.~`~.
Πρόλογος
Η αμφισβήτηση της Παγκόσμιας Τάξης
Πρόλογος
Η αμφισβήτηση της Παγκόσμιας Τάξης
Η Νέα Παγκόσμια Τάξη (Ν.Π.Τ) διαδόθηκε ως ιδέα σε μια συγκεκριμένη ιστορική στιγμή. Συγκεκριμένα, όταν τέλειωσε ο Ψυχρός Πόλεμος, στα τέλη της δεκαετίας του 1980, και θεωρήθηκε ότι η γνήσια παγκόσμια συνεργασία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σοβιετικής Ένωσης ήταν όχι μόνο δυνατή, αλλά και πολύ πιθανή. Η βάση της Ν.Π.Τ θεωρούνταν ένα προϊόν της θεωρίας σύγκλισης που προβλέπει τη σύνθεση των σοβιετικών σοσιαλιστικών και των Δυτικών καπιταλιστικών πολιτικών μορφών, και της στενής συνεργασίας Σοβιετικής Ένωσης και ΗΠΑ για την αντιμετώπιση περιφερειακών θεμάτων, όπως π.χ. ο πρώτος Πόλεμος του Κόλπου, στις αρχές του 1991. Εντούτοις, σύντομα μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, το πρόγραμμα μιας Ν.Π.Τ παραμερίστηκε και ξεχάστηκε.
Μετά το 1991, η Νέα Παγκόσμια Τάξη θεωρήθηκε ως κάτι που σχηματίζεται μπροστά στα μάτια μας: ένας μονοπολικός κόσμος, κατευθυνόμενος από τη φανερή ηγεμονία των ΗΠΑ. Η κατάσταση περιγράφηκε αρκετά καλά στο ουτοπικό έργο του FukuyamaΤο Τέλος της Ιστορίας και ο Τελευταίος Άνθρωπος. Αυτή η παγκόσμια τάξη αγνόησε όλους τους άλλους πόλους δύναμης, εκτός από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους, μαζί με τη ΔυτικήΕυρώπη και την Ιαπωνία. Συνελήφθη ως μια παγκοσμιοποίηση της Οικονομίας της Ελεύθερης Αγοράς, της Πολιτικής Δημοκρατίας και της Ιδεολογίας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Όλα αυτά υποτέθηκαν ως μέρος ενός παγκόσμιου συστήματος που γινόταν αποδεκτό από όλες τις χώρες του κόσμου.
Αρκετοί σκεπτικιστές, πάντως, το θεώρησαν απατηλό και πίστεψαν ότι οι διαφορές μεταξύ των χωρών και των λαών θα επανεμφανίζονταν με άλλες μορφές, όπως π.χ. με τη διαβόητη «Σύγκρουση των Πολιτισμών» του Samuel Huntington ή με εθνικές και θρησκευτικές συγκρούσεις. Μερικοί ειδικοί, ιδιαίτερα ο John Mearsheimer, θεώρησαν τη μονοπολιτικότητα όχι ως μια «ορθή» παγκόσμια τάξη, αλλά απλά ως μια «μονοπολική ορμή»... αυτό που αμφισβητείται σε όλα αυτά τα προγράμματα είναι η υπάρχουσα τάξη των εθνών-κρατών και της εθνικής κυριαρχίας. Το βεστφαλιανό σύστημα (δες ΙΙΙ) δεν αντιστοιχεί πια στη σημερινή παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων. Νέοι παίκτες διεθνούς και υποεθνικής κλίμακαςβεβαιώνουν την αυξανόμενη σημασία τους, και είναι εμφανές ότι ο κόσμος χρειάζεται ένα νέο πρότυπο διεθνών σχέσεων.
Συνεπώς, ο σύγχρονος κόσμος, όπως είναι σήμερα, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως μια σωστά πραγματοποιημένη Νέα Παγκόσμια Τάξη. Δεν υπάρχει καμία οριστική παγκόσμια τάξη οποιουδήποτε είδους. Ουσιαστικά, αυτό που έχουμε είναι η μετάβαση από την παγκόσμια τάξη που ξέραμε στον 20ο αιώνα σε ένα άλλο πρότυπο, τα χαρακτηριστικά του οποίου δεν έχουν ακόμα καθοριστεί πλήρως. Θα είναι το μέλλον πραγματικά παγκόσμιο; Ή μήπως θα κυριαρχήσουν τελικά οι περιφερειακές τάσεις; Θα υπάρξει μια μοναδική παγκόσμια τάξη; Ή μήπως θα υπάρξουν αντ' αυτού διάφορες τοπικές ή περιφερειακές τάξεις; Ή μήπως, πάλι, θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε το παγκόσμιο χάος; Δεν είναι ακόμα σαφές. Η μετάβασηδεν έχει ολοκληρωθεί... το μόνο που είναι σίγουρο είναι το γεγονός της μετάβασηςπρος κάποιο νέο πρότυπο. Ωστόσο, το πρότυπο αυτό είναι, αντίθετα, αρκετά αβέβαιο.
.~`~.
I
Η Παγκόσμια Τάξη από Αμερικανική Σκοπιά
I
Η Παγκόσμια Τάξη από Αμερικανική Σκοπιά
α´
Η θέση των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια αυτής της μετάβασης είναι απολύτως σίγουρη, αλλά το μαρκοπρόθεσμο μέλλον της βρίσκεται υπό αμφισβήτηση. Οι ΗΠΑυποβάλλονται τώρα σε ένα τέστ για την παγκόσμια αυτοκρατορική ηγεμονία τους και πρέπει να αντιμετωπίσουν προκλήσεις, μερικές από τις οποίες είναι αρκετά πρωτογενείς. Αυτό το τέστ θα μπορούσε να προχωρήσει με τρεις διαφορετικούς τρόπους:
1. Τη δημιουργία μιας Αμερικανικής Αυτοκρατορίας stricto sensu, με μια παγιωμένη και τεχνικά και κοινωνικά αναπτυγμένη κεντρική περιοχή ή αυτοκρατορικό πυρήνα, και με την περιφέρεια διαιρεμένη και κατακερματισμένη σε μια κατάσταση μόνιμης αναταραχής, κοντά στο χάος. Οι νεοσυντηρητικοί θα φέρονταν να είναι υπέρ ενός τέτοιου σχεδίου.
2. Τη δημιουργία μιας πολύπλευρης μονοπολικότητας, βάσει της οποίας οι ΗΠΑθα συνεργάζονταν με άλλες φιλικές δυνάμεις (Καναδά, Ευρώπη, Αυστραλία, Ιαπωνία, Ισραήλ, Άραβες συμμάχους και, ενδεχομένως, άλλες χώρες) για την επίλυση των περιφερειακών προβλημάτων και την άσκηση πίεσης πάνω στα «αχρεία κράτη» (όπως το Ιράν, η Βενεζουέλα, η Λευκορωσία ή η Βόρεια Κορέα) ή για την παρεμπόδιση άλλων δυνάμεων από την επίτευξη περιφερειακής ανεξαρτησίας και ηγεμονίας (Κίνα, Ρωσίακ.λπ). Οι Δημοκρατικοί και ο Πρόεδρος Obama θα φέρονταν να τείνουν προς αυτό το όραμα.
3. Την προώθηση της επιταχυνόμενης παγκοσμιοποίησης, με τη δημιουργία μιας παγκόσμιας κυβέρνησης και τη γρήγορη εξάλειψη της κυριαρχίας των εθνών-κρατών, υπέρ της δημιουργίας των «Ηνωμένων Πολιτειών του Κόσμου», κυβερνώμενων με νομικούς όρους από την παγκόσμια ελίτ (π.χ. το πρόγραμμα CFRπου εκπροσωπείται από τη στρατηγική του George Soros και των ιδρυμάτων του). Οι πολύχρωμες επαναστάσεις θεωρούνται εδώ ως το πιο αποτελεσματικό όπλο της αποσταθεροποίησης και, τελικά, της καταστροφής των εθνικών κρατών.
