Το σημείωμα αυτό αποτελεί ανακεφαλαίωση των προβληματισμών που προέκυψαν τις τελευταίες ημέρες, από τη δημοσιοποίηση της απόφασης για το δημοψήφισμα μέχρι και το πέρας της διεξαγωγής του. Έχει τον ρόλο προθάλαμου για ένα τελευταίο -μάλλον- σημείωμα στο οποίο θα αποτυπωθούν συνολικές σκέψεις που θα αφορούν την περίοδο ανάμεσα στη δημοσιοποίηση, τη διεξαγωγή, τα αποτελέσματα και τις συνέπειες τόσο του δημοψηφίσματος όσο και της όλης διαδικασίας διαπραγμάτευσης. Μέχρι να περατωθεί στο εξωτερικό όλη αυτή η διαδικασία, παραθέτω αποσπάσματα από τα επτά σημειώματα περί δημοψηφίσματος: 1.Κομματοκρατικό σύστημα και ελληνική κοινωνία. Το δημοψήφισμα, κανένα περιεχόμενο δεν έχει.2.Μια πολιτική άποψη για το δημοψήφισμα.3.Τρεις σύντομες επισημάνσεις για το μήνυμα του Πρωθυπουργού. Ή περί δημοψηφίσματος (ξανά).4.Διανοητικά ερείπια και δημοψήφισμα.5.Το δημοψήφισμα ως ήττα.6.Μετά το δημοψήφισμα - μέρος α´.7.Στοιχειώδη κοινωνιολογικά δεδομένα -και ορισμένες σκέψεις- για τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος (Όχι ή Ναι μεν αλλά).Τα επιχειρήματα όσων κατέχουν την εξουσία και νέμονται το κράτος, είναι μορφολογικά τα ίδια με αυτά των προκατόχων τους. Αλλάζουν μόνο ως προς το περιεχόμενο. Η ουσία δεν βρίσκεται στο διαλογικό παίγνιο που αναφέρεται στο εσωτερικό των κομμάτων ή στο εσωτερικό και την περιφέρεια του πολιτικού συστήματος όπως θα προσπαθήσουν να μας (ξάνα)πείσουν με εκβιαστικά διλήμματα, απειλές, φόβο και είτε-είτε (όλα αυτά θα συνεχιστούν), αλλά στο πολιτικό ή κομματοκρατικό σύστημα συνολικά (μαζί με τις παραφυάδες του) και στο χαώδες κενό αντιπροσώπευσης. Τα προηγούμενα γράφονται από μια σκοπιά που τα τελευταία πέντε χρόνια δεν ενστερνίστηκε τους έσωθεν ή έξωθεν επιβαλλόμενους διπολισμούς και τα τεχνητά διλήμματα (π.χ. «κέντρο-άκρα», «μνημόνιο-αντιμνημόνιο», «€uro-δραχμή», «πάση-καμία θυσία» «μένουμε-φεύγουμε Ευρώπη», «Ναι-Όχι» κ.λπ) και τις -ελάχιστες- φορές που αυτά θίχτηκαν, η κριτική ήταν από πολιτική και όχι από οικονομική σκοπιά.
1.Βρισκόμαστε υπό εσωτερική -πρώτιστα- κατοχή από το κομματοκρατικό σύστημα. Ένα σύστημα το οποίο μας καθηλώνει, μας εγκλωβίζει και μας χειραγωγεί, κατασκευάζοντας τεχνητά διχαστικά δίπολα, μέσω των οποίων μας ενσωματώνει και μας αλέθει, ενώ, την ίδια στιγμή, η μια πλευρά του χρησιμοποιεί την άλλη ως πλυντήριο της - εξ ου και η μη κάθαρση, η ατιμωρησία, η μη καταστολή της διαφθοράς και η μη απονομή δικαιοσύνης. Χρησιμοποιούν τους τεχνητούς αυτούς διανοητικούς διχασμούς προκειμένου να νομιμοποιηθούν μετά από την πλήρη ηθική απονομιμοποίηση και απαξίωση τους και να νεκρανασταθούν μετά από τον πολιτικό τους θάνατο... Κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε χρόνων οι μόνοι πολιτικοί σχηματισμοί που αναδεικνύονται και προωθούνται από το μηντιακό τηλεσύστημα είναι όσοι προέρχονται από τις δομές του κράτους... Το γεγονός πως γίνεται προσπάθεια χειραγώγησης της χώρας από εξωκοινωνικούς, εξωελλαδικούς και εξωθεσμικούς κύκλους δεν αναιρεί τα προηγούμενα... Εάν τα πράγματα παραμείνουν ως έχουν, το σαπισμένο κομματοκρατικό σύστημα θα παρασύρει τη χώρα στο χάος.
