Ερωτήματα και προβληματικές περί κρίσης και ταυτότητας.

Ως συλλογικότητα, οι πολίτες του κράτους Hellenic Republic θα πρέπει να αναρωτηθούμε και να απαντήσουμε στο εξής ερώτημα: Η πολυεπίπεδη κρίση την οποία βιώνουμε, είναι προϊόν παρακμής ή προσαρμογής; Φθίνουμε, γερνάμε, παρακμάζουμε υλικοπνευματικά (οδηγούμαστε σε κάποιου είδους «τέλος») ή ζούμε μια εξαιρετικά επώδυνη προσαρμογή -δίχως ίσως να το συνειδητοποιούμε- σε ένα νέο περιβάλλον δίχως ηγεσίες, στρατηγική και προσανατολισμό (δηλαδή συμβαίνει αυτό που περιγράφει ο Κομφούκιος όταν λέει «ο λαός δεν ξέρει που ν'ακουμπήσει χέρια και πόδια», κοινώς έχουμε χάσει τη μπάλα - και με δική μας υπαιτιότητα βέβαια).

Παρακμή ή προσαρμογή (ή αδυναμία προσαρμογής); Δεν αρκεί να κοιτάζουμε μονάχα στο εσωτερικό και να σκεφτόμαστε εσωστρεφώς, πρέπει να κάνουμε προσπάθεια να αντιληφθούμε το περιβάλλον μας και να σκεφτόμαστε εξωστρεφώς (υπό αυτή την έννοια, ο σκοπός της ασχολίας μου με τη «διεθνή πολιτική» δεν έχει γίνει αντιληπτός από αρκετά άτομα).

Η αδυναμία μας να αντιληφθούμε τους μετασχηματισμούς που συντελούνται τόσο στο εσωτερικό μας, όσο και στο διεθνές περιβάλλον μας αποτελεί το μεγαλύτερο κίνδυνο για την επιβίωση μας.


Όταν τα πράγματα βαίνουν άσχημα, άθλια και διαψεύδονται οι προσδοκίες, θεωρούμε πως είμαστε «ρωμηοί» και «βαλκάνιοι». Όταν τα πράγματα βαίνουν θεσπέσια και εξαιρετικά, θεωρούμε πως είμαστε «το πρώτον -δυτικό- έθνος» στην Ανατολή και «υπόδειγμα» για τα Βαλκάνια. Κάτι δεν πάει καλά με αυτή την «αφήγηση».

«Ανά χίλιους κατοίκους πήγαιναν στο Ελληνικό (Μέσο) σχολείο 27 μαθητές (στη Γαλλία 26, στη Ρουμανία 15). Η Ελλάδα είχε παγκοσμίως το μεγαλύτερο ποσοστό φοιτητών: 10,9 φοιτητές ανά 10.000 κατοίκους (δεύτερο το Βέλγιο με 9,6'η Γερμανία είχε 5,6 φοιτητές ανά 10.000 κατοίκους, η Αυστροουγγαρία 4,5, η Σερβία 1,3 και η Ρωσία 0,8). Το 1912/1913 μόνο οι Η.Π.Α με 38,6 φοιτητές ανά 10.000 κατοίκους ξεπερνούσαν την Ελλάδα (12,6), η Γερμανία είχε ανέβει στο 11,5. Η Ελλάδα είχε το μεγαλύτερο ποσοστό φοιτητών Νομικής στον κόσμο: στο διάστημα 1878-1911, 50,2% των φοιτητών εγγράφηκαν στη Νομική'το 1910/1911 ήταν 56% (Γαλλία 33,9 και 41,8 αντίστοιχα, Γερμανία 14,5 το 1910-1915, Γιουγκοσλαβία 28,4% το 1925). Κατά συνέπεια μικρότερο ήταν και το ποσοστό των αναλφάβητων'οι γνώστες ανάγνωσης και γραφής αυξήθηκαν ως ποσοστό του συνολικού πληθυσμού από 19,33% (1879) σε 33,73% (1907)'τα αντίστοιχα ποσοστά στους άνδρες ήταν 30,8 και 49,8... Η πεποίθηση ότι η Ελλάδα δεν μπορούσε μεν να συγκριθεί με τα μεγάλα ευρωπαϊκά κράτη, ήταν όμως «το πρώτον κράτος, το πρώτον έθνος εν τη Ανατολή», δεν ήταν αβάσιμη, αν εξετάσει κανείς το σχολικό σύστημα, το ποσοστό του αναλφαβητισμού, την αστικοποίηση και την πολιτισμική παράδοση'αλλά αυτή η πεποίθηση περιόριζε την αίσθηση της πραγματικότητας».