Οι ΗΠΑφαίνονται συχνά να προωθούν ταυτόχρονα και τις τρεις στρατηγικές, ως μέρος μιας πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής. Αυτές οι τρεις στρατηγικές κατευθύνσεις των ΗΠΑ δημιουργούν το παγκόσμιο πλαίσιο στις διεθνείς σχέσεις, με τις ΗΠΑ να αποτελούν τον βασικό παίχτη σε μια παγκόσμια κλίμακα. Πέρα από τις εμφανείς διαφορές μεταξύ αυτών των τριών εικόνων του μέλλοντος, αυτές έχουν μερικά ουσιαστικά κοινά σημεία. Εν πάση περιπτώσει, οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται για την επιβεβαίωση της στρατηγικής, οικονομικής και πολιτικής κυριαρχίαςτους, για την ενίσχυση του ελέγχουκαι την αποδυνάμωσηόλων των άλλων παγκόσμιων παικτών, για τη βαθμιαία ή επιταχυνόμενη κατάργηση της εθνικής ανεξαρτησίας των σημερινών λίγο-πολύ ανεξάρτητων κρατών και για την προώθηση των υποτιθέμενων «παγκόσμιων»αξιών του Δυτικού κόσμου, δηλαδή της φιλελεύθερης δημοκρατίας, του κοινοβουλευτισμού, των ελεύθερων αγορών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κ.ο.κ
Αντιμετωπίζουμε, επομένως, έναν σύγχρονο κόσμο με μια ισχυρή και φαινομενικά μόνιμη γεωπολιτική διευθέτηση, όπου το κέντρο είναι οι ΗΠΑ και όπου οι ακτίνες της επιρροής τους (στρατηγικές, οικονομικές, πολιτικές, τεχνολογικές, πληροφοριακές κ.λπ) εισχωρούν σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο ανάλογα με τη δύναμη της κοινωνικής θέλησης των διαφόρων χωρών, καθώς και των εθνικών και θρησκευτικών ομάδων να τις δεχτούν ή να τις απορρίψουν. Είναι ένα είδος αυτοκρατορικού δικτύου που λειτουργεί σε μια πλανητική κλίμακα.
β´
Αυτή η αμερικανοκεντρική παγκόσμια γεωπολιτική διευθέτηση μπορεί να περιγραφεί σε αρκετά διαφορετικά επίπεδα:
Ιστορικά: Οι ΗΠΑ θεωρούν τον εαυτό τους ως τη λογική έκβαση και το αποκορύφωμα του Δυτικού Πολιτισμού. Κάποτε αυτό παρουσιάστηκε από την άποψη του «Προφανούς Πεπρωμένου» της Αμερικήςκαι, στη συνέχεια, με όρους του Δόγματος Monroe. Τώρα μιλούν για επιβολή «παγκόσμιων» κανόνων για τα «ανθρώπινα δικαιώματα», για προώθηση της δημοκρατίας, της τεχνολογίας, των θεσμών της ελεύθερης αγοράς κ.ο.κ. Στην πραγματικότητα, όμως, αντιμετωπίζουμε απλά μια αναβαθμισμένη έκδοση και συνέχεια ενός Δυτικού Καθολικισμού που έχει μεταλαμπαδευτεί από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, τον Μεσαιωνικό Χριστιανισμό, τον Μοντερνισμό μέσω του Διαφωτισμού και της αποικιοκρατίας, μέχρι τα σημερινά φαινόμενα του Μεταμοντερνισμού και του Υπερ-ατομικισμού.
Η Ιστορία θεωρείται μια μονοφωνική και μονότονη διαδικασία τεχνολογικής και κοινωνικής προόδου, η πορεία της αυξανόμενης απελευθέρωσης των ατόμων από όλα τα είδη συλλογικών ταυτοτήτων. Η Παράδοση και ο Συντηρητισμός θεωρούνται, έτσι, ως εμπόδια προς την ελευθερία, τα οποία πρέπει να απορριφθούν. Οι ΗΠΑ βρίσκονται στην εμπροσθοφυλακή αυτής της ιστορικής προόδου και έχουν το δικαίωμα, την υποχρέωση και την ιστορική αποστολή να κινήσουν την Ιστορία όλο και πιο μπροστά, κατά τη διάρκεια αυτής της πορείας. Η ιστορική ύπαρξη των ΗΠΑ συμπίπτει με την πορεία αυτής της ανθρώπινης ιστορίας. Έτσι, «αμερικανικός» σημαίνει «παγκόσμιος». Οι υπόλοιποι είτε έχουν αμερικανικό μέλλον, είτε δεν έχουν κανένα μέλλον (δες και εδώ).
Πολιτικά: Υπάρχουν πολύ σημαντικές τάσεις στην παγκόσμια πολιτική που καθορίζουν αυτή τη φάση της μετάβασης. Το αποκορύφωμα της πολιτικής σκέψης του Μοντερνισμού ήταν η νίκη του Φιλελευθερισμού πάνω στα εναλλακτικά πολιτικά δόγματα του Νεωτερισμού: του Φασισμού και του Σοσιαλισμού (*). Ο Φιλελευθερισμός έχει γίνει παγκόσμιος, αποτελώντας το μόνο δυνατό πολιτικό σύστημα. Τώρα προχωρεί περισσότερο προς μια μεταμοντέρνα και μετα-ατομική έννοια της πολιτικής, η οποία περιγράφεται γενικά ως Μετα-Ανθρωπισμός. Οι ΗΠΑ διαδραματίζουν πάλι τον βασικό ρόλο σε αυτό.
Η μορφή της πολιτικής που προωθείται παγκόσμια από τις ΗΠΑ είναι η φιλελεύθερη δημοκρατία. Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν την παγκοσμιοποίηση του Φιλελευθερισμού, προετοιμάζοντας έτσι το επόμενο βήμα στον πολιτικό Μεταμοντερνισμό, όπως περιγράφεται στην Αυτοκρατορία, το διάσημο βιβλίο των Hardt και Negri. Παραμένει κάποια απόσταση μεταξύ του φιλελεύθερου υπερ-ατομικισμού και του δέοντως μεταμοντέρνου Μετα-Ανθρωπισμού που προωθεί την κυβερνητική, τη γενετική τροποποίηση, την κλωνοποίηση και τις χίμαιρες. Ωστόσο, η παγκόσμια περιφέρεια συνεχίζει να αντιμετωπίζει τη διαδικασία του καθολικισμού - την επιταχυνόμενη καταστροφή όλων των ολιστικών κοινωνικών οντοτήτων, και τον τεμαχισμό και την ατομικοποίηση της κοινωνίας μέσω της τεχνολογίας (Διαδίκτυο, κινητά τηλέφωνα, κοινωνικά δίκτυα), όπου ο κύριος δράστης είναι αυστηρά το άτομο, «διαζευγμένο» από οποιοδήποτε οργανικό και συλλογικό πλαίσιο. Μια σημαντική μαρτυρία για τη δυαδική χρήση της προώθησης της δημοκρατίας έχει περιγραφεί με σαφήνεια σε ένα άρθρο του Αμερικανού στρατιωτικού και πολιτικού ειδήμονα Stephen R. Mann, ο οποίος βεβαίωσε ότι η δημοκρατία μπορεί να λειτουργήσει ως ένας αυτοπαραγώμενος ιός, ενισχύοντας τις υπάρχουσες και ιστορικά ώριμες δημοκρατικές κοινωνίες, αλλά καταστρέφοντας τις παραδοσιακές κοινωνίες και κάνοντας όσες δεν είναι έτοιμες γι' αυτήν να αντιμετωπίσουν το χάος. Η δημοκρατία θεωρείται, έτσι, ως ένα αποτελεσματικό όπλο για την πρόκληση χάους και για τη διακυβέρνηση των διαλυόμενων παγκόσμιων πολιτισμών από ένα παγκόσμιο κέντρο, εξομοιώνοντας και εγκαθιστώντας τον δημοκρατικό κώδικα παντού. Μια ένδειξη αυτής της διαδικασίας μπορεί να φανεί στα χαοτικά επακόλουθα των ξέφρενων γεγονότων της αποκαλούμενης «Αραβικής Άνοιξης».
Μετά την ολοκλήρωση του πλήρους τεμαχισμού αυτών των κοινωνιών, την ατομίκευση και ατομοποίηση, θα αρχίσει η δεύτερη φάση: η αναπόφευκτη διαίρεση και διάλυση του ίδιου του ατόμου μέσω της τεχνολογίας και της γενετικής επιδιόρθωσης, για τη δημιουργία της «Μετα-Ανθρωπότητας». Αυτή η «Μεταπολιτική»μπορεί να θεωρηθεί ως ο τελευταίος ορίζοντας του πολιτικού φουτουρισμού.
