Άμεσα σχετιζόμενες αναρτήσεις
1.There's nothing you can do, to stop it from happening.2.Παγκόσμια, δυτικά και ευρωπαϊκά οικονομικά και πληθυσμιακά μεγέθη κατά τον πλανητικό μετασχηματισμό.3.II) Ανατολική Ασία, Βόρεια Αμερική και Ευρώπη. Μεγέθη και στοιχεία με βάση την οικονομική, πολιτική και ιστορική Γεωγραφία. I) Εξέλιξη ανεπτυγμένων οικονομιών (G7) και αναδυόμενων και αναπτυσσόμενων οικονομίων της Ασίας (Emerging and developing Asia) από τη δεκαετία του 1980 έως σήμερα. Με αφορμή τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στην Aσιατική Επενδυτική Τράπεζα Υποδομών (Asian Infrastructure Investment Bank - AIIB).4.When China Rules the World: the End of the Western World and the Birth of a New Global Order.5.Κίνα και δυτικο(ευρω)κεντρικός επαρχιωτισμός. Μια σύντομη αναφορά. 6. Ο γεωπολιτικός και κοινωνικό-οικονομικός φόβος των Η.Π.Α για την συνεχιζόμενη άνοδο της Κίνας.
.~`~.
I
Η.Π.Α - Κίνα - Ρωσία - Η.Β
1820-2020
I
Η.Π.Α - Κίνα - Ρωσία - Η.Β
1820-2020
Άνοδος και πτώση των αυτοκρατοριών των Ηνωμένων Πολιτειών, της Κίνας, της Ρωσίας (τσαρικής, σοβιετικής) και του Ηνωμένου Βασιλείου. Τρία γραφήματα αποτυπώνουν την εξέλιξη της οικονομικής τους δύναμης -ως ποσοστό επί της πλανητικής οικονομίας- από το 1820 έως το 2020.
Σε ορισμένες δεκαετίες για τη (σοβιετική) Ρωσία και το Ηνωμένο Βασίλειο δεν υπάρχουν στοιχεία. Σημαντικότερα σημεία καμπής (ανάμεσα σε άλλα): Δεκαετία 1850-1860 Κίνα και Ηνωμένο Βασίλειο. Δεκαετία 1910-1920 Ηνωμένο Βασίλειο και Η.Π.Α. Δεκαετία 2010-2020 Η.Π.Α και Κίνα.
Στο ιστολόγιο υπάρχει ένας τρόπος προσέγγισης του Πλανητικού Μετασχηματισμού. Ωστόσο οφείλω να αναφέρω πως τα προηγούμενα γραφήματα φέρνουν στο μυαλό τη «θεωρία των ηγεμονικών κύκλων». Εν συντομία.
Τον 15ο αιώνα ανατέλλουσα ηγεμονική δύναμη ήταν η Πορτογαλία. Τον 16ο αιώνα η Πορτογαλία είχε μετατραπεί σε ηγεμονική δύναμη με ανταγωνιστική δύναμη την Ισπανία (και ανατέλλουσα ηγεμονική δύναμη την Ολλανδία). Τον 17ο αιώνα η Ολλανδία είχε μετατραπεί σε ηγεμονική δύναμη με ανταγωνιστική δύναμη τη Γαλλία (και ανατέλλουσα ηγεμονική δύναμη το Ηνωμένο Βασίλειο). Τον 18ο αιώνα το Ηνωμένο Βασίλειο είχε μετατραπεί σε ηγεμονική δύναμη με ανταγωνιστική δύναμη -ξανά- τη Γαλλία. Από τα μέσα του 19ου αιώνα και μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 20ου, το Ηνωμένο Βασίλειο παραμένει ηγεμονική δύναμη (διαμορφώνοντας εν πολλοίς τις βάσεις της σημερινής αγγλοσαξονικής -«φιλελεύθερης»- τάξης την οποία ολοκλήρωσαν προσαρμόζοντας στα μέτρα τους οι Η.Π.Α). Από τα τέλη περίπου του 19ου αιώνα το Ηνωμένο Βασίλειο αρχίζει σταδιακά να παρακμάζει ως ηγεμονική δύναμη. Ανταγωνιστική δύναμη η Γερμανία (και ανατέλλουσα ηγεμονική δύναμη οι Ηνωμένες Πολιτείες).
Ολλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ηνωμένες Πολιτείες. Τρεις ναυτικές ηγεμονικές δυνάμεις οι οποίες διαμόρφωσαν τη διεθνή τάξη και το διεθνές δίκαιο όπως τα γνωρίζουμε και τα θεωρούμε αυτονόητα (Γαλλία και Γερμανία διεκδίκησαν να γίνουν ηγεμονικές δυνάμεις αποτυγχάνοντας μετά από στρατιωτικές ήττες - και στις δύο αποτυχίες καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισε η Ρωσία).
