(i)
Όσα συμβαινουν στην Αμερική δεν πρόκειται να σταματήσουν και δεν αποτελούν παροδικά φαινόμενα. Αποτελούν την απαρχή μιας - μάλλον μακράς - πορείας που οδηγεί στο «τέλος» των «Ηνωμένων» Πολιτειών της Αμερικής. Δεν εννοούμε πως οι Η.Π.Α θα εξαφανιστούν ή θα πάψουν να έχουν κρατική υπόσταση. Θα πάψουν όμως να είναι οι «Ηνωμένες» Πολιτείες (θυμηθείτε όσα γράφαμε για το «Ηνωμένο» Βασίλειο) ως η πολιτική μονάδα που δημιουργήθηκε από έναν αποικισμό, μια φιλελεύθερη αστική επανάσταση και έναν εμφύλιο πόλεμο υπό έναν συγκεκριμένο μύθο. Το πιθανότερο είναι πως θα ενισχυθεί η ένταση και η συχνότητα σποραδικών μικροεμφύλίων ή ιδιόμορφων kulturkampfs (πολιτισμικών συγκρούσεων) στο εσωτερικό διαφόρων Πολιτείων, δίχως όμως απαραίτητα να επεκτείνονται σε ολόκληρη την επικράτεια της χώρας. Μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να οδηγήσει σε κατακερματισμό και πολυδιάσπαση των «Ηνωμένων» Πολιτείων της Αμερικής (δηλαδή στη μεταβολή τους, με εξαιρετικά έντονο τρόπο, σε χώρα σουρωτήρι-κουρελού κατά τόπους) ή σε κοσμικό μονισμό [1] προς αποφυγή μιας τέτοιας εξέλιξης και χάριν διατήρησης του ενιαίου του πράγματος, της ενότητας και της συνοχής, της Ένωσης-Union κ.λπ και του μύθου αυτής της χώρας.
Μάχη για σύμβολα ή/και καταστροφή τους, καταστροφή ή πόλεμος μνήμης, αναθεωρητισμός, απομυθοποιήσεις και νέοι μύθοι. Πασιφανή και εξόφθαλμα πράγματα. Οδηγούμαστε σε νέους πολυεπίπεδους και όχι μονοδιάστατους Kulturkampfs [2].
Ωστόσο, και να ολοκληρώσει τη θητεία του με σχετικά ομαλό τρόπο, οι Η.Π.Α δεν πρόκειται να επιστρέψουν σε συνθήκες σχετικής κανονικότητας ή/και ομαλότητας, π.χ σε ένα 1997 (το ίδιο ισχύει και για την Ε.Ε μετά από το ξέσπασμα των πολλαπλών κρίσεων. Μην περιμένετε Αμερική του 1997 και Ευρώπη του 2007).
Ο διατλαντικός ή «δυτικός» κόσμος δεν μπορεί να αποτρέψει τη συνεχή απο εδώ και στο εξής και μη αναστρέψιμη μείωση του συνολικού μερίδιου ισχύος και του ειδικού βάρους του σε πλανητική κλίμακα (Η λεγόμενη «Δύση» δεν μπορεί να το χωνέψει με τίποτα αυτό). Δεν υπάρχει επιστροφή στην προ κρίσης κατάσταση. Μια νέα πραγματικότητα θα διαμορφωθεί [3]. Η απώλεια ισχύος και εκτοπίσματος (σε οικονομικό, δημογραφικό, πολιτικό, πολιτισμικό, θεσμικό, τεχνολογικό κ.α επίπεδο) και οι συνεπακόλουθες εξωτερικές πιέσεις δεν θα είναι οι μόνες. Οι πιέσεις θα ασκούνται και από το εξωτερικό και από το εσωτερικό, θα είναι και υπερεθνικές και διακρατικές αλλά και υπο-κρατικές/εθνικές (sub-state), οπως και οι διαιρέσεις.