---------------------------------------------------------------
(*) Σε άλλο σημείο του έργου του γράφει ο -κάπως βαρύγδουπος είναι αλήθεια- συγγραφέας: ...το 1991 ο Φιλελευθερισμός απέδειξε το αποκλειστικό δικαίωμα του στην ορθόδοξη κληρονομιά του μοντέλου του Μοντερνισμού. όλες οι άλλες εκδόσεις, μαζί με την σημαντικότερη, τον Κομμουνισμό, αποδείχθηκαν αποκλίσεις στην πορεία του Μοντερνισμού, παρακλάδια που οδηγούν σε άλλο στόχο. Οι κομμουνιστές νόμισαν ότι ταξίδευαν στον δρόμο του Μοντερνισμού, στην κατεύθυνση της προόδου, αλλά, όπως έγινε σαφές, κινούνταν προς κάποιον άλλο στόχο που τέθηκε σε διαφορετικό εννοιολογικό χώρο. Μερικοί φιλελεύθεροι, όμως, υποθέτουν ακόμα και σήμερα ότι «οι κομμουνιστές εγκατέλειψαν προσωρινά μόνον τις θέσεις τους» και ότι μπορούν να επιστρέψουν. Προεκτείνοντας τους ψεύτικους φόβους του, ο σύγχρονος Αντικομμουνισμός, σε μεγαλύτερο βαθμό βαθμό ίσως από τον σύγχρονο Αντιφασισμό, γεννά χίμαιρες, φαντάσματα και ομοιώματα. Ο Κομμουνισμός δεν υπάρχει πια (όπως ο Φασισμός έχει πάψει από καιρό να υπάρχει), και στη θέση του απομένει μια γύψινη απομίμηση, ένας αβλαβής Che Guevara που διαφημίζει κινητά τηλέφωνα ή διακοσμεί τα πουκάμισα της αργόσχολης μικροαστικής νεολαίας. Στην εποχή του Μοντερνισμού, ο Che Guevara ήταν εχθρός του καπιταλισμού. Στην εποχή του Μεταμοντερνισμού διαφημίζει κινητά σε γιγάντιους πίνακες διαφημίσεων. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να επιστρέψει ο Κομμουνισμός: με τη μορφή ομοιωμάτων.
Η σημασία αυτής της εμπορικής χειρονομίας έγκειται στο γεγονός ότι η μεταμοντέρνα κοροϊδία για τις διεκδικήσεις του Κομμουνισμού είναι ένας εναλλακτικός λόγοςμέσα στο πλαίσιο του Μοντερνισμού. Εντούτοις, ο Φιλελεύθερος Συντηρητισμός είναι κατά κανόνα ξένος προς αυτή την ειρωνεία και δεν έχει καμία τάση να αστειευτεί με τους «κόκκινους» ή με τους «καφέ». Αυτό συμβαίνει γιατί φοβάται τη σχετικοποίηση του λόγουστον Μεταμοντερνισμό, διότι είναι αβέβαιος αν ο εχθρός του έχει νικηθεί πλήρως...
Κάθε δηλωμένος φασίστας, από το 1945 και έπειτα, είναι ένα ομοίωμα. Οι φόβοι των φιλελεύθερων, που λαμβάνουν τη μορφή των φασιστών, είναι μια πλήρης παρωδία. Δεν διαφέρουν πολύ από τις αποσυντειθέμενες και μισο-διαλυμένες μάζες. Ο Κομμουνισμός, που κράτησε περισσότερο από τον Φασισμό, δημιούργησε το ομοίωμα του μέσα στον εαυτό του. Οι νεώτεροι κομμουνιστές ήταν ήδη ψευδοπολιτικοί στρατιώτες. Σήμερα δεν υπάρχει καμία πιθανότητα για τον Κομμουνισμό να επιστρέψει στη ζωή. Το ίδιο πράγμα συμβαίνει με τον Φασισμό. Σύντομα θα δούμε ότι και ο Φιλελευθερισμός έχει φτάσει στο ίδιο σημείο. Τουλάχιστον οι φιλελεύθεροι μας -που, στην πραγματικότητα, δεν είναι καθόλου φιλελεύθεροι- το αποδεικνύουν: δώστε τους μερικά χρήματα και θα διακηρύξουν οτιδήποτε και τα πάντα.
---------------------------------------------------------------
Ιδεολογικά: Υπάρχει μια τάση στις ΗΠΑ να συνδέσουν όλο και περισσότερο την ιδεολογία και την πολιτική στις σχέσεις τους με την περιφέρεια. Στα προηγούμενα χρόνια, η αμερικανική εξωτερική πολιτική ενήργησε πάνω σε μια καθαρά ρεαλιστική βάση: εάν τα καθεστώτα ήταν υπέρ της Αμερικής, τα ανεχόταν αδιαφορώντας για τις ιδεολογικές αρχές τους. Η μακρόχρονη συμμαχία των ΗΠΑ με τη Σαουδική Αραβία αποτελεί ένα τέλειο παράδειγμα αυτής της ρεαλιστικής εξωτερικής πολιτικής στην πράξη. Έτσι, μερικά χαρακτηριστικά αυτής της σχιζοφρενικής διπλής ηθικήςέγιναν αποδεκτά ιδεολογικά. Εντούτοις, φαίνεται ότι τελευταία οι ΗΠΑ έχουν αρχίσει να εντείνουν την προώθηση της δημοκρατίας τους, υποστηρίζοντας τις λαϊκές επαναστάσεις στην Αίγυπτοκαι την Τυνησία, παρά το γεγονός ότι οι ηγέτες τους ήταν έμπιστοι σύμμαχοι των ΗΠΑ, καθώς και διεφθαρμένοι δικτάτορες. Τα δύο μέτρα και δύο σταθμά της αμερικανικής πολιτικής ιδεολογίας σιγά-σιγά εξαφανίζονται και ενισχύεται η προώθηση της δημοκρατίας. Το αποκορύφωμα αυτής της τάσης θα επιτευχθεί στην περίπτωση μιας πιθανής εξέγερσης στην Σαουδική Αραβία. Όταν αυτό συμβεί, η ιδεολογική στάση των ΗΠΑ υπέρ της δημοκρατίας θα δοκιμαστεί σε πολιτικά δύσκολες και ενοχλητικές καταστάσεις
Οικονομικά: Η Αμερικανική Οικονομία προκαλείται από την κινέζικη ανάπτυξη, την ενεργειακή έλλειψη και ασφάλεια, το υπέρογκο χρέος και τα δημοσιονομικά ελλείμματα, καθώς και την κρίσιμη απόκλιση και δυσαναλογία μεταξύ του οικονομικού τομέα και της ζώνης της πραγματικής βιομηχανίας. Η υπερ-ανάπτυξη ή η φούσκα των αμερικανικών χρηματοδοτικών οργανισμών και η άρση της εντοπιότητας της βιομηχανίας έχει δημιουργήσει μια ασυνέχεια μεταξύ της σφαίρας των χρημάτων και της σφαίρας της κλασικής καπιταλιστικής ισορροπίας της βιομηχανικής προσφοράς και της ζήτησης των καταναλωτών. Αυτό ήταν η κύρια αιτία της οικονομικής κρίσης του 2008.
Η κινεζική πολιτική οικονομία προσπαθεί να εδραιώσει την ανεξαρτησία της από την αμερικανική παγκόσμια ηγεμονία και μπορεί να γίνει ο κύριος παράγοντας του οικονομικού ανταγωνισμού. Ο έλεγχος μεγάλων αποθεμάτων από τους εναπομείναντες φυσικούς πόρους του πλανήτη από τη Ρωσία, το Ιράν, τη Βενεζουέλα και μερικές άλλες σχετικά ανεξάρτητες χώρες, θέτει ένα όριο στην αμερικανική οικονομική επιρροή. Η Οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσηςκαι η ιαπωνικήοικονομική δυνατότητα αντιπροσωπεύουν δύο πιθανούς πόλους οικονομικού ανταγωνισμού με τις ΗΠΑ μέσα στο οικονομικό και στρατηγικό πλαίσιο της Δύσης.
Οι ΗΠΑ προσπαθούν να επιλύσουν αυτά τα προβλήματα χρησιμοποιώντας όχι μόνο καθαρά οικονομικά μέσα, αλλά και πολιτικά - και, κατά περιόδους, την στρατιωτική τους δύναμη. Θα μπορούσαμε, έτσι, να ερμηνεύσουμε την εισβολή και την κατοχή του Ιράκ και του Αφγανιστάν, αλλά και τις επεμβάσεις -ανοικτές και συγκαλυμμένες- στη Λιβύη, το Ιράν και τη Συρία, από μια γεωοικονομική και γεωπολιτικά σκοπιά. Η υποστήριξη της αντιπολίτευσης και των στασιαστών στη Ρωσία, το Ιράν και την Κίνα είναι μια άλλη, παρόμοια μέθοδος προς τον ίδιο σκοπό. Αυτές, όμως, είναι τεχνικές μόνον λύσεις. Η κύρια πρόκληση είναι πως να οργανώσει τη μεταμοντέρνα, εξαρτημένη από τη χρηματοδότηση, Οικονομία γύρω από τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη, ξεπερνώντας το διευρυνόμενο κρίσιμο χάσμα μεταξύ της πραγματικής Οικονομίας και του χρηματοδοτικού τομέα, του οποίου η λογική και το συμφέρον γίνονται όλο και πιο αυτόνομα.
