Ηνωμένο Βασίλειο. Ιστορική εξέλιξη και σημεία καμπής. Εν συντομία.

Το κείμενο δεν αποτελεί αποτίμηση της βρετανικής αυτοκρατορίας, παρά μια σύντομη -σχεδόν τηλεγραφική- αποτύπωση της εξέλιξης της και κυρίως του ίδιου του Βασίλείου. Οι παγκόσμιοι χάρτες είναι ενδεικτικοί και συμπληρωματικοί (και όχι ιδιαίτερα ακριβείς). Το ενδιαφέρον στρέφεται κυρίως στην εξέλιξη του πυρήνα, του Βασιλείου (1707, 1801, 1922-1937, 1949, 2016).


• 1707:Ιδρύεται το Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας μέσω της ένωσης του Βασιλείου της Σκωτίας με το Βασίλειο της Αγγλίας (Acts of Union). Ολοκλήρωση της νήσου Βρετανίας (εικόνα 1. χάρτης) και του πυρήνα (είκονα 2. διάγραμμα).


1713: Συνθήκη της Ουτρέχτης. Η Ισπανία παραδίδει την κυριαρχία του Γιβραλτάρ στο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας. Βάσει αυτής της συνθήκης οι Άγγλοι διατηρούν μέχρι και σήμερα τα κυριαρχικά τους δικαιώματα στο Γιβραλτάρ.




1776-1783: Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και αναγνώριση της ανεξαρτησίας της από τη Μεγάλη Βρετανία με τη Δεύτερη Συνθήκη των Παρισίων (1783).

• 1801:Σχηματίζεται το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Ιρλανδίας, από τη συγχώνευση του Βασιλείου της Ιρλανδίας και του Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας (Acts of Union). Ολοκλήρωση βρετανικών νήσων (εικόνα 1. χάρτης. British Isles. Βρετανία, Ιρλανδία, Σέτλαντ, Νήσος του Μαν, Λιούις και Χάρις, Ορκάδες κ.λπ) και του νησιωτικού πλέγματος πυρήνα (είκονα 2. διάγραμμα).


1840: Treaty of Waitangi. Η Νέα Ζηλανδία βρετανική αποικιά (αργότερα με καθεστώς αυτοκυβέρνησης). Διακήρυξη βρετανικής κυριαρχίας επί της Νέας Ζηλανδίας.

1867: The British North America Act. Ομοσπονδιακό Βασίλειο των Επαρχιών του Καναδά και της Νέας Σκωτίας.



1876: Royal Titles Act 1876. Το Κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Ιρλανδίας αναγνωρίζει επίσημα τη Βασίλισσα Βικτώρια ως «Αυτοκράτειρα της Ινδίας».

1914: Προσάρτηση της Κύπρου. Μέχρι τότε το νησί ήταν de jure υπό οθωμανική κυριαρχία - όπως η Αίγυπτος και το Σουδάν - αν και οι Βρετανοί είχαν αναλάβει de facto τη διοίκησή του από το 1878. Τα προηγούμενα σχετίζονται και με τη Συνθήκη της Λωζάνης. Το 1925 η Κύπρος κηρύσσεται αποικία (βέβαια η ιστορία της Βρετανίας με την Κύπρο έχει παρελθόν και το νησί εχει γίνει επίκεντρο βενετό-οθωμανικής, αγγλο-γαλλικής και ακολούθως αγγλο-ρωσικής διαμάχης για τον έλεγχο της Ανατολικής Μεσογείου).





• 1922-1937:Ανεξαρτησία του μεγαλύτερου μέρους της νήσου Ιρλανδίας (Irish Free State) και μερική ανεξαρτησία της Αιγύπτου την ίδια χρονιά. Δημοψήφισμα στην Ιρλανδία το 1937 και νέο σύνταγμα. Μεταβολή ονόματος (Éire) και ονομαστική αξίωση επί του συνόλου της νήσου Ιρλανδίας, κηρύσσοντας τη διαίρεση-διχοτόμηση της νήσου παράνομη (σας θυμίζει κάτι αυτό;).