2.Οι λαοί και τα έθνη δεν αντιστέκονται ούτε προασπίζουν την κυριαρχία και την πολιτική τους υπόσταση, απαντώντας Ναι ή Όχι σε ερωτήματα όπως το κάτωθι... Απλά εγκλωβίζονται, ποδηγετούνται και σπαταλούν το πνεύμα, τις αντοχές και τις αντιστάσεις τους. Ούτε μπορείς να προασπίσεις τη δημοκρατία και την κυριαρχία με ένα τέτοιο τεχνο-οργουελικό ερώτημα. Δεν είναι δυνατόν το δημοψήφισμα να το θεωρείς εργαλείο «συνέχισης της διαπραγμάτευσης με άλλα μέσα» και ταυτόχρονα να το θεωρείς έκφραση της δημοκρατίας ως υπέρτατης αξίας. Τα δημοψηφίσματα προϋποθέτουν ξεκάθαρες θέσεις, σαφείς και σύντομες διατυπώσεις και διαυγή κίνητρα και προθέσεις... Αν πραγματικά θες να δώσεις μια μάχη ανάμεσα στο εθνικό και το υπερεθνικό επίπεδο, η οποία είναι κεφαλαιώδους σημασίας, καθώς δημοκρατία δεν έχει υπάρξει ούτε πρόκειται να υπάρξει σε υπερεθνικό επίπεδο, δεν την δίνεις με τέτοιου γελοίου και ακαταλαβίστικου τύπου ερωτήματα τα οποία προκύπτουν από τα κομματικά σου αδιέξοδα. Βέβαια, αν ο σκοπός σου δεν είναι να δώσεις μάχη αλλά να φυγομαχήσεις προκειμένου να βρεις διέξοδο, τότε τα πράγματα είναι διαφορετικά... Το δημοψήφισμα θεωρώ πως δεν πρέπει να διεξαχθεί. Είναι ένα διαπραγματευτικό εργαλείο το οποίο, υπό τις παρούσες συνθήκες, λειτουργεί και έχει νόημα περισσότερο προτού διεξαχθεί παρά εφόσον διεξαχθεί... Καταναλώνει και σπαταλά κοινωνικές και εθνικές δυνάμεις για λόγους κομματικούς, δεσμεύοντας τους επόμενους -και τους μεθεπόμενους- δίχως να μπορεί να συμπυκνώσει τα διακυβεύματα της περιόδου και αφήνοντας μια θολούρα να υπερίπταται. Είναι προϊόν αδιεξόδου αλλά οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερο αδιέξοδο.
3.Το εγχώριο πολιτικό σύστημα στο σύνολο του καθηλώνει, εγκλωβίζει και χειραγωγεί την ελληνική κοινωνία, κατασκευάζοντας τεχνητά διχαστικά δίπολα, μέσω των οποίων την ενσωματώνει και την αλέθει. Χρησιμοποιεί το εργαλείο-δημοψήφισμα -και- ως μέσο πόλωσης και (αυτο)παγίδευσης της ελληνικής κοινωνίας για λόγους μικροκομματισμού, «επιστροφής» ή «παραμονής».
4.Ο ιστορικός κύκλος της λεγόμενης μεταπολίτευσης, ξεκίνησε με ένα Ναι και ένα Όχι σε ένα Δημοψήφισμα και ολοκληρώνεται με κραυγές και αλαλαγμούς από Ναι-ηδες και Όχι-ηδες σε ένα «δημοψήφισμα» καρικατούρα. Το παλαιό δημοψήφισμα είχε περιεχόμενο πρωτογενούς σημασίας, εξ ου και θεμελιώθηκαν πάνω του κόμματα και ένα νέο πολιτικό σύστημα. Το τωρινό «δημοψήφισμα» είναι ένας κόλαφος, μια παρωδία και ένας τραγέλαφος. Φανερώνει την κατάντια, τα διανοητικά ερείπια και τον εκφυλισμό που αφήνουν πίσω τους τα μεταπολιτευτικά κόμματα και η κληρονομιά τους. Η μεταπτωχευμένη Ελλάδα.