Είναι επιβεβαιωμένο ότι οι ΗΠΑείναι ο κύριος και ασύμμετρος παίκτης στο κέντρο της παρούσας μεταβατικής κατάστασης των παγκοσμίων υποθέσεων. Όπως έχει σημειώσει ο Vedrine, αυτός ο παίκτης είναι μια πραγματική υπερδύναμη, και η σημερινή γεωπολιτική διευθέτηση που περιλαμβάνει όλα τα επίπεδα και δίκτυα που εξετάστηκαν παραπάνω είναι δομημένη γύρω από αυτόν τον αμερικανικό πυρήνα. Το ερώτημα που εγείρεται τότε είναι αν αυτός ο παίκτης έχει συνείδηση αυτού που κάνει και κατανοεί πλήρως τι θα αποκτήσει στο τέλος, τι μορφή, δηλαδή, διεθνούς συστήματος ή παγκόσμιας τάξης πρόκειται να καθιερώσει. Οι γνώμες πάνω σε αυτό το σημείο διίστανται. Οι νεοσυντηρητικοί που διακηρύσσουν τον Νέο Αμερικανικό Αιώνα, είναι αισιόδοξοι ως προς τη μελλοντική Αμερικανική Αυτοκρατορία και έχουν έτσι ένα σαφές, αν και όχι απαραίτητα ρεαλιστικό, όραμα ενός κυριαρχούμενου από την Αμερική μέλλοντος. Σε αυτήν την περίπτωση, η Παγκόσμια Τάξη θα είναι μια αμερικανική αυτοκρατορική τάξη, βασισμένη στη μονοπολική γεωπολιτική. Τουλάχιστον θεωρητικά, αυτή η θέση έχει μια εξιλεωτική πλευρά: είναι καθαρή και τίμια ως προς τους στόχους και τις προθέσεις της. Οι «πολυπλευριστές» είναι πιο προσεκτικοί και επιμένουν στην ανάγκη πρόσκλησης των άλλων περιφερειακών δυνάμεων για να μοιραστούν το φορτίο της παγκόσμιας ηγεμονίας μαζί με τις ΗΠΑ. Είναι προφανές ότι μόνον κοινωνίες παρόμοιες με τις ΗΠΑ μπορούν να είναι συνεργάτες και, έτσι, η επιτυχία της προώθησης της δημοκρατίας γίνεται ένα ουσιαστικό χαρακτηριστικό. Οι πολυπλευριστές ενεργούν όχι μόνο στο όνομα των ΗΠΑ, αλλά στο όνομα της Δύσης, της οποίας οι αξίες είναι -ή πρέπει να γίνουν- καθολικές. Το όραμα τους μιας μελλοντικής παγκόσμιας τάξης, υπογορευόμενης από την παγκόσμια δημοκρατία αλλά διευθυνόμενης από τις ΗΠΑ, είναι πιο ομιχλώδες και όχι τόσο σαφώς καθορισμένο, όπως η Αμερικανική Αυτοκρατορία των Νεοσυντηρητικών.
Ακόμα πιο ασαφές είναι το ακραίο όραμα της παγκόσμιας διακυβέρνησης που οραματίζονται οι υποστηρικτές της επιταχυνόμενης παγκοσμιοποίησης. Μπορεί να ήταν δυνατόν να ανατραπεί αποτελεσματικά η υπάρχουσα τάξη πραγμάτων των κυρίαρχων εθνών-κρατών, αλλά σε πολλές περιπτώσεις αυτό θα ανοίξει απλά την πόρτα σε αρχαϊκές, τοπικές, θρησκευτικέςή εθνικές δυνάμεις και συγκρούσεις. Το όραμα μιας ενιαίας, ανοικτής και κατά μεγάλο μέρος ομοιογενούς κοινωνίας που καλύπτει τη Γη είναι τόσο φανταστικό και ουτοπικό, ώστε είναι ευκολότερο να φανταστεί κανείς το πλήρες χάος του «πολέμου όλων εναντίων όλων» του Hobbes στη φύση ενός κόσμου χωρίς κράτη.
Οι ανταγωνιστικές φατρίες της αμερικανικής ελίτ, οι ιδεολόγοι και τα κέντρα αποφάσεων των ΗΠΑ και της Δύσης έχουν διαφορετικά οράματα ως προς τις πιθανές μελλοντικές παγκόσμιες τάξεις πραγμάτων [δες και τη περίπτωση του New medievalism-Νεομεσαιωνισμού, μιας νεομεσαιωνικής τάξης]. Η πιο συνεπής και καλά καθορισμένη στρατηγική, η μονοπολική παγκόσμια τάξη των νεοσυντηρητικών, είναι συγχρόνως η πιο εθνοκεντρική, ανοιχτά ιμπεριαλιστική και ηγεμονική. Οι άλλες δυο εκδόσεις είναι πιο ασαφείς και αβέβαιες, κι έτσι θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια αύξηση της παγκόσμιας αναταραχής, με το προσωπείο της τάξης. Ο Richard Haass έχει αποκαλέσει τα μοντέλα ενός διεθνούς συστήματος σύμφωνα με αυτά τα δυο οράματα ως χαρακτηριζόμενα από «μη-πολικότητα». Έτσι, η μετάβασηπου συζητάμε είναι από τη φύση της αμερικανο-κεντρική και η παγκόσμια γεωπολιτική διευθέτηση εκτελείται έτσι ώστε οι βασικές παγκόσμιες διαδικασίες να συγκρατούνται, να προσανατολίζονται, να κατευθύνονται και, μερικές φορές, να ελέγχονται από τον μοναδικό παίκτη-υπερδύναμη που εκτελεί το έργο του είτε μόνος του, είτε με τη βοήθεια των Δυτικών συμμάχων του και των περιφερειακών κρατών-πελατών του.
.~`~.
II
Η Παγκόσμια Τάξη από Μη-Αμερικανική Σκοπιά
II
Η Παγκόσμια Τάξη από Μη-Αμερικανική Σκοπιά
Η αμερικανο-κεντρική παγκόσμια προοπτική που περιγράψαμε παραπάνω, αν και είναι η σημαντικότερη παγκόσμια τάση, δεν είναι η μόνη πιθανή. Μπορεί να υπάρχουν -και υπάρχουν- αλλά εναλλακτικά οράματα της παγκόσμιας πολιτικής αρχιτεκτονικής που μπορούν να ληφθούν υπ' όψιν. Υπάρχουν δευτερεύοντες και τριτεύοντες παίκτες, που είναι αναπόφευκτοι ηττημένοι στην περίπτωση επιτυχίας της αμερικανικής στρατηγικής. Είναι χώρες, κράτη, λαοί και πολιτισμοί που θα έχαναν τα πάντα, ακόμη και την ταυτότητα τους, και δεν θα κέρδιζαν τίποτα εάν οι ΗΠΑ πραγματοποιούσαν τις παγκόσμιες φιλοδοξίες τους. Αυτές είναι τόσο πολλαπλές όσο και ετερογενείς, και μπορούν να καταταχθούν σε αρκετές διαφορετικές κατηγορίες.
α´
Η πρώτη κατηγορία αποτελείται από τα λίγο-πολύ επιτυχημένα έθνη-κράτη, τα οποία δεν είναι ευτυχή να χάσουν την ανεξαρτησία τους είτε από μια υπερεθνική εξωτερική αρχή υπό τη μορφή μιας ανοικτής αμερικανικής ηγεμονίας ή από Δυτικοκεντρικές μορφές παγκόσμιας κυβέρνησης ή διακυβέρνησης, είτε ακόμα από τη χαοτική διάλυση ενός αποτυχημένου διεθνούς συστήματος. Υπάρχουν πολλές τέτοιες χώρες, με πρώτιστες την Κίνα, τη Ρωσία, το Ιράν και την Ινδία [αλλά και μεταξύ τους αυτές οι χώρες έχουν «ασυμβατότητα συμφερόντων» όσο αφορά σφαίρες επιρροής], αλλά και πολλά άλλα νοτιοαμερικανικά και ισλαμικά κράτη. Αυτές οι χώρες δεν συμπαθούν καθόλου τους αμερικανικούς σχεδιασμούς, υποψιαζόμενες, για ευνόητους λόγους, την αναπόφευκτη απώλεια της κυριαρχίας τους. Έχουν, έτσι, την τάση να αντισταθούν στην παγκόσμια αμερικανοκεντρική γεωπολιτική ή να προσαρμοστούν σε αυτήν με τέτοιο τρόπο, που να μπορούν να αποφύγουν τις λογικές συνέπειες της επιτυχίας της μέσω μιας ιμπεριαλιστικής ή μιας γκλομπαλιστικήςστρατηγικής.