Τέλος στη διαδικασία ολοκλήρωσης των βρετανικών νήσων (1707-1922) υπό την Αγγλία και αρχή της αποσύνθεσης, τόσο του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Ιρλανδίας όσο και της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Το 1922, μετά από την παραχώρηση μερικής ανεξαρτησίας στην Αίγυπτο, οι Βρετανοί προσαρτούν την Κένυα, την οποία μεταβάλλουν από βρετανικό προτεκτοράτο, υπο τον Σουλτάνο της Ζανζιβάρης, σε αποικία (όπως έκαναν και με την Κύπρο).


1926-1931: Κοινοπολιτεία των Εθνών (Balfour Declaration, Statute of Westminster)

1947: Ανεξαρτησία της Ινδίας και του Πακιστάν. Όπως στην Ιρλανδία και την Οθωμανική Αυτοκρατορία, έτσι και εδώ έχουμε partitions (Partition φυσικά έχουμε -de facto- και στην Κύπρο).

1949: Δημοκρατία της Ιρλανδίας. Μεταβολή στο πολίτευμα και αποχώρηση από την Κοινοπολιτεία.

1956: Κρίση ή ορθότερα πανωλεθρία του Σουέζ. Εξευτελισμός -και- από τους σύμμάχους αμερικανούς. Τυπικό τέλος του Ηνωμένου Βασιλείου ως «υπερδύναμης» ή «παγκόσμιας δύναμης» (η Γαλλία; Έχει πάψει να είναι; Σωστά;).


Nigeria Independence Act 1960 και εξελίξεις σε μαζική κλίμακα.


1973-1975: Η Βρετανία, μετά από τη μαζική απώλεια κτήσεων και ύστερα από δύο αποτυχημένες προσπάθειες (λόγω διαδοχικών βέτο που έθεσε η Γαλλία: l'Angleterre, ce n'est plus grand chose) εντάσσεται στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα ή ορθότερα στις «Ευρωπαϊκές Κοινότητες», το 1973 (μαζί με την Ιρλανδία και τη Δανία). Στις 5 Ιουνίου 1975 διεξάγεται το πρώτο (παν)εθνικό δημοψήφισμα στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου, για την παραμονή ή όχι στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες. Αποτέλεσμα: 67.23% Ναι (Παραμονή 17,3 εκατομμύρια ψήφοι) - 32.77% Όχι (Αποχώρηση 8,4 εκατομμύρια ψήφοι). Οι εγγεγραμμένοι ήταν 40 εκατομμύρια. Παρακάτω υπάρχει ένας συγκριτικός χάρτης των αποτελεσμάτων του 1975 και του 2016.

1982: Η εξαίρεση στον νότιο ατλαντικό και παράλληλα Canada Act 1982 (Κάτι παρεμφερές είχαμε στην Αυστραλία το 1986 και στη Νέα Ζηλανδία. Δες σημειώσεις)

1997: Επιστροφή κυριαρχίας του Hong Kong από τη Βρετανία στην Κίνα. Ανάκτηση κυριαρχίας από την Κίνα.

2002: Μετονομασία του όρου Εξαρτημένα Εδάφη ("dependent territory") σε Βρετανικά Υπερπόντια Εδάφη ("British Overseas Territory"). Έτσι ονομάζονται τα εδάφη που δεν διαθέτουν πλήρη κυριαρχία και ανεξαρτησία. Οι Βρετανοί διαθέτουν δεκάτέσσερα Υπερπόντια Εδάφη. Οι «Περιοχές Κυρίαρχων Βάσεων Ακρωτηρίου και Δεκέλιας», δηλαδή οι βρετανικές βάσεις στην Κύπρο, παραμένουν ένα από αυτά τα Υπερπόντια Εδάφη (Παρατηρείστε το Γιβραλτάρ στη δυτική και την Κύπρο στην ανατολική Μεσόγειο).