5.Τα δημοψηφίσματα σε μεγάλο βαθμό είναι, και θα πρέπει να συνεχίσουν να είναι, πρωτοβουλίες των πολιτών και όχι εργαλεία κομματοκρατικών συστημάτων ή κυβερνήσεων που μεθοδεύουν την μετακύλιση των ευθυνών και των αδιεξόδων τους στους πολίτες. Οι δημοκρατικά εκλεγμένες ηγεσίες αναλαμβάνουν ευθύνες, δεν επιδιώκουν να αποκρύψουν αποτυχίες, να αποποιηθούν ευθύνες, και να παγιδεύσουν τους πολίτες δημιουργώντας συνενόχους... Το πολιτικό σύστημα συνεχώς και κατ'εξακολούθηση μετακυλίει τις ευθύνες και τις ήττες του στους πολίτες προκειμένου να τους καταστήσει συνένοχους... Το δημοψήφισμα αποτελεί μια ακόμη ήττα, την τελειωτική αυτή την φορά, του μεταπολιτευτικού συστήματος. Δεν υπήρχε κανένας λόγος να οδηγηθούμε σε αυτό... Ήταν μια ήττα που έπρεπε να αποφευχθεί. Ίσως η μεγαλύτερη απώλεια αυτής της ήττας να είναι η κατασπατάληση και απομύζηση των εναπομεινάντων εθνικών ψυχικών και πνευματικών δυνάμεων της ελληνικής κοινωνίας. Για ποιο λόγο; Χαμογελώ με πίκρα. Το κομματικό σύστημα της χώρας είναι άρρηκτα συνδεδεμένο τόσο με το κράτος όσο και με το πολίτευμα καθεαυτό. Η δυσμορφία και χρεωκοπία του κράτους καθώς και η αλλοίωση και ο εκφυλισμός του πολιτεύματος από το μεταπολιτευτικό σύστημα είναι γνωστές, τις ζούμε. Η κατάρρευση του κομματικού συστήματος θα συμπαρασύρει και το ίδιο πολίτευμα. Η Ελλάδα είναι μια μπλοκαρισμένη δημοκρατία. Τα κόμματα έχουν αποτύχει ως θεσμοί αντιπροσώπευσης και κοινωνικής ενσωμάτωσης, γι'αυτό χρησιμοποιούν διπολικά σχήματα προκειμένου να ενσωματώνουν, δηλαδή να εγκλωβίζουν και να αλέθουν, κοινωνικές δυνάμεις και να (επανα)νομιμοποιηθούν. Η απόφαση για τη διενέργεια του δημοψηφίσματος ενδέχεται να αποδειχθεί μια από τις καταστροφικότερες αποφάσεις, όχι απλά της μεταπολιτευτικής αλλά της μεταπολεμικής ιστορίας της χώρας μας... Αύριο οι πολίτες δεν αποφασίζουν για τίποτα. Αύριο οι πολίτες συναινούν, επικυρώνουν, νομιμοποιούν αποφάσεις που έχουν πάρει, θα πάρουν ή σκοπεύουν να πάρουν, άλλοι γι'αυτούς.
6.Ο «ιδεαλιστικός ευρωπαϊσμός» στην Ελλάδα αποτελεί την παρωδιακή αντιστροφή του «ρεαλιστικού ευρωπαϊσμού». Η εσωτερική λογική συνέπεια αυτού του «ευρωπαϊσμού» μας οδήγησε εδώ που βρισκόμαστε. Ένας ελλαδικός «ευρωπαϊσμός» ο οποίος απογύμνωσε την ελληνική κοινωνία αφήνοντας την δίχως καμία θεσμική προστασία, επάρκεια και προετοιμασία για το μέλλον. Ο οποίος δεν έχει κανένα ουσιαστικό περιεχόμενο και δεν μπορεί να προσφέρει και να προτείνει τίποτα στην ελληνική κοινωνία, ακόμα και αυτή την ύστατη ώρα, παρά μονάχα την «βούληση»... Πιστεύω βαθύτατα -εδώ και καιρό- πως... μεσοπρόθεσμα και ανεξάρτητα από την «βούληση» της, η Ελλάδα θα βρεθεί εκτός της ζώνης του €uroνομίσματος. Το μόνο που επιδιώκουν οι πολιτικές ηγεσίες-δυνάμεις από το 2007-2010 και μετά, είναι να κερδίζουν χρόνο, να ψεύδονται, να φλυαρούν συνεχώς μιλώντας για αντιμετώπιση συμπτωμάτων και όχι αιτιών, και να αποποιούνται μετακυλίοντας ευθύνες. Ούτε καν αυτό το ελάχιστο δεν μπόρεσαν να κάνουν. Να προετοιμάσουν και να θωρακίσουν την ελληνική κοινωνία για τα επερχόμενα.