Το ζήτημα δεν είναι λοιπον απλά και μόνον οι Ηνωμένες Πολιτείες. Είμαστε οι πρώτοι (και μάλλον οι μόνοι) που γράψαμε για την ολοκλήρωση ενός ιστορικού κύκλου για τρείς χώρες: τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία (εστιάζοντας συγκεκριμένα στις τρεις αυτές χώρες, καθώς από παλαιά έχουμε εκφράσει τη θέση πως ο πυρήνας της λεγόμενης «Δύσης» ή/και το «φιλελεύθερο τρίγωνο» το οποίο αποτελούν αποδυναμώνεται και υποχωρει - και μαζί του φυσικά και η φιλελεύθερη διεθνής τάξη) [4]. Πίσω από όσα συμβαίνουν στις Η.Π.Α μπορούμε να διαπιστώσουμε την αποδυνάμωση και την κρίση ή παρακμή μεγάλων και παραδοσιακών ιδεολογικών δομών, σχημάτων και χαρακτηριστικών που έχουμε μάθει να θεωρούμε αυτονόητα (και μη αναστρέψιμα).
Γράφαμε παλαιότερα [5]: ''Ένας ιστορικός κύκλος δύο αιώνων, ο οποίος μοιάζει στις μέρες μας να ολοκληρώνεται, θα είχε προ πολλού ολοκληρωθεί εάν η «Δύση» της Ευρώπης - δηλαδή το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία - δεν είχε διευρυνθεί και μετασχηματιστεί σε «Δύση» πλανητική. Χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο πιθανότατα θα είχαν χάσει μεγάλο μέρος της επιρροής και της δύναμης τους αρκετά νωρίτερα, ήδη από τις αρχές-μέσα του 20ου αιώνα''.
Και ολοκληρώναμε, μάλλον κάπως «προφητικά»: ''1) Σε τι θέση βρίσκονται στις μέρες μας, οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία (κράτη τα οποία ταυτίστηκαν ιστορικά με ορισμένα κοινωνικοπολιτικά ρεύματα και ρεύματα ιδεών) στον παγκόσμιο συσχετισμό δύναμης - αυξάνεται η επιρροή και η δύναμη τους ή μειώνεται; 2) Τι συμβαίνει στο εσωτερικό των τριών αυτών χωρών;''
Όταν γράφαμε τα προηγούμενα, ούτε Τράμπ υπήρχε στον ορίζοντα, ούτε πιθανότητα Brexit, ούτε επιθέσεις (της 13ης Νοεμβρίου) στο Παρίσι.
[2] Η έννοια kulturkampf έχει σε μεγάλο βαθμό περιοριστεί στη σύγκρουση κοσμικού φιλελευθερισμού (secular liberalism) και ρωμαιοκαθολικισμού. Αυτή η προσέγγιση είναι περιορισμένη. Η περίοδος του μεσοπολέμου (που σχετίζεται με την άνοδο των top-down secularists movements) αποτελεί ένα άγνωστο και απέραντο πεδίο πολιτισμικών υπερεθνικών συγκρούσεων με άξονα τον κοσμικισμό (secularism). Τα πράγματα αυτά έχουν εξαφανιστεί καθώς οι φιλελεύθεροι και οι μαρξιστές υποβαθμίζουν ή εξαφανίζουν τους kulturkampfs, μέσω της αναγωγής τους είτε σε κεκαλυμμένη ταξική πάλη είτε σε ελλειπή εκσυγχρονισμό ή σε παράγοντες καθυστέρησης. Αυτή η στάση προκύπτει από τις κοινές ριζοσπαστικά κοσμικιστικές ή εκκοσμικευτικές προκείμενες και κοινές προϋποθέσεις τους. Είναι μεγάλη κουβέντα κατά πόσον το πολιτισμικό ορίζεται μονάχα θρησκευτικά ή/και με άλλα κριτήρια.
[3] Το ότι η στάση των Βρυξελλών, πολιτικών και διανοητικών παραρτημάτων της και διαφόρων ευρωκομμάτων των εθνικών πολιτικών συστημάτων, μέσω ενός οικονομίστικου και απολίτικου λόγου, οδηγεί στο να κοιμίζουν τους λαούς (μάλλον γιατί δεν έχουν άλλο τρόπο να τους διαχειριστούν) δεν αναιρεί αυτή τη συνθήκη.