Η θεωρία οδηγεί στην εξής υπόθεση. Από τα μέσα του 20ου αιώνα και μέχρι το τέλος του, οι Ηνωμένες Πολιτείες, ένα νησιωτικό κράτος, ήταν η ηγεμονική δύναμη διεθνούς του συστήματος. Η Ε.Σ.Σ.Δ, ένα ηπειρωτικό κράτος, ήταν η ανταγωνιστική δύναμη (και όπως κάθε ηπειρωτικό κράτος πριν από αυτήν, απέτυχε). Η παραλληλότητα ανάμεσα στο σημείο καμπής της δεκαετίας 1910-1920 (δες διάγραμμα) και αυτό της δεκαετίας 2010-2020 είναι εμφανής. Θα ανατείλει στα μέσα του 21ου αιώνα μια νέα ηγεμονική δύναμη; Περί της Κίναςβέβαια ο λόγος. Σε αυτό το σημείο χρειάζονται πολλές υποσημειώσεις περί του ζητήματος της πολιτισμικής ασυνέχειας και της ναυτικής δύναμης της Κίνας (η Ιαπωνία θα φάνταζε ως πιθανότερος υποψήφιος, ως κλασικό νησιωτικό κράτος, αλλά η δυνητική και λανθάνουσα ισχύ της -έννοιες τις οποίες θα αναλύσω μελλοντικά- είναι απείρως μικρότερη από αυτή της Κίνας. Το ζήτημα της πολιτισμικής ασυνέχειας παραμένει). Μπορεί να συνεχιστεί μια «φιλελεύθερη» τάξη από μια ασιατική δύναμη; Η «φιλελεύθερη» τάξη αναδύθηκε από ένα κοινό πολιτισμικό περιβάλλον ενσωματώνοντας τοπικά ΟλλανδοΑγγλοΑμερικανικα προτεσταντίζοντα πολιτισμικά περιεχόμενα στα οποία αξίωσε να προσδώσει καθολική ισχύ (προσπάθησε διεθνοποιώντας τα, να παρουσιάσει αυτά τα πολιτισμικά περιεχόμενα ως «καθολικά», «οικουμενικά», «πανανθρώπινα»). Μπορεί να υπάρξει μια Μετα«Δυτική» «φιλελεύθερη» τάξη; Εάν ναι -πράγμα καθόλου σίγουρο-, τι μορφή μπορεί να έχει;
Εάν οι τωρινές τάσεις συνεχιστούν έως το 2019, με βάση στοιχεία του Δ.Ν.Τ, η διαφορά ανάμεσα σε Η.Π.Α και Κίνα θα διευρυνθεί. Τα νούμερα τείνουν να διαμορφωθούν ως εξής: Κίνα 18.73% - Η.Π.Α 15.44% - Ρωσία 2.96% - Ηνωμένο Βασίλειο - 2.12%.
Αυτό που κάνει μια μελλοντική κινεζική απειλή τόσο ανησυχητική είναι ότι η Κίνα μπορεί να είναι πολύ πιο ισχυρή και επικίνδυνη από οποιονδήποτε δυνητικό ηγεμόνα αντιμετώπισαν οι Ηνωμένες Πολιτείες κατά τον 20ο αιώνα. Ούτε η Γερμανία του Γουλιέλμου, ούτε η αυτοκρατορική Ιαπωνία, ούτε η ναζιστική Γερμανία, ούτε η Σοβιετική Ένωση πλησίαζαν έστω τη λανθάνουσα ισχύ που διέθεταν οι Ηνωμένες Πολιτείες κατά τη διάρκεια των μεταξύ τους αντιπαραθέσεων... είναι δύσκολο να δει κανείς πως θα μπορούσαν οι Ηνωμένες Πολιτείες να εμποδίσουν την Κίνα να εξελιχτεί σε ανταγωνιστικό προς αυτές περιφερειακό ηγεμόνα. Επιπλέον, το πιθανότερο είναι ότι η Κίνα θα είναι πιο ισχυρή υπερδύναμη απ'ό,τι οι Ηνωμένες Πολιτείες στον επακόλουθο πλανητικό ανταγωνισμό μεταξύ τους.
.~`~.
II
Ασία - Β. Αμερική - Ε.Ε
1950-2020
II
Ασία - Β. Αμερική - Ε.Ε
1950-2020
Τα γραφήματα αναφέρονται στις κάτωθι περιοχές: Βόρεια Αμερική, δυτ. Ευρώπη/Ε.Εκαι Ασία (χωρίς Ιαπωνία και Αυστραλία, δες προηγούμενη ανάρτηση για διαφοροποιήσεις).
Εάν οι τωρινές τάσεις συνεχιστούν έως το 2019, με βάση στοιχεία του Δ.Ν.Τ, η διαφορά ανάμεσα σε Βόρεια Αμερική, Ε.Ε και Ασία θα διευρυνθεί. Τα νούμερα τείνουν να διαμορφωθούν ως εξής: Ασία 33,30% (χωρίς Ιαπωνία και Αυστραλία) - Βόρεια Αμερική 18,77και Ε.Ε 15,35%.