7.Όσο και εάν η απαστράπτουσα λάμψη των ημερών τυφλώνει, σε μικρό χρονικό διάστημα αυτή η λάμψη θα ξεθωριάσει. Ήδη έχει αρχίσει να ξεθωριάζει. Σύντομα θα επιστρέψουμε στην αρχική και φυσική επιλογή η οποία παρακάμφθηκε μέσω του δημοψηφίσματος, και που δεν είναι άλλη από τις εκλογές (αν δεν έχουμε παραιτήσεις, ανωμαλίες κ.λπ)... Όπως γίνεται κατανοητό, οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν σε ένα τοπίο το οποίο θα διαμορφωθεί από τις επιπτώσεις και τα αποτελέσματα, τις απώλειες και τα οφέλη που προέκυψαν από το δημοψήφισμα. Η απόφαση για το δημοψήφισμα ήταν φανερό πως νομιμοποιούσε τα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης, όποια και εάν ήταν αυτά. Η ελέω Θεού βασιλεία -μέσω παγίδευσης και υφαρπαγής ψήφου- ήταν ένας μοναχά από τους λόγους που ήμουν αναφανδόν αντίθετος με τη διεξαγωγή του... Από τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος προέκυψαν τρεις και όχι δύο πόλοι... η αποχή, το άκυρο και το λευκό ξεπέρασαν το Ναι και αποτέλεσαν τη δεύτερη κατά σειρά πολιτική «επιλογή» στο δημοψήφισμα. Είναι ένας ενδιάμεσος πολιτικός πόλος ανάμεσα στο Ναι και το Όχι ο οποίος δεν έχει καμία θεσμική ή άλλη έκφραση. Τα δύο αυτά στοιχεία έχουν σημασία για τις μελλοντικές εξελίξεις. Από όλα τα προηγούμενα όμως, το σημαντικότερο στοιχείο είναι το δημογραφικό. Το χάσμα γενεών υπερβαίνει το κοινωνικο-οικονομικό χάσμα (εάν δε τοποθετήσουμε το όριο άνω των 55 και κάτω των 55 ετών είναι ξεκάθαρο πως μιλάμε για δύο διαφορετικές χώρες)... Το ίδιο κατεστημένο που στήριζε αναφανδόν το Ναι και πολέμησε λυσσαλέα το Όχι, αυτή την στιγμή ερμηνεύει το Όχι ως Ναι μεν αλλά, στο πλευρό του πρωθυπουργού (απλά διακατέχεται από ανασφάλεια και καχυποψία απέναντι του). Οι δύο επιλογές του δημοψηφίσματος ερμηνεύονται ως Ναι και Ναι μεν αλλά. Το πιθανότερο είναι πως το «μεν αλλά» θα εξατμιστεί και θα επιστρέψουμε στο Ναι (σκέτο) με τον πρωθυπουργό να ενσωματώνει το Όχι στο Ναι. Την δυναμική του Όχι, όμως, πολύ δύσκολα θα μπορέσει να την ελέγξει. Αποδοχή, υπογραφή, νομιμοποίηση, και υλοποίηση είναι διαφορετικά πράγματα μεταξύ τους. Το κενό αντιπροσώπευσης, το οποίο ήδη είναι τεράστιο, θα διευρυνθεί εάν ο πρωθυπουργός επιλέξει αυτή την οδό.
.~`~.