[4] Θα επανέλθουμε σε αυτό το ζήτημα και θα εξετάσουμε όσα συμβαίνουν στο εσωτερικό των τριών χωρών, ενσωματώνοντας τα στο πλαίσιο αυτό και θα υπενθυμίσουμε παλαιότερους άξονες ανάλυσης, συμπληρώνοντας και εμπλουτίζοντας τους.
[5] - Ηνωμένες Πολιτείες, Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία. Ένας ιστορικός κύκλος και - Ηνωμένες Πολιτείες, Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία. II: Ιστορικός κύκλος και κατάσταση του πυρήνα.
[-] Ο Τράμπ ανακοίνωσε την υποψηφίοτητα του το καλοκαίρι του 2015 ενώ οι επιθέσεις στο Παρίσι έγιναν το φθινόπωρο του ίδιου έτους. Το 2015 ήταν μια πολύ σημαντική χρονιά (εξ ου και είναι η χρονιά με τις περισσότερες αναρτήσεις στο διαδικτυακό τόπο - ιστοχώρο | Κοσμοϊδιογλωσσία). Σημαντικότερη ίσως απ'ό,τι συνειδητοποιούμε.
[-] Θα ασχοληθούμε και με τη λεγόμενη 'alt-right' (ήδη είχαμε ξεκινήσει να κάνουμε-γράφουμε μια μεγάλη σύνθεση γύρω από το θέμα, αλλά δεν ολοκληρώθηκε. Κακώς, καθως θα είχε μια προβλεπτική ισχύ και θα φανερωνε ένα πολιτικό αισθητήριο και μια αναλυτική δύναμη), αλλά όπως γίνεται αντιληπτο από τα προηγούμενα, θεωρούμε πως τα ζήτήματα είναι ευρύτερα.
Μάχη για σύμβολα ή/και καταστροφή τους, καταστροφή ή πόλεμος μνήμης, αναθεωρητισμός, απομυθοποιήσεις και νέοι μύθοι. Πασιφανή και εξόφθαλμα πράγματα. Οδηγούμαστε σε νέους πολυεπίπεδους και όχι μονοδιάστατους Kulturkampfs [2].
(ii)
Εάν ο Τράμπ ανατραπεί, τα πράγματα θα χειροτερέψουν. Ο Τράμπ υπήρξε η αποκορύφωση και το αποτέλεσμα μιας κομματικής και γενικότερα πολιτικής και κοινωνικής πόλωσης (και ενός έντονου αξιακού διχασμού) που, όπως έχουμε επισημάνει εδώ και καιρό, συνεχώς ενισχυόταν κατά τις τελευταίες δεκαετίες, αποδυναμώνοντας τόσο την εσωτερική συνοχή όσο και την εικόνα των Ηνωμένων Πολιτειών στο εξωτερικό.Ωστόσο, και να ολοκληρώσει τη θητεία του με σχετικά ομαλό τρόπο, οι Η.Π.Α δεν πρόκειται να επιστρέψουν σε συνθήκες σχετικής κανονικότητας ή/και ομαλότητας, π.χ σε ένα 1997 (το ίδιο ισχύει και για την Ε.Ε μετά από το ξέσπασμα των πολλαπλών κρίσεων. Μην περιμένετε Αμερική του 1997 και Ευρώπη του 2007).
Ο διατλαντικός ή «δυτικός» κόσμος δεν μπορεί να αποτρέψει τη συνεχή απο εδώ και στο εξής και μη αναστρέψιμη μείωση του συνολικού μερίδιου ισχύος και του ειδικού βάρους του σε πλανητική κλίμακα (Η λεγόμενη «Δύση» δεν μπορεί να το χωνέψει με τίποτα αυτό). Δεν υπάρχει επιστροφή στην προ κρίσης κατάσταση. Μια νέα πραγματικότητα θα διαμορφωθεί [3]. Η απώλεια ισχύος και εκτοπίσματος (σε οικονομικό, δημογραφικό, πολιτικό, πολιτισμικό, θεσμικό, τεχνολογικό κ.α επίπεδο) και οι συνεπακόλουθες εξωτερικές πιέσεις δεν θα είναι οι μόνες. Οι πιέσεις θα ασκούνται και από το εξωτερικό και από το εσωτερικό, θα είναι και υπερεθνικές και διακρατικές αλλά και υπο-κρατικές/εθνικές (sub-state), οπως και οι διαιρέσεις.