---------------------------------------------------------------
Οι ριζοσπάστες παγκοσμιοποιητές, όπως και οι συντηρητικοί, είναι μυθοπλάστες που χρησιμοποιούν τα σύγχρονα μαζικά μέσα ενημέρωσης και τις επικοινωνίες και τα συνέδρια, για να δημιουργήσουν πολύπλοκες άμυνες γύρω από τις βασικές δομές της πολιτικής και πνευματικής κυριαρχίας... Η ανάγκη για περιφερειακή ενίσχυση είναι αληθινή όχι τόσο για τον κόσμο ως σύνολο αλλά για τα δύο τρίτα του που είναι φτωχά και διαιρεμένα. Το υπόλοιπο ένα τρίτο είναι καλά οργανωμένο και μπορεί οποιαδήποτε στιγμή να κινητοποιηθεί τόσο οικονομικά όσο και πολιτικά παρά τις συγκρούσεις ισχύος και τους ιστορικούς ανταγωνισμούς.
Rajni Kothari
Ο Kothari γράφει ότι αυτός και οι Ινδοί συνάδελφοι του «αποστρέφονται τα κενά λόγια των ευκατάστατων, οργισμένων ανθρώπων του βόρειου ημισφαιρίου, που μεταβαίνουν από ήπειρο σε ήπειρο σε μια προσπάθεια να μεταμορφώσουν ολόκληρο τον κόσμο - κάτι που αποτελεί την τελευταία παραλλαγή της αίσθησης της ευθύνης των λευκών».
---------------------------------------------------------------
Η θέληση για διατήρηση της κυριαρχίαςαντιπροσωπεύει τη φυσική αντίφαση και το σημείο αντίστασης έναντι των αμερικανικών-Δυτικών ηγεμονικών ή γκλομπαλιστικών τάσεων. Γενικά αυτά τα κράτη στερούνται ένα εναλλακτικό όραμα του μελλοντικού διεθνούς συστήματος ή της Παγκόσμιας Τάξης και, φυσικά, δεν έχουν ένα ενιαίο ή κοινό όραμα. Αυτό που όλα θέλουν και έχουν από κοινού είναι η επιθυμία να διατηρηθεί το διεθνές status quo, όπως διαφυλάσσεται στον χάρτη των Ηνωμένων Εθνών - και, επομένως, η δική τους κυριαρχία και ταυτότητα ως εθνών-κρατών στη σημερινή μορφή τους, τις οποίες θα προσαρμόσουν και θα εκσυγχρονίσουν σαν μια εσωτερικήκαι κυρίαρχηδιαδικασία, ανάλογα με τις ανάγκες τους.
Μεταξύ αυτής της ομάδας εθνών-κρατών που επιδιώκουν να διατηρήσουν την κυριαρχία τους έναντι της αμερικανικής-Δυτικής ηγεμονίας ή των παγκοσμιοποιητικών στρατηγικών είναι:
1. Εκείνα τα κράτη που προσπαθούν να προσαρμόσουν τις κοινωνίες τους στα Δυτικά πρότυπα και να κρατήσουν φιλικές σχέσεις με τη Δύση και τις ΗΠΑ, αλλά να αποφύγουν την άμεση και πλήρη απώλεια της κυριαρχίας τους. Σε αυτά περιλαμβάνονται η Ινδία, η Τουρκία, η Βραζιλία και, μέχρι ένα ορισμένο σημείο, η Ρωσία και το Καζακστάν.
2. Έπειτα τα κράτη που είναι έτοιμα να συνεργαστούν με τις ΗΠΑ, αλλά υπό τον όρο της μη επέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις τους, όπως η Σαουδική Αραβία και το Πακιστάν.
3. Εκείνα τα κράτη που, ενώ συνεργάζονται με τις ΗΠΑ, παρακολουθούν με αυστηρότητα τη μοναδικότητα της κοινωνίας τους, φιλτράροντας τα Δυτικά στοιχεία που είναι συμβατά με τον πολιτισμό τους και προσπαθούν συγχρόνως να χρησιμοποιήσουν τα οφέλη από αυτή τη συνεργασία, για να ενισχύσουν την εθνική τους ανεξαρτησία, όπως η Κίνακαι, κατά περιόδους, η Ρωσία.
4. Εκείνα τα κράτη που προσπαθούν να αντιταχθούν άμεσα στις ΗΠΑ, απορρίπτοντας τις Δυτικές αξίες, τη μονοπολικότητα και την αμερικανο-Δυτική ηγεμονία. Σε αυτά περιλαμβάνονται το Ιράν, η Βενεζουέλα και η Βόρειος Κορέα.
Εντούτοις, όλες αυτές οι ομάδες δεν έχουν μια εναλλακτική παγκόσμια στρατηγική, η οποία θα μπορούσε να είναι συμμετρικά συγκρίσιμη με τα αμερικανικά οράματα του μέλλοντος, ακόμα κι αν αυτή ληφθεί χωρίς συναίνεση ή έναν καθαρά καθορισμένο σκοπό. Όλα αυτά τα κράτη ενεργούν γενικά χωριστά στην παγκόσμια σκηνή και ως προς τα άμεσα συμφέροντα τους. Η διαφορά μεταξύ τους στην εξωτερική πολιτική συνίσταται μόνο στο ποσό της έντασης με την οποία αυτά απορρίπτουν την αμερικανοποίηση τους. Η θέση τους μπορεί να οριστεί ως αντιδραστική. Αυτή η στρατηγική της αντιδραστικής αντίθεσης, που ποικίλλει από την απόρριψη ως την προσαρμογή, είναι μερικές φορές αποτελεσματική και μερικές όχι. Εν ολίγοις, δεν προσφέρει κανένα είδος εναλλακτικού οράματος για το μέλλον. Αντίθετα, το μέλλον της Παγκόσμιας Τάξης ή το διεθνές σύστημα θεωρείται μια αιώνια διατήρηση του σημερινού status quo, δηλ. του Μοντερνισμού, των εθνών-κρατών, του βεστφαλιανού συστήματος κρατικής κυριαρχίας (δες ΙΙΙ) και της αυστηρής ερμηνείας και διατήρησης του υπάρχοντος χάρτη και διαμόρφωσης του ΟΗΕ.
β´
Η δεύτερη κατηγορία παικτών που απορρίπτουν αυτή τη μετάβαση αποτελείται από υποεθνικές ομάδες, κινήματα και οργανώσεις που αντιτίθεται στην αμερικανική παγκόσμια γεωπολιτική κυριαρχία για ιδεολογικούς, θρησκευτικούς ή και πολιτιστικούς λόγους. Αυτές οι ομάδες είναι αρκετά διαφορετικές η μια από την άλλη και ποικίλλουν από κράτος σε κράτος. Οι περισσότερες από αυτές βασίζονται σε μια ερμηνεία της θρησκευτικής πίστης που είναι ασυμβίβαστη με το κοσμικό δόγμα της αμερικανοποίησης, Δυτικοποίησης και παγκοσμιοποίησης. Μπορούν, όμως, να παρακινηθούν και από εθνικές ή ιδεολογικές (π.χ. σοσιαλιστικές ή κομμουνιστικές) απόψεις ή δόγματα. Άλλες, πάλι, μπορεί να ενεργούν από μια καθαρά τοπικιστική άποψη.
Το παράδοξο είναι ότι, στο στάδιο της παγκοσμιοποίησης, η οποία αποσκοπεί στα να καταστήσει καθολικές και ομοιόμορφες όλες τις ιδιαιτερότητες και συλλογικές ταυτότητες πάνω στη βάση μιας καθαρά ατομικής ταυτότητας, οι υπο-εθνικοί παίκτες καθίστανται εύκολα διεθνικοί. Συχνά οι ίδιες θρησκείες και ιδεολογίες βρίσκονται σε διαφορετικά έθνη και κατά μήκος των κρατικών συνόρων. Έτσι, μεταξύ αυτών των μη-κρατικών παραγόντων θα μπορούσαμε ίσως να βρούμε κάποιο εναλλακτικό όραμα της μελλοντικής παγκόσμιας τάξης ή του διεθνούς συστήματος που να μπορεί να σταθεί σε αντίθεση με την αμερικανο-Δυτική μετάβαση και τις δομές της.