1.Βρισκόμαστε υπό εσωτερική -πρώτιστα- κατοχή από το κομματοκρατικό σύστημα. Ένα σύστημα το οποίο μας καθηλώνει, μας εγκλωβίζει και μας χειραγωγεί, κατασκευάζοντας τεχνητά διχαστικά δίπολα, μέσω των οποίων μας ενσωματώνει και μας αλέθει, ενώ, την ίδια στιγμή, η μια πλευρά του χρησιμοποιεί την άλλη ως πλυντήριο της - εξ ου και η μη κάθαρση, η ατιμωρησία, η μη καταστολή της διαφθοράς και η μη απονομή δικαιοσύνης. Χρησιμοποιούν τους τεχνητούς αυτούς διανοητικούς διχασμούς προκειμένου να νομιμοποιηθούν μετά από την πλήρη ηθική απονομιμοποίηση και απαξίωση τους και να νεκρανασταθούν μετά από τον πολιτικό τους θάνατο... Κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε χρόνων οι μόνοι πολιτικοί σχηματισμοί που αναδεικνύονται και προωθούνται από το μηντιακό τηλεσύστημα είναι όσοι προέρχονται από τις δομές του κράτους... Το γεγονός πως γίνεται προσπάθεια χειραγώγησης της χώρας από εξωκοινωνικούς, εξωελλαδικούς και εξωθεσμικούς κύκλους δεν αναιρεί τα προηγούμενα... Εάν τα πράγματα παραμείνουν ως έχουν, το σαπισμένο κομματοκρατικό σύστημα θα παρασύρει τη χώρα στο χάος.
2.Οι λαοί και τα έθνη δεν αντιστέκονται ούτε προασπίζουν την κυριαρχία και την πολιτική τους υπόσταση, απαντώντας Ναι ή Όχι σε ερωτήματα όπως το κάτωθι... Απλά εγκλωβίζονται, ποδηγετούνται και σπαταλούν το πνεύμα, τις αντοχές και τις αντιστάσεις τους. Ούτε μπορείς να προασπίσεις τη δημοκρατία και την κυριαρχία με ένα τέτοιο τεχνο-οργουελικό ερώτημα. Δεν είναι δυνατόν το δημοψήφισμα να το θεωρείς εργαλείο «συνέχισης της διαπραγμάτευσης με άλλα μέσα» και ταυτόχρονα να το θεωρείς έκφραση της δημοκρατίας ως υπέρτατης αξίας. Τα δημοψηφίσματα προϋποθέτουν ξεκάθαρες θέσεις, σαφείς και σύντομες διατυπώσεις και διαυγή κίνητρα και προθέσεις... Αν πραγματικά θες να δώσεις μια μάχη ανάμεσα στο εθνικό και το υπερεθνικό επίπεδο, η οποία είναι κεφαλαιώδους σημασίας, καθώς δημοκρατία δεν έχει υπάρξει ούτε πρόκειται να υπάρξει σε υπερεθνικό επίπεδο, δεν την δίνεις με τέτοιου γελοίου και ακαταλαβίστικου τύπου ερωτήματα τα οποία προκύπτουν από τα κομματικά σου αδιέξοδα. Βέβαια, αν ο σκοπός σου δεν είναι να δώσεις μάχη αλλά να φυγομαχήσεις προκειμένου να βρεις διέξοδο, τότε τα πράγματα είναι διαφορετικά... Το δημοψήφισμα θεωρώ πως δεν πρέπει να διεξαχθεί. Είναι ένα διαπραγματευτικό εργαλείο το οποίο, υπό τις παρούσες συνθήκες, λειτουργεί και έχει νόημα περισσότερο προτού διεξαχθεί παρά εφόσον διεξαχθεί... Καταναλώνει και σπαταλά κοινωνικές και εθνικές δυνάμεις για λόγους κομματικούς, δεσμεύοντας τους επόμενους -και τους μεθεπόμενους- δίχως να μπορεί να συμπυκνώσει τα διακυβεύματα της περιόδου και αφήνοντας μια θολούρα να υπερίπταται. Είναι προϊόν αδιεξόδου αλλά οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερο αδιέξοδο.
3.Το εγχώριο πολιτικό σύστημα στο σύνολο του καθηλώνει, εγκλωβίζει και χειραγωγεί την ελληνική κοινωνία, κατασκευάζοντας τεχνητά διχαστικά δίπολα, μέσω των οποίων την ενσωματώνει και την αλέθει. Χρησιμοποιεί το εργαλείο-δημοψήφισμα -και- ως μέσο πόλωσης και (αυτο)παγίδευσης της ελληνικής κοινωνίας για λόγους μικροκομματισμού, «επιστροφής» ή «παραμονής».