Το ζήτημα δεν είναι λοιπον απλά και μόνον οι Ηνωμένες Πολιτείες. Είμαστε οι πρώτοι (και μάλλον οι μόνοι) που γράψαμε για την ολοκλήρωση ενός ιστορικού κύκλου για τρείς χώρες: τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία (εστιάζοντας συγκεκριμένα στις τρεις αυτές χώρες, καθώς από παλαιά έχουμε εκφράσει τη θέση πως ο πυρήνας της λεγόμενης «Δύσης» ή/και το «φιλελεύθερο τρίγωνο» το οποίο αποτελούν αποδυναμώνεται και υποχωρει - και μαζί του φυσικά και η φιλελεύθερη διεθνής τάξη) [4]. Πίσω από όσα συμβαίνουν στις Η.Π.Α μπορούμε να διαπιστώσουμε την αποδυνάμωση και την κρίση ή παρακμή μεγάλων και παραδοσιακών ιδεολογικών δομών, σχημάτων και χαρακτηριστικών που έχουμε μάθει να θεωρούμε αυτονόητα (και μη αναστρέψιμα).
(iii)
Οι μεγάλες φιλελεύθερες αστικές επαναστάσεις των Ηνωμένων Πολιτειών το 1776 και της Γαλλίας το 1789, καθώς και της Αγγλίας νωρίτερα το 1688 (με διαφοροποίηση από τις δύο προηγούμενες), έχουν εκφυλιστεί και καταλήγουν, όχι μόνο στα φαινόμενα που παρατηρούμε στο εσωτερικό αυτών των χωρών και στην κρίση της παγκόσμιας φιλελεύθερης τάξης αλλά και, για πρώτη φορά από την εποχή αυτών των επαναστάσεων, στην αποδυνάμωση των τριών αυτών χωρών σε παγκόσμια κλίμακα, οι οποίες αποτελούν πυλώνες και στηρίγματα της «φιλελεύθερης δημοκρατίας» (επίσης σε παγκόσμια κλίμακα).Γράφαμε παλαιότερα [5]: ''Ένας ιστορικός κύκλος δύο αιώνων, ο οποίος μοιάζει στις μέρες μας να ολοκληρώνεται, θα είχε προ πολλού ολοκληρωθεί εάν η «Δύση» της Ευρώπης - δηλαδή το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία - δεν είχε διευρυνθεί και μετασχηματιστεί σε «Δύση» πλανητική. Χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο πιθανότατα θα είχαν χάσει μεγάλο μέρος της επιρροής και της δύναμης τους αρκετά νωρίτερα, ήδη από τις αρχές-μέσα του 20ου αιώνα''.
Και ολοκληρώναμε, μάλλον κάπως «προφητικά»: ''1) Σε τι θέση βρίσκονται στις μέρες μας, οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία (κράτη τα οποία ταυτίστηκαν ιστορικά με ορισμένα κοινωνικοπολιτικά ρεύματα και ρεύματα ιδεών) στον παγκόσμιο συσχετισμό δύναμης - αυξάνεται η επιρροή και η δύναμη τους ή μειώνεται; 2) Τι συμβαίνει στο εσωτερικό των τριών αυτών χωρών;''
Όταν γράφαμε τα προηγούμενα, ούτε Τράμπ υπήρχε στον ορίζοντα, ούτε πιθανότητα Brexit, ούτε επιθέσεις (της 13ης Νοεμβρίου) στο Παρίσι.
