αλλά και κανείς δεν θα μπορούσε ν' ακούσει ξανά αυτές τις τέσσερις νότες ως τέσσερις απλές νότες! Κάτι που δεν ήταν πρίν παρά ένα τόσο δα κομματάκι ήχου, είναι τώρα ένα Γνωστό Πράγμα - ένας τόπος στο δίκτυο όλων των άλλων πραγμάτων που γνωρίζουμε, των οποίων τα νοήματα και οι σημασίες τους είναι αλληλοεξαρτώμενα.

Marvin Minsky

Ένα μουσικό έργο μας παρασύρει μέσα του, μας διδάσκει τη δομή και τα μυστικά του, είτε το ακούμε συνειδητά είτε όχι. Αυτό γίνεται ακόμη κι αν πρόκειται για το πρώτο μουσικό κομμάτι που ακούμε στη ζωή μας. Η ακρόαση της μουσικής δεν είναι μια διαδικασία παθητική αλλά εντατικά ενεργητική, ξεσηκώνοντας ένα ρεύμα συναγωγών, υποθέσεων, προσδοκιών και προβλέψεων. Μπορούμε να συλλάβουμε ένα νεο κομμάτι -πως είναι δομημένο, που πάει, τι θα επακολουθήσει- με τόση ακρίβεια ώστε ύστερα από μερικά μόνο μέτρα να είμαστε σε θέση να το μουρμουρίζουμε ή να το τραγουδάμε.

Αυτή η πρόβλεψη, αυτή η δυνατότητα να τραγουδάμε ένα κομμάτι που ακούμε για πρώτη φορά, οφείλεται στην άρρητη σε μεγάλο βαθμό γνωσή μας των μουσίκων «κανόνων» (του πως μια καντέντσα καταλήγει για παράδειγμα) και στην εξοικείωση με συγκεκριμένες μουσικές συμβάσεις (τη μορφή μιας σονάτας ή την επανάληψη ενός θέματος). Βεβαίως, η πρόβλεψη αυτή είναι αδύνατη στη μουσική ενός διαφορετικού πολιτισμού ή παράδοσης - ή εάν οι μουσικές συμβάσεις παραβαίνονται ηθελημένα. Στην πρώτη παράσταση του έργου, Η ιεροτελεστία της άνοιξηςτου Στραβίνσκυ, το 1913, ξέσπασαν μεγάλες ταραχές και χρειάστηκε η επέμβαση της αστυνομίας του Παρισίου για να ηρεμήσουν τα πνεύματα. Το κοινό, που περίμενε ένα παραδοσιακό, κλασικό μπαλέτο, εξοργίστηκε με την παράβαση των κανόνων. Με τον καιρό όμως και με την επανάληψη, το παράξενό έγινε οικείο και Η ιεροτελεστία της άνοιξηςείναι σήμερα ένα από τα αγαπημένα έργα στα κονσέρτα, όσο κι ένα μενουέττο του Μπετόβεν (αν και ο Μπετόβεν είχε επίσης αποδοκιμαστεί στον καιρό του και κάποιες από τις συνθέσεις του είχαν θεωρηθεί ακατανοήτες, «σκέτος θόρυβος»).

Oliver Sacks

Ο χρόνος είναι πάντα καινούργιος, δεν μπορεί παρά να είναι καινούργιος. Εάν την ακούμε ως διαδοχή ακουστικών συμβάντων, η μουσική θα μας κάνει σύντομα να πλήξουμε, εάν την ακούμε ως εκδήλωση της χρονικότητας, δεν θα πλήξουμε ποτέ. Το παράδοξο φανερώνεται στη πιο οξυμμένη του έκφανση στην επίδοση του μουσικού που φθάνει στο αποκορύφωμα της όταν ερμηνεύει ένα έργο που γνωρίζει σε βάθος, σαν να ήταν ένα δημιουργημα της στιγμής.

Victor Zuckerkandl

.~`~.
Για περαιτέρω ιχνηλάτηση και πληρέστερη προοπτική