4.Ο ιστορικός κύκλος της λεγόμενης μεταπολίτευσης, ξεκίνησε με ένα Ναι και ένα Όχι σε ένα Δημοψήφισμα και ολοκληρώνεται με κραυγές και αλαλαγμούς από Ναι-ηδες και Όχι-ηδες σε ένα «δημοψήφισμα» καρικατούρα. Το παλαιό δημοψήφισμα είχε περιεχόμενο πρωτογενούς σημασίας, εξ ου και θεμελιώθηκαν πάνω του κόμματα και ένα νέο πολιτικό σύστημα. Το τωρινό «δημοψήφισμα» είναι ένας κόλαφος, μια παρωδία και ένας τραγέλαφος. Φανερώνει την κατάντια, τα διανοητικά ερείπια και τον εκφυλισμό που αφήνουν πίσω τους τα μεταπολιτευτικά κόμματα και η κληρονομιά τους. Η μεταπτωχευμένη Ελλάδα.
5.Τα δημοψηφίσματα σε μεγάλο βαθμό είναι, και θα πρέπει να συνεχίσουν να είναι, πρωτοβουλίες των πολιτών και όχι εργαλεία κομματοκρατικών συστημάτων ή κυβερνήσεων που μεθοδεύουν την μετακύλιση των ευθυνών και των αδιεξόδων τους στους πολίτες. Οι δημοκρατικά εκλεγμένες ηγεσίες αναλαμβάνουν ευθύνες, δεν επιδιώκουν να αποκρύψουν αποτυχίες, να αποποιηθούν ευθύνες, και να παγιδεύσουν τους πολίτες δημιουργώντας συνενόχους... Το πολιτικό σύστημα συνεχώς και κατ'εξακολούθηση μετακυλίει τις ευθύνες και τις ήττες του στους πολίτες προκειμένου να τους καταστήσει συνένοχους... Το δημοψήφισμα αποτελεί μια ακόμη ήττα, την τελειωτική αυτή την φορά, του μεταπολιτευτικού συστήματος. Δεν υπήρχε κανένας λόγος να οδηγηθούμε σε αυτό... Ήταν μια ήττα που έπρεπε να αποφευχθεί. Ίσως η μεγαλύτερη απώλεια αυτής της ήττας να είναι η κατασπατάληση και απομύζηση των εναπομεινάντων εθνικών ψυχικών και πνευματικών δυνάμεων της ελληνικής κοινωνίας. Για ποιο λόγο; Χαμογελώ με πίκρα. Το κομματικό σύστημα της χώρας είναι άρρηκτα συνδεδεμένο τόσο με το κράτος όσο και με το πολίτευμα καθεαυτό. Η δυσμορφία και χρεωκοπία του κράτους καθώς και η αλλοίωση και ο εκφυλισμός του πολιτεύματος από το μεταπολιτευτικό σύστημα είναι γνωστές, τις ζούμε. Η κατάρρευση του κομματικού συστήματος θα συμπαρασύρει και το ίδιο πολίτευμα. Η Ελλάδα είναι μια μπλοκαρισμένη δημοκρατία. Τα κόμματα έχουν αποτύχει ως θεσμοί αντιπροσώπευσης και κοινωνικής ενσωμάτωσης, γι'αυτό χρησιμοποιούν διπολικά σχήματα προκειμένου να ενσωματώνουν, δηλαδή να εγκλωβίζουν και να αλέθουν, κοινωνικές δυνάμεις και να (επανα)νομιμοποιηθούν. Η απόφαση για τη διενέργεια του δημοψηφίσματος ενδέχεται να αποδειχθεί μια από τις καταστροφικότερες αποφάσεις, όχι απλά της μεταπολιτευτικής αλλά της μεταπολεμικής ιστορίας της χώρας μας... Αύριο οι πολίτες δεν αποφασίζουν για τίποτα. Αύριο οι πολίτες συναινούν, επικυρώνουν, νομιμοποιούν αποφάσεις που έχουν πάρει, θα πάρουν ή σκοπεύουν να πάρουν, άλλοι γι'αυτούς.
