I
Τηλεγραφικά: Το «προπατορικό αμάρτημα» της Μετα-Οθωμανικής Τουρκίας είναι το Κουρδικό. Το «προπατορικό αμάρτημα» της Μεταπολίτευτικης Ελλάδας είναι το Κυπριακό.
Η «Πρώτη Τουρκική Δημοκρατία» του «Εθνάρχη» Μουσταφά Κεμάλ και η «Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία», του άλλου «Εθνάρχη», οικοδομήθηκαν πάνω στην Ομερτά για το Κουρδικό και το Κυπριακό, αντίστοιχα.
Turkey is no longer the country that joined NATO, or that was a close ally of the United States until the end of the last century. It is an increasingly Islamic state, with a shrinking secular minority that is having ever greater difficulty keeping the Kemalist flame alive. Because that minority happens to be Westernized and to speak Western languages (especially English), it tends to be the source of interviews and analyses by Western journalists and to mix most freely and often with Western elites. As a result, many in the west continue to believe that Erdogan’s authoritarian, indeed repressive policies, and his witch-hunts against both journalistic critics of his regime and suspected supporters of the exiled cleric Fethullah Gulen, do not reflect the “real” Turkey. In fact they do.
As the George W. Bush administration, particularly its senior officials who had dealt with Turkey during the Cold War, learned to their surprise and regret in 2003 when they failed to obtain parliamentary permission to deploy the 4th Infantry from Anatolia into northern Iraq, Turkey is not the ally it once was. This is even more the case today. A visitor to Turkey, even to the supposedly Westernized Istanbul, will find far more women wearing headscarves or veils than was the case as little as two decades ago. More men attend Friday prayers. Imams are more powerful than they have been in years, indeed, since the fall of the Ottoman Empire. And it was all of these people who spearheaded the resistance to the coup plotters.
The contrast between the defeat of the coup in Turkey and the successful counter-revolution against Mohammed Morsi’s Muslim Brotherhood government in Egypt is striking. In Egypt, the Islamist government pursued an authoritarian course not much different, though far less subtle, and in far greater haste, than Erdogan. When the Egyptian military could no longer tolerate the Islamicization of their country, they rose in revolt. The majority of Egyptians, themselves highly traditional, indeed religiously conservative, stood behind them. In Turkey, however, it was the people, spurred on by the calls from the mosques, who formed the vanguard of opposition against a military that clearly was determined to restore the fading Kemalist legacy of a secular Turkey where headscarves were banned and children were brought up in total ignorance of their own religion...
Unlike Mohammed Morsi, Erdogan is a true reflection of contemporary Turkey: increasingly Islamist and increasingly self-confident. Those Turks, and their Western friends and colleagues, who yearn for a secular Kemalist Turkey would be wise to disabuse themselves of their dreams. That Turkey is gone, certainly for the foreseeable future, and perhaps for decades to come.
Το αφήγημα ισχυριζόταν πως μετά τον σοβιετισμό και τον κεμαλισμό θα ανοίγονταν οι Πύλες για το Τέλος της Ιστορίας. Αυτό το Τέλος όμως δεν ήρθε. Δεν υποκατέστησε, για παράδειγμα, ο Φουκογιάμα τον Μωάμεθ, ούτε το Τέλος της Ιστορίας και ο Τελευταίος Άνθρωπος το Κοράνι (αν είναι ποτέ δυνατόν!). Αναβίωσαν η Ορθοδοξία και το Ισλάμ, ήρθαν ο Πούτιν και ο Ερντογάν. Όμως το θεμελιώδες - που θα ξεκλειδώσει τα μυστικά - δεν είναι αυτό. Το θεμελιώδες είναι το ερώτημα: Γιατί ότι συνέβη στην Ρωσία με το σοβιετικό καθεστώς και στην Τουρκία με το κεμαλικό, δεν συνέβη με το καθεστώς της Κίνας;
Γιατί το καθεστώς στην Κίνα έκανε το ίδιο, όχι μονάχα όσα δεν έκαναν το σοβιετικό καθεστώς στην Ρωσία και το κεμαλικό στην Τουρκία, αλλά και όσα έκαναν ο μετα-σοβιετικός Πούτιν και ο μετα-κεμαλικός Ερντογάν. Όχι απλά οικονομικά, αλλά, και κυρίως, ηθικο-πολιτισμικά [*]. Αυτός είναι ο πρώτος λόγος.
Ο δεύτερος λόγος είναι γιατί η Κίνα δεν κυβερνήθηκε από μια ξένη πολιτισμικά ελίτ (europeanised secular elite, globalised Enlightened intelligentsia of Europe, international cultural elite). Με απλά λόγια, γιατί οι Κινέζοι παρέμειναν πολιτισμικά Κινέζοι και δεν προσηλυτίστηκαν σε έναν εξωχώριο πολιτισμό. Γιατί οι Κινέζοι, αποδείχθηκε πως δεν ήταν, και δεν είναι, συνειδητοί ή ασυνείδητοι πολιτισμικοί «πράκτορες ή φορείς» ενός ξένου μεταφυτευμένου πολιτισμού.
Η «Πρώτη Τουρκική Δημοκρατία» του «Εθνάρχη» Μουσταφά Κεμάλ και η «Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία», του άλλου «Εθνάρχη», οικοδομήθηκαν πάνω στην Ομερτά για το Κουρδικό και το Κυπριακό, αντίστοιχα.