Μπορούμε να συνοψίσουμε χονδρικά τις ιδέες μερικών από τις σημαντικότερες αυτές υποεθνικές-διεθνικές ομάδες ως εξής:
- Η πιο αναγνωρισμένη μορφή σήμερα είναι το Ισλαμιστικό Κοσμικό Όραμα, που επιδιώκει την ουτοπία ενός μεμονωμένου κράτους, βασισμένου σε μια αυστηρή ερμηνεία του Ισλαμικού Νόμου, ή αλλιώς ενός Παγκόσμιου Χαλιφάτου που θα φέρει ολόκληρο τον κόσμο υπό ισλαμική κυριαρχία. Αυτό το πρόγραμμα αντιτάσσεται τόσο στην κατευθυνόμενη από του Αμερικανούς μεταβατική αρχιτεκτονική, όσο και στο υπάρχον καθεστώς των σύγχρονων εθνών-κρατών. Η Αλ Κάιντα του Osama bin Laden παραμένει συμβολική και αρχετυπική αυτών των ιδεών, και οι επιθέσεις που κατέρριψαν τους πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου στη Νέα Υόρκη του 2001 και που υποτίθεται ότι έχουν «αλλάξει τον κόσμο», είναι απόδειξη της σημαντικότητας των δικτύων και της σοβαρότητας με την οποία πρέπει αυτά να ληφθούν.- Ένα άλλο τέτοιο πρόγραμμα μπορεί να οριστεί ως το Διεθνικό Νεο-σοσιαλιστικό Σχέδιο που αντιπροσωπεύεται από τη νοτιοαμερικανική Αριστερά και, μέχρι πρόσφατα, προσωπικά από τον Hugo Chavez. Αυτό αποτελεί χονδρικά μια νέα έκδοση της μαρξιστικής κριτικής του Καπιταλισμού, ενισχυμένη από εθνικιστική συγκίνηση και, σε μερικές περιπτώσεις, όπως οι Ζαπατίστας και η Βολιβία, από εθνικά συναισθήματα ή πράσινη οικολογική κριτική. Μερικά αραβικά καθεστώτα, όπως μέχρι πρόσφατα το Λυβικό Αραβικό Τζαμαχιρίγια του Gaddafi, μπορούν να εξεταστούν με το ίδιο πνεύμα. Το όραμα της μελλοντικής παγκόσμιας τάξης παρουσιάζεται εδώ ως η Παγκόσμια Σοσιαλιστική Επανάσταση που προχωρά με αντι-αμερικανικές εκστρατείες απελευθέρωσης σε κάθε χώρα, σε όλη την υδρόγειο. Η κατευθυνόμενη από τις ΗΠΑ-Δύση μετάβαση προς τη Νέα Τάξη Πραγμάτων θεωρείται από αυτή την ομάδα ως ενσάρκωση του κλασικού ιμπεριαλισμού που επέκρινε ο Lenin.- Ένα τρίτο παράδειγμα μπορεί να βρεθεί στο Ευρασιατικό Πρόγραμμα (γνωστό επίσης, ως πολυπολικότητα. Μείζονες Χώροι ή Μεγάλες Δυνάμεις) που προτείνει ένα εναλλακτικό μοντέλο παγκόσμιας τάξης, βασισμένο στο πρότυπο των μοναδικών πολιτισμών και των Μεγάλων Δυνάμεων. Αυτό προϋποθέτει τη δημιουργία διαφόρων διεθνικών πολιτικών, στρατηγικών και οικονομικών οντοτήτων, ενωμένων περιφερειακά μέσω των κοινών γεωγραφικών περιοχών και των κοινών αξιών - θρησκευτικών, κοσμικών ή πολιτιστικών. Αυτές πρέπει να αποτελούνται από ενοποιημένα κράτη κατά μήκος περιφερειακών γραμμών που θα αντιπροσωπεύουν τους πόλους του πολυπολικού κόσμου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένα τέτοιο παράδειγμα και η δημιουργούμενη Ευρασιατική Ένωση, που προτάθηκε από τον Vladimir Putin της Ρωσίας και τον Πρόεδρο του Καζακστάν Nursultan Nazarbayev, ένα άλλο. Μια Ισλαμική Ένωση, μια Νοτιο-Αμερικανική-Μπολιβαριανή Ένωση, μια Κινεζική Ένωση, μια Ινδική Ένωση ή μια Παν-Ειρηνική Ένωση είναι άλλες δυνατότητες. Ο Βορειοαμερικανικός Μεγάλος Χώρος, που καλύπτει τη σημερινή NAFTA, θα θεωρούνταν απλά ως ένας μεταξύ αρκετών άλλων, λίγο-πολύ ίσων πόλων, και τίποτα περισσότερο.
Αυτός δεν είναι ένας πλήρης κατάλογος όλων των μη κρατικών ομάδων ή θεωριών με εναλλακτικά οράματα της παγκόσμιας τάξης. Υπάρχουν και άλλες ομάδες μικρότερης κλίμακαςκαι, έτσι, πέρα από το πεδίο αυτής της εργασίας.
Στην παρούσα κατάσταση των παγκοσμίων υποθέσεων, υπάρχει μια σοβαρή διαίρεση μεταξύ εθνών-κρατών και των υπο-κρατικών ή διεθνικών ιδεολογικών κινημάτων που λειτουργούν σε διαφορετικά επίπεδα, όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Τα έθνη-κράτη δεν έχουν όραμα και ιδεολογία, και τα εναλλακτικά κινήματα δεν έχουν την αναγκαία υποδομή και τους πόρους για να θέσουν τις ιδέες τους σε εφαρμογή. Εάν ήταν δυνατό σε κάποια περίσταση να γεφυρωθεί αυτό το χάσμα, λαμβάνοντας υπ' όψιν το αυξανόμενο δημογραφικό, οικονομικό και στρατηγικό βάρος του μη-Δυτικού κόσμου, ή όλων των «Υπολοίπων» [«The West and the Rest»], τότε μια εναλλακτική λύση προς την αμερικανο-Δυτική παγκόσμια κυριαρχία θα μπορούσε να λάβει μια ρεαλιστική μορφή και να θεωρηθεί σοβαρά ως ένα συνεπές και θεωρητικά λογικό εναλλακτικό μοντέλο για την Παγκόσμια Τάξη.
Aleksandr Dugin
.~`~.
III
Η Παγκόσμια Τάξη της Βεστφαλίας,
ο οικονομικός εθνικισμός, η Αγία Ρωμαική αυτοκρατορία και το Μέγα Χαλιφάτο του Ισλάμ
III
Η Παγκόσμια Τάξη της Βεστφαλίας,
ο οικονομικός εθνικισμός, η Αγία Ρωμαική αυτοκρατορία και το Μέγα Χαλιφάτο του Ισλάμ
α´
Υπό τη παγκόσμια τάξη της Βεστφαλίαςτων κυρίαρχων εθνών κρατών, η οποία διαμορφώνει τις διεθνείς σχέσεις από το 1648, μονάχα ο συντονισμένος οικονομικός εθνικισμός που εστιάζει στην εσωτερική ανάπτυξη μπορεί να αποτραβήξει τη παγκόσμια οικονομία από το καθοδικό σπιράλ.
Ο οικονομικός εθνικισμός δεν πρέπει να συγχέεται με τον εμπορικό προστατευτισμό. Δεκαετίες αρπακτικού διασυνοριακού νεοφιλελεύθερου χρηματοπιστωτισμού και εμπορίου έχουν παραγάγει ισχυρά συναισθήματα αντι-παγκοσμιοποίησης σε κάθε χώρα σε όλο τον κόσμο. Έχει μετατραπεί σε μια πάλη των τάξεων ανάμεσα στη χρηματιστική ελίτ και τους φτωχούς εργαζομένους, στις πλούσιες και τις φτωχές χώρες εξίσου.
...σε έναν κόσμο όπου ο φονταμενταλισμός της αγοράς έχει γίνει νόρμα, ο ασύνετος εμπορικός προστατευτισμός φαίνεται να εμφανίζεται γρήγορα και να μετεξελίσσεται σε έναν νέο παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο με σύνθετες διαστάσεις. Η ειρωνεία είναι ότι αυτός ο νέος εμπορικός πόλεμος προωθείται όχι από τις κακομεταχειρισμένες φτωχές οικονομίες... αλλά από τις ΗΠΑ, ως ηγέτη των πλούσιων εθνών που έχουν κερδίσει περισσότερο απ' ό, τι έχουν χάσει υπό την τρέχουσα οικονομική τάξη και το εμπορικό σύστημα.