6.Ο «ιδεαλιστικός ευρωπαϊσμός» στην Ελλάδα αποτελεί την παρωδιακή αντιστροφή του «ρεαλιστικού ευρωπαϊσμού». Η εσωτερική λογική συνέπεια αυτού του «ευρωπαϊσμού» μας οδήγησε εδώ που βρισκόμαστε. Ένας ελλαδικός «ευρωπαϊσμός» ο οποίος απογύμνωσε την ελληνική κοινωνία αφήνοντας την δίχως καμία θεσμική προστασία, επάρκεια και προετοιμασία για το μέλλον. Ο οποίος δεν έχει κανένα ουσιαστικό περιεχόμενο και δεν μπορεί να προσφέρει και να προτείνει τίποτα στην ελληνική κοινωνία, ακόμα και αυτή την ύστατη ώρα, παρά μονάχα την «βούληση»... Πιστεύω βαθύτατα -εδώ και καιρό- πως... μεσοπρόθεσμα και ανεξάρτητα από την «βούληση» της, η Ελλάδα θα βρεθεί εκτός της ζώνης του €uroνομίσματος. Το μόνο που επιδιώκουν οι πολιτικές ηγεσίες-δυνάμεις από το 2007-2010 και μετά, είναι να κερδίζουν χρόνο, να ψεύδονται, να φλυαρούν συνεχώς μιλώντας για αντιμετώπιση συμπτωμάτων και όχι αιτιών, και να αποποιούνται μετακυλίοντας ευθύνες. Ούτε καν αυτό το ελάχιστο δεν μπόρεσαν να κάνουν. Να προετοιμάσουν και να θωρακίσουν την ελληνική κοινωνία για τα επερχόμενα.
7.Όσο και εάν η απαστράπτουσα λάμψη των ημερών τυφλώνει, σε μικρό χρονικό διάστημα αυτή η λάμψη θα ξεθωριάσει. Ήδη έχει αρχίσει να ξεθωριάζει. Σύντομα θα επιστρέψουμε στην αρχική και φυσική επιλογή η οποία παρακάμφθηκε μέσω του δημοψηφίσματος, και που δεν είναι άλλη από τις εκλογές (αν δεν έχουμε παραιτήσεις, ανωμαλίες κ.λπ)... Όπως γίνεται κατανοητό, οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν σε ένα τοπίο το οποίο θα διαμορφωθεί από τις επιπτώσεις και τα αποτελέσματα, τις απώλειες και τα οφέλη που προέκυψαν από το δημοψήφισμα. Η απόφαση για το δημοψήφισμα ήταν φανερό πως νομιμοποιούσε τα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης, όποια και εάν ήταν αυτά. Η ελέω Θεού βασιλεία -μέσω παγίδευσης και υφαρπαγής ψήφου- ήταν ένας μοναχά από τους λόγους που ήμουν αναφανδόν αντίθετος με τη διεξαγωγή του... Από τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος προέκυψαν τρεις και όχι δύο πόλοι... η αποχή, το άκυρο και το λευκό ξεπέρασαν το Ναι και αποτέλεσαν τη δεύτερη κατά σειρά πολιτική «επιλογή» στο δημοψήφισμα. Είναι ένας ενδιάμεσος πολιτικός πόλος ανάμεσα στο Ναι και το Όχι ο οποίος δεν έχει καμία θεσμική ή άλλη έκφραση. Τα δύο αυτά στοιχεία έχουν σημασία για τις μελλοντικές εξελίξεις. Από όλα τα προηγούμενα όμως, το σημαντικότερο στοιχείο είναι το δημογραφικό. Το χάσμα γενεών υπερβαίνει το κοινωνικο-οικονομικό χάσμα (εάν δε τοποθετήσουμε το όριο άνω των 55 και κάτω των 55 ετών είναι ξεκάθαρο πως μιλάμε για δύο διαφορετικές χώρες)... Το ίδιο κατεστημένο που στήριζε αναφανδόν το Ναι και πολέμησε λυσσαλέα το Όχι, αυτή την στιγμή ερμηνεύει το Όχι ως Ναι μεν αλλά, στο πλευρό του πρωθυπουργού (απλά διακατέχεται από ανασφάλεια και καχυποψία απέναντι του). Οι δύο επιλογές του δημοψηφίσματος ερμηνεύονται ως Ναι και Ναι μεν αλλά. Το πιθανότερο είναι πως το «μεν αλλά» θα εξατμιστεί και θα επιστρέψουμε στο Ναι (σκέτο) με τον πρωθυπουργό να ενσωματώνει το Όχι στο Ναι. Την δυναμική του Όχι, όμως, πολύ δύσκολα θα μπορέσει να την ελέγξει. Αποδοχή, υπογραφή, νομιμοποίηση, και υλοποίηση είναι διαφορετικά πράγματα μεταξύ τους. Το κενό αντιπροσώπευσης, το οποίο ήδη είναι τεράστιο, θα διευρυνθεί εάν ο πρωθυπουργός επιλέξει αυτή την οδό.