2016: Την Πέμπτη 23 Ιουνίου του 2016 το Ηνωμένο Βασίλειο ψήφισε για δεύτερη φορά μέσα σε 41 χρόνια για την παραμονή του σε αυτό που είναι τώρα γνωστό ως Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε). Αποτέλεσμα: 48.11% Ναι (Παραμονή 16,1 εκατομμύρια ψήφοι) - 51.89% Όχι (Αποχώρηση 17,4 εκατομμύρια ψήφοι). Οι εγγεγραμμένοι ήταν 46 εκατομμύρια. Συγκριτικός χάρτης αποτελεσμάτων 1975 και 2016.



• 2014-2017:Στις 18 Σεπτεμβρίου 2014, οι πολίτες της Σκωτίας πήγαν στις κάλπες για να αποφασίσουν εάν το έθνος τους θα κηρύξει ανεξαρτησία από το Ηνωμένο Βασίλειο μετά από 307 χρόνια. Το αποτέλεσμα ήταν αρνητικό. Τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους (2017) το κοινοβούλιο της Σκωτίας εξουσιοδότησε την κυβέρνηση για τη διεξαγωγή νέου δημοψηφίσματος. Ασχέτως της άρνησης του βρετανικού κοινοβουλίου και ανεξαρτήτως της διεξάγωγής του, το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας από το Ηνωμένο Βασίλειο - όταν, εφόσον και όποτε διεξαχθεί - θα σηματοδοτήσει την ολοκλήρωση μιας ιστορικής περιόδου και ενός ιστορικού κύκλου που ξεκίνησε το 1707 (με θεσμική έκφραση τις Acts of Union 1707).


Οι εκλογές αποτελούν αποτυπώσεις βραχείας κλίμακας και δράσης. Μακροπρόθεσμα η τάση είναι προς το 1707. Ο Θερμός -δεύτερος μεγάλος ή παγκόσμιος- Πόλεμος και ο μετέπειτα Ψυχρός Πόλεμος συνέβαλλαν στη διατήρηση της βρετανικής ταυτότητας και στην ενότητα του Ηνωμένου Βασιλείου (και όλων των υπολοίπων πλην Ιρλανδίας. Η Ιρλανδία παρέμεινε ουδέτερη κατά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο). Με την ολοκλήρωση του Ψυχρού Πολέμου, οι συνθήκες αυτές δεν υπάρχουν πλέον.

Η διάσπαση του Βασιλείου, η απώλεια των αποικιακών κτήσεων και η συνεπακόλουθη συρρίκνωση και σταδιακή αποσύνθεση ή ρευστοποίηση της βρετανικής αυτοκρατορίας καταλήγει στην κρίση της βρετανικής ταυτότητας, έχοντας πλέον αγγίξει -εδώ και κάποιες δεκαετίες- τον πυρήνα όχι απλά των νήσων (Ιρλανδία, Βρετανία κ.λπ), αλλά της ίδιας της μεγάλης νήσου (Βρετανία), μέσω της ανάδυσης και ανάπτυξης τάσεων πολυδιάσπασης στο εσωτερικό του -όχι και τόσο- Ηνωμένου Βασιλείου, που βαίνουν παράλληλα με την άνοδο των εθνικισμών στα συστατικά μέρη-χώρες του (κυρίως σκωτσέζικος και αγγλικός εθνικισμός), ενώ η έλευση πληθυσμών της παλαιάς αυτοκρατορικής περιφέρειας προς τα μητροπολιτικά κέντρα (όπως το Λονδίνο και το Μάντσεστερ), σηματοδοτεί την ολοκλήρωση της περιόδου διαλυτικής αποσύνθεσης και απο-αποικιοποίησης και την αντιστροφή αυτής της σχέσης.