Henry C.K. Liu
β´
Όταν μελετηθεί η ευρωπαϊκή ιστορία, μπορεί να γίνει αντιληπτό ότι λειτουργεί μια μυστική διαλεκτική σχετικά με τη κληρονομιά της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας... Τα σύνορα που προέκυψαν από τη συνθήκη του Βερντέν του 843, η οποία διαμοιράζει την Αγία Ρωμαιογερμανική αυτοκρατορίατου Καρλομάγνου μεταξύ τριών κληρονόμων, ταυτίζονται σχεδόν απόλυτα με τις φυσικές περιοχές και τα πεδία προβλημάτων της σημερινής Γαλλίας και Γερμανίας. Μετά από αυτόν τον διαμοιρασμό, η Αγία Ρωμαιογερμανική αυτοκρατορία ενώθηκε εκ νέου... Το ξεκαθάρισμα λογαριασμών που προέκυψε από την εμφάνιση του συνασπισμού των Προτεσταντών, ο οποίος σχηματίστηκε ενάντια στην εν λόγω ένωση, είχε ως αποτέλεσμα τον Τριακονταετή πόλεμο που τερματίστηκε με την συνθήκη της Βεστφαλίας του 1648.
Έτσι, η Αγία Ρωμαιογερμανική αυτοκρατορία διαλύθηκε εκ νέου...Οι μεν στρατηγικές του Bismarck και του Γουλιέλμου του Β', που επιδίωξαν να ανασυγκροτήσουν την ίδια κληρονομιά γύρω από τη Γερμανία, οδήγησαν στον Α' Παγκόσμιο πόλεμο, η δε προσπάθεια του Χίτλερ, προκάλεσε τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωσηδεν είναι τίποτε άλλο από την προσπάθεια ανασυγκρότησης της εν λόγω κληρονομιάς
αντί δια στρατιωτικών μέσων με οικονομικά και πολιτικά μέσα.
αντί δια στρατιωτικών μέσων με οικονομικά και πολιτικά μέσα.
Ahmet Davutoğlu
γ´
Ο όρος «παγκοσμιοποίηση» είναι παραπλανητικός. Η πραγματική του διάσταση δίδεται από τον όρο «παγκόσμια διακυβέρνηση/global goverment». Κι αυτό σημαίνει ότι πρέπει να καταργηθούν οι εθνικές κυβερνήσεις, και στη θέση τους να δημιουργηθεί ένας «μεταεθνικός χυλός» άνευ εθνικών πολιτισμικών χαρακτηριστικών. Τα μόνα χαρακτηριστικά αυτού του «μεταεθνικού χυλού» θα πρέπει να είναι η κοινή καταναλωτική συμπεριφορά όλων των «πρώην εθνών κρατών» έναντι του διεθνούς, μεταεθνικού και υπερεθνικού κέντρου διακυβερνήσεως. Το διεθνές υπερεθνικό αυτό Κέντρο διακυβέρνησης το οποίο είναι το Απρόσωπο Διεθνές Τραπεζικό Σύστημα θα πρέπει να έχει μία και μόνη γλώσσα (lingua franca): την αγγλική, έναν Θεό: το κέρδος, μία κοινή θρησκεία: τον νεοφιλελευθερισμό.
Οι ελληνικές οικουμενικές αξίες όπως η εντιμότητα, η αγάπη προς τον άνθρωπο, η αλήθεια, η φιλοπατρία, η ελευθερία, ο σεβασμός προς τις οικογενειακές αρχές και την εκάστοτε πολιτισμική παράδοσηπρέπει να εξαλειφθούν.
Στο πλαίσιο της εξυπηρέτησης αυτής της θρησκείας… και της Διεθνούς Πολιτείας της, οι πιστοί και οι μεταεθνικώς χυλοποιηθέντες προσήλυτοι [ιδιώτες] συνθλίβονται στις μυλόπετρες ενός αδυσώπητου διεθνούς πολέμου οικονομικής (τι άλλο;) φύσης: του πολέμου του κεφαλαίουεναντίον της εργασίας.
Συνεπώς, εφόσον η Ανατολή σήμερα διαθέτει έναντι της Δύσης το συγκριτικό πλεονέκτημα της εξαιρετικά φθηνής ανθρώπινης εργασίας και η Δύση διαθέτει έναντι της Ανατολής την υψηλή τεχνική γνώση (υψηλή τεχνολογία) ο καθένας εξ αυτών θα πολεμήσει με τα όπλα του. Η Ανατολή χαρακτηρίζεται από ανυπαρξία συλλογικών συμβάσεων εργασίας και από ανυπαρξία κοινωνικών παροχών προς τους εργαζομένους. Αυτό καθιστά το κόστος της ανθρώπινης εργασίας μηδαμινό. Πράγμα που έχει αναγκάσει τα δυτικά κεφάλαια να μεταφερθούν εκεί με αποτέλεσμα η Κίνα να διαθέτει περί τα 2 τρισ. δολάρια πλεόνασμα και να έχει «αγοράσει» περί το 44% του αμερικανικού δημόσιου χρέους.
Με ποιο τρόπο αλλάξει η κατάσταση αυτή;
Να αποκτήσει η Ανατολή ανάλογο κόστος ανθρώπινης εργασίας. Και αυτό θα επιτευχθεί όταν καταρρεύσουν τα απολυταρχικά/αυταρχικά καθεστώτα της Ανατολής και αντικατασταθούν με δημοκρατικά δυτικού τύπου που θα επιβάλλουν εργατικές διεκδικήσεις, συλλογικές συμβάσεις, κοινωνικές παροχές κ.τλ. Άρα η exoccidente διαδικασία, δηλ. «to spreading democracy to the broader Μiddle Εast», έχει ως πρώτο στόχο την κατακόρυφη αύξηση του κόστους της ανθρώπινης εργασίας και ως δεύτερο στόχο την οικειοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών των εδαφικώς νοουμένων πλέον, και όχι εθνικο-κρατικώς, περιοχών αυτών. Αμέσως μετά, και λόγω των αντιπαραθέσεων και συγκρούσεων που θα προκαλέσει η διαδικασία εκδημοκρατισμού στις φυλετικογενείς κοινωνίες του αραβομουσουλμανικού κόσμου θα περάσει η «Δύση» στη δεύτερη φάση, αυτήν της «μεταεθνικής πολτοποιήσεως» των εθνικών κοινωνικών σχηματισμών αυτών. Ελπίζει έτσι η «Δύση», ότι θα κυριαρχήσει επί της Ανατολής.
Μέγα λάθος!
Γιατί;
Γιατί;
Διότι εις την περίπτωση της ευρύτερης Μέσης Ανατολής, δηλαδή του λεγομένου «αραβομουσουλμανικού κόσμου», μετά τις εθνοτικότητες υπάρχει και το «Μέγα Χαλιφάτο του Ισλάμ»! Και ως γνωστόν, το Ισλάμ δεν αναγνωρίζει έθνη-κράτη βεστφαλιανού τύπου, όπως ακριβώς και η «δυτική» διεθνής διακυβέρνηση (globalgovernance)! (*) Και εκεί έρχεται ο Αρμαγεδδών: μια γερασμένη, αδύναμη Δύση με «Θεό» το κέρδος άνευ πνευματικών αξιών, εναντίον μιας νέας, νεαρότατης σε πυραμίδα ηλικιών, σφριγηλότατης «Ανατολής», με ρυθμό γεννητικότητας 2,2% ετησίως, με έναν διεθνή πληθυσμό 1,2 δισεκατομμύρια πιστούς μουσουλμάνους, με ένθερμη πίστη στον Λόγο του Προφήτη, στην πεποίθηση της «ορθοτομήσεως του Λόγου της Μοναδικής Αληθείας που το Ισλάμ και μόνον κατέχει», στην υποχρέωση της θυσίας της ζωής του μουτζαχετίντ (ιερού πολεμιστή) για τη διάδοση της «αλήθειας αυτής του Προφήτη» και τη μετατροπή του σε «μάρτυρα του Ισλάμ» (chahid) εν Παραδείσω (εάν απολέσει τη ζωή του κατά τη διάρκεια του Ιερού Πολέμου του Ισλάμ (Jihad) εναντίον των «Απίστων Δυτικών Αμερικανοσιωνιστών Σταυροφόρων» (sic)!). Με την πολιτική της αυτή η Δύση, απελευθερώνει το Ισλαμιστικό (και όχι «ισλαμικό», όρος που αναφέρεται στον καθόλα σεβαστό πολιτισμό των χωρών αυτών και όχι στη ριζοσπαστική εκδοχή του) Τζίνι από το λυχνάρι του. Με οδυνηρότατες συνέπειες για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή.