Τι συνέβη; Τι συμβαίνει; Προφανώς και οι πολίτες αυτής εδώ της χώρας δεν είναι περισσότερο «ρωμηοί και βαλκάνιοι» και λιγότερο «δυτικοί και ευρωπαίοι» σήμερα απ'ότι ήταν, από τα μέσα του 19ου και μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα - η άποψη αυτή φέρει, εμφανώς, υπολείμματα του ψυχρού πολέμου. Αυτές οι προβληματικές θα πρέπει να αναπτυχθούν (και όχι μονάχα να αναρωτιόμαστε πότε θα πάρουμε, ως άλλα πρεζάκια, «τη δόση»). Και θα πρέπει να απαντηθούν λογικά και ψύχραιμα.

Προσωπικά, θεωρώ πως η εμμονή στη συγκρουσιακή διάσταση, ανάμεσα στην εδαφική εθνοκρατική νεωτερική ταυτότητα του «νέου ελληνισμού» και στην μη εδαφική θρησκευτικο-αυτοκρατορική προνεωτερική ταυτότητα, είναι παράγοντας καθυστέρησης και πολιτιστικής υποβάθμισης. Και οι δύο απόψεις έχουν άδικο, δεν μπορούν να σταθούν από μόνες τους ολοκληρωτικά, και δεν έχουν θέση στον 21ο αιώνα. Το ζήτημα είναι όχι η προάσπιση και η επιβολή της μιας ή της άλλης πλευράς αλλά η σύνθεση τους.

Η άποψη αυτή δεν είναι ευχολόγιο. Η ίδια η πραγματικότητα μας βροντοφωνάζει. Έχουμε τα εξής δεδομένα: 1ον. το εδαφικό νεωτερικό βεστφαλιανό μοντέλο συναντά προκλήσεις. 2ον. Η «Δύση» -με όποιο τρόπο και εάν την ορίσουμε- δεν κυριαρχεί πλέον πλανητικά και δείχνει σημάδια εσωστρέφειας (ο καλύτερος σύμμαχος της, εάν στο κέντρο της «Δύσης» τοποθετήσουμε τις Ηνωμένες Πολιτείες, όσο και εάν φαίνεται παράξενο, ήταν η Ε.Σ.Σ.Δ. Εάν στο κέντρο της τοποθετήσουμε τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο αλλάζουν τα πράγματα). 3ον. Επανέρχονται οι θρησκευτικές και ευρύτερα οι πνευματικές μη εδαφικές ταυτότητες (το επαναλαμβάνω, η Γαλλίαθεωρώ πως θα αντιμετωπίσει τεράστια προβλήματα) και γενικότερα το στοιχείο της κουλτούρας και του πολιτισμού επηρεάζει περισσότερο από ποτέ.

- Τι ήταν το «Κέντρο»; Γιατί η χώρα είναι μετέωρη και δεν διαθέτει ταυτότητα, προσανατολισμό και στρατηγική.

- Που οδεύουμε; Η χώρα εξακολουθεί να είναι μετέωρη και να μην διαθέτει ταυτότητα, προσανατολισμό και στρατηγική.

- Ανάμεσα Στην Σκύλλα Και Τη Χάρυβδη.

- Τρία σύντομα σχόλια για το εσωτερικό σκηνικό.

- Πλανήτης Ελλάδα σε νέες περιπέτειες... I) Παγκόσμιες διακρίσεις II) Ανησυχητική επισήμανση-υπενθύμιση περί ηθικής και ασφάλειας και III) Η ωραία μας γειτονιά ή πως είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα.

- Πεδία Αποσταθεροποίησης Και Ελλάδα.