[-] Μέσα στον 20ο αιώνα, η Βρετανία αποχώρησε από τη Μέση Ανατολή και το Σουέζ. Από τις κτήσεις της στην Αφρική και το Χονγκ Κονγκ. Υπήρξε μια εξαίρεση. Το 1982, σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να κρατήσει τα μικροσκοπικά Νησιά Φώκλαντ στο Νότιο Ατλαντικό, το Ηνωμένο Βασίλειο διεξήγαγε έναν σύντομο πόλεμο με την Αργεντινή - τον οποίο κέρδισε ως ένα είδος αυτοκρατορικού βραβείου παρηγοριάς. Παλαιότερα, η Βρετανία είχε ενσωματώσει την Κύπρο στη ψυχροπολεμική ιδεολογία και στρατηγική της περιόδου στη Μεσόγειο με το ΝΑΤΟ, ώστε να μπορέσει να διατηρήσει το τελευταίο της παλαιο-αυτοκρατορικό έρεισμα της στην ανατολική Μεσόγειο (στη δυτική Μεσόγειο έχει -ακόμη- το Γιβραλτάρ). Οι Βρετανοί απέκτησαν το πάνω χέρι στη Μεσόγειο προσπαθώντας να ανακόψουν τη ρωσική επιρροή και υποστηρίζωντας την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η Βρετανία είναι αυτή που προς τα μέσα του 20ου αιώνα έβαλε την Τουρκία στο παιχνίδι της Κύπρου, λόγω των ασφυκτικών πίεσεων που δεχόταν (αργότερα κέρδισε την υποστήριξη των Η.Π.Α προκειμένου να διατηρήσει τις βάσεις της στην Κύπρο). Οι Βρετανοί έχασαν τα πάντα, εχάσαν όλες τους τις αποικίες, εχάσαν το Διαμάντι του Στέμματος (την Ινδία. Κάποιοι την έβλεπαν ως Διαμάντι, κάποιοι άλλοι ως «τριτοκοσμική». Είναι θέμα αντίληψης και νοοτροπίας). Έχασαν το Σουέζ και στο τέλος έχασαν ακόμη και τον Καναδά (δες παρακάτω), ενώ κινδυνεύουν να χάσουν πλέον και τη Σκωτία, δηλαδή την ίδια τη βρετανικότητα. Τι τους έμεινε; Τους έμειναν οι Νήσοι Φώκλαντ και οι βάσεις στην Κύπρο... Βέβαια οι Άγγλοι δεν αποτελούν αυτόνομο καθοριστικό παράγοντα στην περιοχή, οι Αμερικανοί αποτελούν. Αφού επισημάναμε το αμέσως προηγούμενο, μπορούμε να πούμε πως οι «ΑγγλοΑμερικανοί» δεν θέλουν ούτε μια Κύπρο ελληνική ούτε μια Κύπρο τουρκική. Θέλουν μια Κύπρο αδύναμη, εξαρτημένη-υποτακτική και ελεγχόμενη με μια αδύναμη κεντρική κυβέρνηση. Οι «ΑγγλοΑμερικανοί» θέλουν να ελέγχουν και να χειραγωγούν και την Κύπρο και την Ελλάδα και την Τουρκία (απλά η Τουρκία είναι η πιο άγρια, ατίθαση και δυναμική, η περισσότερο ανεξάρτητη και ριψοκίνδυνη, η λιγότερο υποτακτική, υποχωρητική και εύκολο-διαχειρίσιμη, από τις τρεις). Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, παρατηρώντας τις εξελίξεις όπως αποτυπώνονται στην ανάρτηση, ασφαλώς και αποτελεί παραδοξότητα η παραμονή των βρετανικών βάσεων στη Νήσο.

[-] The Canada Act 1982 is an Act of the Parliament of the United Kingdom that was passed at the request of the Canadian federal government to "patriate" Canada's constitution, ending the necessity for the British parliament to be involved in making changes to the Constitution of Canada. The Act also formally ended the "request and consent" provisions of the Statute of Westminster 1931 in relation to Canada, whereby the British parliament had a general power to pass laws extending to Canada at its own request. - Australia as "a sovereign, independent and federal nation", and - the Constitution Act 1986 repealed the New Zealand Constitution Act 1852, renamed the General Assembly as the "Parliament of New Zealand" and ended the right of the Parliament of the United Kingdom to legislate with the consent of the New Zealand Parliament.