δ´
(*) Η επιβολή του συστήματος των εθνών-κρατώνστα μουσουλμανικά εδάφη κλόνισε όχι μόνο παραδοσιακές πολιτικές δομές και την πολιτική αντίληψη και νοοτροπία, διότι οι Μουσουλμάνοι βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια νέα πολιτική μονάδα όπως το έθνος-κράτος και με ένα νέο οικουμενικό πολιτικό σύστημα αποτελούμενο από μεμονωμένα έθνη-κράτη, τα οποία δεν αντικατόπτριζαν τις βασικές διαστάσεις της Ισλαμικής κοσμοθεωρίας. Υπάρχει μια νέα τάση στο ισλαμικό πολιτικό στερέωμα έπειτα από την πρόκληση της παγκοσμιοποίησης και την κατάρρευση των σοσιαλιστικών καθεστώτων... σε αντιστοιχία με την πρόκληση της παγκοσμιοποίησης ενάντια στο σύστημα εθνών-κρατών, το βασικό ζήτημα για το ισλαμικό πολιτικό στερέωμα φαίνεται να είναι η εκ νέου ερμηνεία της πολιτικής του παράδοσης και θεωρίας ως εναλλακτικού παγκόσμιου συστήματοςαντί απλώς ως προγράμματος για την ισλαμοποίηση μεμονωμένων εθνών-κρατών.
Α, ρε «Βυζάντιο», θάψιμο που έχεις φάει...
| Image may be NSFW. Clik here to view.  |
| Ο Σουνιτικός μουσουλμανισμός φτάνει μέχρι τις (B)RIC(S) |
| Image may be NSFW. Clik here to view.  |
Όπως και τα Τούρκικα γλωσσικά φύλα μπορούν να «διαταράξουν» τη προσέγγιση Ρωσίας και Κίνας |
Ωστόσο
Οι «θεωρίες» αυτές προσπαθούν να επικαλύψουν το νόημα της «νέας εποχής» για την ανθρωπότητα και γι' αυτό αμέσως μετά τον κίνδυνο του κομμουνισμού η πρώτη μέριμνα ήταν να βρεθεί ο «νέος κίνδυνος». Που δεν μπορούσε βέβαια να είναι παρά το Ισλάμ. Αλλά αυτές οι θεωρίες δεν είναι ακριβώς η πλήρης απόδειξη της πνευματικής χρεοκοπίας του ανταγωνιστικού καπιταλισμού, του «φιλελευθερισμού»;...
Είπαμε και πρέπει να το επαναλάβουμε, ότι η ιστορία για την φιλοσοφία του «φιλελευθερισμού» δεν αποτελεί μάθηση -είναι μάλιστα τελείως περιττή... αλλά απλώς «ειδίκευση» τελολογικώς προσανατολισμένη, δηλαδή υλικό προς «εξυπηρέτηση σκοπών»... σήμερα που ο κόσμος είναι και πάλι πολιτικά ενιαίος, είναι ακριβώς ο καιρός νέων συνειδητοποιήσεων επί παγκοσμίου επιπέδου. Και το μόνο που επιτρέπουν οι χρεοκοπημένες θεωρίες του «φιλελευθερισμού» στην «Ευρώπη» είναι ακριβώς η συνείδηση της επαναστατικής τρομοκρατίας... Αρκεί να γίνει γενικότερα αντιληπτή η «προοπτική» της σχέσης μεταξύ παραγωγής και ανάπτυξης, όπως την υποδεικνύουν οι «θεωρητικές προτάσεις», για να προκύψουν οι αντίστοιχες συνειδητοποιήσεις. Και δυστυχώς επ' αυτού τίποτε δεν μπορεί να κάνει η Δύση, διότι δεν έχει κάτι να προτείνει. Η πολιτική σχέση των βιομηχανικών κρατών με τον τρίτο κόσμο είναι πολύ απλή: αφού συγκέντρωσαν με τον έναν τρόπο ή τον άλλον τον παγκόσμιο πλούτο στις λεγόμενες «μητροπόλεις», μετέβαλαν όλους τους άλλους λαούς σε ένα είδος «λαών επί πιστώσει»: οι άλλες χώρες πρέπει να «συναρμόζωνται» κάθε φορά, διότι άλλως επακολουθούν «οικονομικές κυρώσεις» και πέφτει πείνα (και μαζί μ' αυτήν βέβαια, ή μάλλον με το φάσμα της και οι ανυπάκουες κυβερνήσεις...).
Οι «διεθνείς» λοιπόν σχέσεις των καιρών μας είναι εκείνες μιας... σοσιαλδαρβινικής ζούγκλας [όπως ακριβώς και οι οικονομικές].
Το πρόβλημα είναι ποιος θα προφτάσει να πεθάνει πρώτος! Διότι, αν λ.χ. αποφάσιζαν μερικές μόνο χώρες του κόσμου να αντιμετωπίσουν αυτή τη πολιτική, αδιαφορώντας για τις συνέπειες και υψώνοντας κι αυτές ένα «εμπάργκο» κατά των βιομηχανικών προϊόντων είναι βέβαιο, από το πρωτοφανές χάος που θα προκύψει στα πλαίσια της διεθνούς παραγωγής, ότι οι «ανεπτυγμένοι» θα επανέλθουν κι αυτοί σε καταστάσεις πείνας που έχουν λησμονήσει... Δυστυχώς όμως είναι η μόνη «λογική» που επιβάλλει μακροπρόθεσμως το είδος των «διεθνών» μας σχέσεων και αυτό ακριβώς θα είναι και το περιεχόμενο της νέα ιδεολογικής τρομοκρατίας.
Όχι πολιτικοί στόχοι και μεγαλόσχημα σχέδια, αλλά οι δομές του διεθνούς εμπορίου.
Γεράσιμος Κακλαμάνης
Επίσης
Η μέχρι θανάτου υπεράσπιση όσων μεγάλων και σπουδαίων έχουν ως τώρα κατακτηθεί, η αξιοποίηση τους, η οργάνωση της οικονομικής και πολιτικής ζωής της Ευρώπης... όλα αυτά εκ πρώτης όψεως θα ήταν ικανά να αποτελέσουν έναν σαφή και συγκεκριμένο στόχο, ένα πρόγραμμα που θα συσπείρωνε γύρω του οπαδούς και θα δημιουργούσε συναίνεση, αν δεν συνέβαινε σε αυτήν ακριβώς την πολιτική αποστολή η Γερμανία να αποδεικνύεται τόσο αποφασιστικά και αμετακίνητα κατώτερη από το έργο που έχει να επιτελέσει.
Η εμφατική απόφαση των Γερμανών να οργανώσουν την Ευρώπη ιεραρχικά, σαν μια πυραμίδα με τη Γερμανία στην κορυφή, είναι γνωστή σε όλους... Σε όλες τις χώρες, ακόμη και σ' αυτές που έως χτες κρατούσαν μια μάλλον σαφή αντιγερμανική στάση, δεν έλειπαν οι πολιτικές προσωπικότητες και τα ρεύματα που ήταν έτοιμα να παραδεχτούν... ότι τα εθνικά κράτη έπρεπε να δώσουν τη θέση τους σε πολύ μεγαλύτερες πολιτικές οντότητες...Έτσι η έννοια της ιεραρχικής οργάνωσης της Ευρώπης δεν ήταν από μόνη της απαράδεκτη.
Όμως αυτό που εντυπωσιάζει όποιον έρθει σε επαφή με τους Γερμανούς είναι καθαρά η μηχανική και υλιστική τους αντίληψη για την ευρωπαϊκή τάξη. Γι' αυτούς, οργάνωση της Ευρώπης σημαίνει να αποφασίζουν πόσο απ' αυτό ή από εκείνο το ορυκτό πρέπει να παραχθεί και πόσοι εργάτες πρέπει να χρησιμοποιηθούν. Δεν τους περνά από το μυαλό ότι καμιά οικονομική τάξη πραγμάτων δεν μπορεί να ισχύσει αν δεν βασίζεται σε μια πολιτική τάξη και ότι, για να κάνεις τον Βέλγο ή τον Βοημό εργάτη να δουλέψει, δεν αρκεί να του υποσχεθείς έναν ορισμένο μισθό...
«Την άνοιξη του 1942ένας νεαρός Ιταλός διπλωμάτης ονόματι Λουτσόλλι γύρισε στην πατρίδα του μετά από ενάμιση χρόνο υπηρεσία στην πρεσβεία του Βερολίνου. Η πρώτη του δουλειά στη Ρώμη ήταν να καταγράψει τις σκέψεις του... Όταν επέστησαν την προσοχή του Μουσολίνι στο μνημόνιο του, σχολίασε ότι ''δεν είχε διαβάσει τίποτα τόσο σημαντικό και επιβλητικό εδώ και πολύ καιρό''» μας γράφει ο Mark Mazower περιγράφοντας το χωρίο που διαβάσατε.
*
**
*
**
*
Οι Άραβες δεν μπορούν να κάνουν πόλεμο χωρίς την Αίγυπτο ή ειρήνη χωρίς την Συρία
David Ben-Gurion
.~`~.
Για περαιτέρω ιχνηλάτηση και πληρέστερη προοπτική
Για περαιτέρω ιχνηλάτηση και πληρέστερη προοπτική