Σημειώσεις
[1] Στην νεώτερη δυτικοευρωπαϊκή παράδοση όταν έχουμε άνοδο της αταξίας και της αναρχίας και επαναφορά με έντονο τρόπο της επιθυμίας για τάξη και ενότητα, αναδύεται ο θεσμικός μονισμός ο οποίος δικαιολογείται επαγωγικά και έχει κοσμικό χαρακτήρα. Ο νεώτερος δυτικοευρωπαϊκός μονισμός είναι κοσμικός μονισμός [Αδιέξοδα του νεώτερου δυτικοευρωπαϊκού κοσμικισμού (secularism) και πολιτισμού της Προόδου | Κοσμοϊδιογλωσσία].[2] Η έννοια kulturkampf έχει σε μεγάλο βαθμό περιοριστεί στη σύγκρουση κοσμικού φιλελευθερισμού (secular liberalism) και ρωμαιοκαθολικισμού. Αυτή η προσέγγιση είναι περιορισμένη. Η περίοδος του μεσοπολέμου (που σχετίζεται με την άνοδο των top-down secularists movements) αποτελεί ένα άγνωστο και απέραντο πεδίο πολιτισμικών υπερεθνικών συγκρούσεων με άξονα τον κοσμικισμό (secularism). Τα πράγματα αυτά έχουν εξαφανιστεί καθώς οι φιλελεύθεροι και οι μαρξιστές υποβαθμίζουν ή εξαφανίζουν τους kulturkampfs, μέσω της αναγωγής τους είτε σε κεκαλυμμένη ταξική πάλη είτε σε ελλειπή εκσυγχρονισμό ή σε παράγοντες καθυστέρησης. Αυτή η στάση προκύπτει από τις κοινές ριζοσπαστικά κοσμικιστικές ή εκκοσμικευτικές προκείμενες και κοινές προϋποθέσεις τους. Είναι μεγάλη κουβέντα κατά πόσον το πολιτισμικό ορίζεται μονάχα θρησκευτικά ή/και με άλλα κριτήρια.
[3] Το ότι η στάση των Βρυξελλών, πολιτικών και διανοητικών παραρτημάτων της και διαφόρων ευρωκομμάτων των εθνικών πολιτικών συστημάτων, μέσω ενός οικονομίστικου και απολίτικου λόγου, οδηγεί στο να κοιμίζουν τους λαούς (μάλλον γιατί δεν έχουν άλλο τρόπο να τους διαχειριστούν) δεν αναιρεί αυτή τη συνθήκη.
[4] Θα επανέλθουμε σε αυτό το ζήτημα και θα εξετάσουμε όσα συμβαίνουν στο εσωτερικό των τριών χωρών, ενσωματώνοντας τα στο πλαίσιο αυτό και θα υπενθυμίσουμε παλαιότερους άξονες ανάλυσης, συμπληρώνοντας και εμπλουτίζοντας τους.
[5] - Ηνωμένες Πολιτείες, Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία. Ένας ιστορικός κύκλος και - Ηνωμένες Πολιτείες, Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία. II: Ιστορικός κύκλος και κατάσταση του πυρήνα.
[-] Ο Τράμπ ανακοίνωσε την υποψηφίοτητα του το καλοκαίρι του 2015 ενώ οι επιθέσεις στο Παρίσι έγιναν το φθινόπωρο του ίδιου έτους. Το 2015 ήταν μια πολύ σημαντική χρονιά (εξ ου και είναι η χρονιά με τις περισσότερες αναρτήσεις στο διαδικτυακό τόπο - ιστοχώρο | Κοσμοϊδιογλωσσία). Σημαντικότερη ίσως απ'ό,τι συνειδητοποιούμε.
[-] Θα ασχοληθούμε και με τη λεγόμενη 'alt-right' (ήδη είχαμε ξεκινήσει να κάνουμε-γράφουμε μια μεγάλη σύνθεση γύρω από το θέμα, αλλά δεν ολοκληρώθηκε. Κακώς, καθως θα είχε μια προβλεπτική ισχύ και θα φανερωνε ένα πολιτικό αισθητήριο και μια αναλυτική δύναμη), αλλά όπως γίνεται αντιληπτο από τα προηγούμενα, θεωρούμε πως τα ζήτήματα είναι ευρύτερα.