Το γεγονός ότι το μερίδιο της Δύσης στο παγκόσμιο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν πέφτει για πρώτη φορά κάτω από το 50% τους τελευταίους δύο αιώνες έχει τεράστια σημασία. Καθώς νέα κράτη όπως η Βραζιλία, η Ινδία, η Ινδονησία και η Κίνα αποκτούν δύναμη και επιρροή, το διεθνές σύστημα (βολική έκφραση που μάλλον συσκοτίζει τα πράγματα παρά τα φωτίζει) θα αλλάξει ριζικά. Κατά συνέπεια, πολύ περισσότερα πράγματα θα γραφτούν από τη σκοπιά του άλλοτε γνωστού ως Τρίτου Κόσμου...
Η παγκόσμια πολιτική γεωγραφία έχει προχωρήσει από τον ένα κόσμο της δεκαετίας 1920 στους τρείς κόσμους της δεκαετίας 1960 και στους περισσότερους από έξι κόσμους της δεκαετίας 1990. Αντίστοιχα, οι δυτικές παγκόσμιες αυτοκρατορίες του 1920 συρρικνώθηκαν στον πιο περιορισμένο "Ελεύθερο Κόσμο"του 1960 (που περιλάμβανε πολλά μη δυτικά κράτη αντιτιθέμενα στον κομμουνισμό) και, αργότερα, στην ακόμα πιο περιορισμένη "Δύση"του 1990. Αυτή η μεταβολή εκφράστηκε σημασιολογικά, από το 1989 ως το 1993 με την παρακμή της χρήσης του ιδεολογικού όρου "Ελεύθερος Κόσμος"και την αυξανόμενη χρήση του πολιτισμικού όρου "Δύση"... σύμφωνα με την αγαπημένη διατύπωση των ιστορικών "η επέκταση της Δύσης"τελείωσε και "η εξέγερση εναντίον της Δύσης"άρχισε. Η δύναμη της Δύσης, μέσα από μια πορεία με πισωγυρίσματα, παρήκμασε σε σχέση με τη δύναμη των άλλων πολιτισμών. Ο παγκόσμιος χάρτης το 1990 είχε ελάχιστες ομοιότητες με το χάρτη της δεκαετίας 1920. Μεταβλήθηκε η ισορροπία της στρατιωτικής και οικονομικής δύναμης με την πολιτική επιρροή. Η Δύση εξακολουθούσε να έχει σημαντική επιρροή σε άλλες κοινωνίες αλλά σταδιακά οι σχέσεις της Δύσης με άλλους πολιτισμούς περιορίστηκαν στις αντιδράσεις της Δύσης στις εξελίξεις που συνέβαιναν σε αυτούς τους πολιτισμούς. Οι μη δυτικές κοινωνίες, δεν αποτελούν πλέον απλά μέρη της δυτικής ιστορίας, κινούν τα νήματα της δικής τους ιστορίας και διαμορφώνουν και τη δυτική ιστορία.
Η Δύση δεν υπάρχει πια. "Δύση"ήταν το αντικομμουνιστικό στρατόπεδο (διαφορετικά Ιαπωνία και Ν. Κορέα δεν θα ανήκαν στη "Δύση"). Όσοι –και κυρίως οι κοσμοπολίτες "αριστεροί"– θεωρούν ότι η συνοχή της Δύσης στηρίζεται απλώς στις κοινές της αξίες είναι πολιτικά και ιστορικά αφελείς. Οι κοινές αξίες καθεαυτές δεν δημιουργούν κοινά συμφέροντα –το αντίθετο, ναι, μπορεί να συμβεί– ούτε εμπόδισαν ποτέ τις αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ χριστιανικών ή φιλελεύθερων λαών. Το πολιτικά σημαντικό ερώτημα είναι: τι εννοούμε όταν λέμε δυτικός προσανατολισμός και τι μπορεί να σημαίνει δυτικός προσανατολισμός για τη Γερμανία αν η Δύση διασπαστεί και η Γερμανία χρειαστεί να επιλέξει π.χ. μεταξύ ενός ευρωπαϊκού χώρου και της φιλίας με τις ΗΠΑ ή, αντίστροφα, εάν η ευρωπαϊκή ενοποίηση γίνει υπό προϋποθέσεις που η πλειονότητα του γερμανικού λαού θα απέρριπτε; Διότι η ώρα της αλήθειας θα σημάνει όταν θα χρειαστεί να γίνει κατανομή όχι πλέον των ωφελημάτων της ευημερίας αλλά του παθητικού και των χρεών.
.~`~.
Για περαιτέρω ιχνηλάτηση και πληρέστερη προοπτική
Για περαιτέρω ιχνηλάτηση και πληρέστερη προοπτική
- Παγκόσμια, δυτικά και ευρωπαϊκά οικονομικά και πληθυσμιακά μεγέθη κατά τον πλανητικό μετασχηματισμό.
.~`~.