[-] Το Λονδίνο και το Μάντσεστερ ψήφισαν υπέρ της παραμονής στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το Μπέρμιγχαμ, εάν δεν με απατά η μνημη μου, ψήφισε οριακά υπέρ της αποχώρησης από την Ε.Ε. Η τοποθέτηση είναι πως τόσο η Βρετανία όσο και η Γαλλία βρίσκονται σε πορεία αποδυναμώσης (λόγω της δομής και της φύσης της τελευταίας η εξέλιξη είναι διαφορετική). Οι άνθρωποι έχουν μάθει να σκέφτονται με όρους μηδενικού αθροίσματος (κάτι που δεν είναι περίεργο) λες και η Ε.Ε ως χώρος ή η σχέση Ε.Ε - Η.Π.Α (ευρωατλαντικός χώρος) αποτελούν το όλον ή τον κόσμο. Αλλά ας μην επεκταθούμε και στη Γαλλία. Θα τονίσουμε μόνο πως για λόγους που σχετίζονται με τη διαμόρφωση κλίματος και θετικής εικόνας για την Ε.Ε, καθώς και τη νομιμοποίηση της, καταβάλεται προσπάθεια η αποδυνάμωση και παρακμή της Βρετανίας να παρουσιαστεί ως απότοκο της αποχώρησης της από την Ε.Ε (με αφορμή και αντιπαραβάλλοντας τις εκλογές σε Βρετανία και Γαλλία έγινε προσπάθεια να αναδειχθούν οι δυσκολίες του Λονδίνου και η παρακμή της επιρροής του σε παγκόσμια κλίμακα σε σχεση με του Παρισιού και ορισμένοι ανταγωνίζονταν για το εάν μειώνεται περισσότερο το εκτόπισμα της Γαλλιας ή της Βρετανίας σε παγκόσμια κλίμακα). Ως προς το εσωτερικό του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως προαναφέθηκε, ο Θερμός -δεύτερος μεγάλος ή παγκόσμιος- Πόλεμος και ο μετέπειτα Ψυχρός Πόλεμος συνέβαλλαν στη διατήρηση της βρετανικής ταυτότητας και στην ενότητα του Ηνωμένου Βασιλείου. Με την ολοκλήρωση του Ψυχρού Πολέμου, οι συνθήκες αυτές δεν υπάρχουν πλέον.

[-] The size of the foreign-born population in the UK increased from about 3.8 million in 1993 to over 8.7 million in 2015. During the same period the number of foreign citizens increased from nearly 2 million to more than 5.7 million... Over the whole time period analysed (1993 to 2015) the highest growth in the foreign-born population occurred between 2005 and 2008. This period coincides with the significant inflow of East European migrants following EU enlargement in 2004... The share of foreign-born people in the UK’s total population increased by more than half between 1993 and 2015, i.e. from 7% to nearly 13.5%. During the same period, the share of foreign citizens in the UK’s population rose from 3.6% to 8.9%... Poland, India and Pakistan are the main three foreign countries of birth accounting respectively for 9.5%, 9.0% and 5.9% of the UK’s foreign born population... - The Migration Observatory at the University of Oxford.


[-] Ό,τι είναι η Σκωτία λειτουργικά για την ολοκλήρωση της νήσου Βρετανίας είναι η βόρειος Ιρλανδία για την ολοκλήρωση της νήσου Ιρλανδίας.

[-] Παρά τις θεωρίες περί του αντιθέτου και τα διάφορα κοινωνιολογικά θεωρήματα-δόγματα που επικρατούν, η άνοδος στο κατά κεφαλήν Α.Ε.Π της Σκωτίας οδήγησε στην ενίσχυση και ενδυνάμωση του σκωτσέζικου εθνικισμού και στην ενίσχυση και όχι στην αποδυνάμωση του εθνικού αισθήματος στην Σκωτία.