II
Τίτλος: Erdogan's Turkey Is the Real Turkey. Υπότιτλος: The days of secular Kemalism were over long before last week's failed coup. Ακολουθεί απόσπασμα από το άρθρο:Turkey is no longer the country that joined NATO, or that was a close ally of the United States until the end of the last century. It is an increasingly Islamic state, with a shrinking secular minority that is having ever greater difficulty keeping the Kemalist flame alive. Because that minority happens to be Westernized and to speak Western languages (especially English), it tends to be the source of interviews and analyses by Western journalists and to mix most freely and often with Western elites. As a result, many in the west continue to believe that Erdogan’s authoritarian, indeed repressive policies, and his witch-hunts against both journalistic critics of his regime and suspected supporters of the exiled cleric Fethullah Gulen, do not reflect the “real” Turkey. In fact they do.
As the George W. Bush administration, particularly its senior officials who had dealt with Turkey during the Cold War, learned to their surprise and regret in 2003 when they failed to obtain parliamentary permission to deploy the 4th Infantry from Anatolia into northern Iraq, Turkey is not the ally it once was. This is even more the case today. A visitor to Turkey, even to the supposedly Westernized Istanbul, will find far more women wearing headscarves or veils than was the case as little as two decades ago. More men attend Friday prayers. Imams are more powerful than they have been in years, indeed, since the fall of the Ottoman Empire. And it was all of these people who spearheaded the resistance to the coup plotters.
The contrast between the defeat of the coup in Turkey and the successful counter-revolution against Mohammed Morsi’s Muslim Brotherhood government in Egypt is striking. In Egypt, the Islamist government pursued an authoritarian course not much different, though far less subtle, and in far greater haste, than Erdogan. When the Egyptian military could no longer tolerate the Islamicization of their country, they rose in revolt. The majority of Egyptians, themselves highly traditional, indeed religiously conservative, stood behind them. In Turkey, however, it was the people, spurred on by the calls from the mosques, who formed the vanguard of opposition against a military that clearly was determined to restore the fading Kemalist legacy of a secular Turkey where headscarves were banned and children were brought up in total ignorance of their own religion...
Unlike Mohammed Morsi, Erdogan is a true reflection of contemporary Turkey: increasingly Islamist and increasingly self-confident. Those Turks, and their Western friends and colleagues, who yearn for a secular Kemalist Turkey would be wise to disabuse themselves of their dreams. That Turkey is gone, certainly for the foreseeable future, and perhaps for decades to come.
III
Η αναβίωση ή/και αφύπνιση της θρησκείας στην Τουρκία θα πρέπει να εξεταστεί παράλληλα με την αναβίωση της θρησκείας στην Ρωσία. Και το σοβιετικό καθεστώς παράλληλα με το κεμαλικό.Το αφήγημα ισχυριζόταν πως μετά τον σοβιετισμό και τον κεμαλισμό θα ανοίγονταν οι Πύλες για το Τέλος της Ιστορίας. Αυτό το Τέλος όμως δεν ήρθε. Δεν υποκατέστησε, για παράδειγμα, ο Φουκογιάμα τον Μωάμεθ, ούτε το Τέλος της Ιστορίας και ο Τελευταίος Άνθρωπος το Κοράνι (αν είναι ποτέ δυνατόν!). Αναβίωσαν η Ορθοδοξία και το Ισλάμ, ήρθαν ο Πούτιν και ο Ερντογάν. Όμως το θεμελιώδες - που θα ξεκλειδώσει τα μυστικά - δεν είναι αυτό. Το θεμελιώδες είναι το ερώτημα: Γιατί ότι συνέβη στην Ρωσία με το σοβιετικό καθεστώς και στην Τουρκία με το κεμαλικό, δεν συνέβη με το καθεστώς της Κίνας;
Γιατί το καθεστώς στην Κίνα έκανε το ίδιο, όχι μονάχα όσα δεν έκαναν το σοβιετικό καθεστώς στην Ρωσία και το κεμαλικό στην Τουρκία, αλλά και όσα έκαναν ο μετα-σοβιετικός Πούτιν και ο μετα-κεμαλικός Ερντογάν. Όχι απλά οικονομικά, αλλά, και κυρίως, ηθικο-πολιτισμικά [*]. Αυτός είναι ο πρώτος λόγος.
Ο δεύτερος λόγος είναι γιατί η Κίνα δεν κυβερνήθηκε από μια ξένη πολιτισμικά ελίτ (europeanised secular elite, globalised Enlightened intelligentsia of Europe, international cultural elite). Με απλά λόγια, γιατί οι Κινέζοι παρέμειναν πολιτισμικά Κινέζοι και δεν προσηλυτίστηκαν σε έναν εξωχώριο πολιτισμό. Γιατί οι Κινέζοι, αποδείχθηκε πως δεν ήταν, και δεν είναι, συνειδητοί ή ασυνείδητοι πολιτισμικοί «πράκτορες ή φορείς» ενός ξένου μεταφυτευμένου πολιτισμού.
Σημείωση
[*] ''...όχι απλά οικονομικά, αλλά, και κυρίως, ηθικοπολιτισμικά''. Το «και κυρίως» έχει σημασία, καθώς όλες και όλοι πλέον, με αφορμή την περίπτωση της Τουρκίας (ή της Κίνας: ούτε τον Κομφούκιο και τον Λάο Τσε, υποκατέστησε ο Φουκογιάμα και ο Χέγκελ), μπορούν εύκολα να συνειδητοποιήσουν πως η «οικονομία» δεν είναι «οντολογία», παρά ένα προσωρινό «μέσο», όπως ισχύει σε κάθε πολιτισμό άλλωστε. Το βλέπουμε ζωντανά στις οθόνες μας, με αφορμή την περίπτωση της Τουρκίας: το να είσαι «δυτικότροπος» είναι σημαντικότερο από το εάν είσαι «καπιταλιστής».