[-] Bonus από το πεδίο της μαζικής κουλτούρας. To 1995 κυκλοφορεί στις κινηματογραφικές αίθουσες η παραγωγή-ταινία Braveheart, γνωρίζοντας μεγάλη επιτυχία. Την επόμενη χρονιά (1996) κάνει πανευρωπαϊκή επιτυχία το cult πλέον Trainspotting, το οποίο είναι βασισμένο σε νουβέλα του Σκώτου ή Σκωτσέζου Irvine Welsh, ενω σταδιακά κυκλοφορούν ανεξάρτητες κινηματογραφικές παραγωγές που σκαλίζουν το πρόσφατο πολιτικό παρελθόν των βρετανικών νήσων, όπως το 'Michael Collins'με πρωταγωνιστή -μεταξύ άλλων- τον ΙρλανδοΑμερικανό Liam Neeson, το οποίο κέρδισε το Χρυσό Λέοντα (το ανώτερο βραβείο στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας) και το 'Hunger' (Bobby Sands / Irish hunger strike), στο οποίο πρωταγωνιστής ήταν ο ΓερμανοΙρλανδός Michael Fassbender και σκηνοθέτης ο Steve McQueen (όχι ο παλαιός, ο νέος: 12 Years a Slave). Ο McQueen, αν και γεννήθηκε στο Λονδίνο έχει καταγωγή από παλαιά-πρώην βρετανική αποικία της Καραϊβικής (Βρετανικές Δυτικές Ινδίες). Σύμφωνα με δηλώσεις του ίδίου του Fassbender, η οικογένεια του σχετίζεται με τον Michael Collins - Mícheál Ó Coileáin (φωτογραφίες), στον οποίον αναφέρεται η προηγούμενη ομώνυμη ταινία και ο οποίος αποτέλεσε ηγέτη της Ιρλανδίας κατά τη διάρκεια του πολέμου της ανεξαρτησίας ('We're only going by my grandfather's word, but - I believe it').




Το ότι πλησιαζουμε προς το 1707, δηλαδή στις Πράξεις της Ένωσης του 1707 (στην αναίρεση τους), φανερώθηκε συν τοις άλλοις και από την πρόσφατη -σχετικά χαλαρή μεν, υπαρκτή δε- επαναφορά του ζητήματος του Γιβραλτάρ, μεταξύ Ισπανίας και Ηνωμένου Βασίλείου. Το Γιβραλτάρ (το οποίο αποτελεί το δυτικομεσογειακό -όχι όμοιο αλλά- λειτουργικά ανάλογο των βάσεων της Κύπρου) μας επαναφέρει στη Συνθήκη της Ουτρέχτης του 1713, την οποία προανέφερα. Με τη Συνθήκη της Ουτρέχτης τίθεται φρένο στις γαλλικές φιλοδοξίες πανευρωπαϊκής ηγεμονίας, ενώ σηματοδοτείται η ναυτική, εμπορική και οικονομική υπεροχή της Μεγάλης Βρετανίας. Οι γαλλικές ηγεμονικές φιλοδοξίες τερματίζονται οριστικά με το περας των Ναπολεόντιων Πολέμων και το Συνέδριο της Βιέννης. Από εκεί και ύστερα, τα ηνία της προσπάθειας-επιδίωξης επιβολής ηγεμονίας στο σύνολο της ευρωπαϊκης ηπείρου, θα τα αναλάβει η Γερμανία (Οι νεο-ηγεμονισμοί σε περιφερειακή κλίμακα των ημερών μας προκύπτουν λόγω της αδυναμίας και όχι της δύναμης των δύο αυτών κρατών -Γαλλίας και Γερμανίας-, καθώς δεν διαθέτουν παγκόσμιο εκτόπισμα ως ξεχωριστές μονάδες). Οι Ναπολεόντειοι Πόλεμοι είχαν ως αποτέλεσμα την διάλυση της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και τη μεταβολή της Βρετανικής Αυτοκρατορίας στη «μεγαλύτερη δύναμη παγκοσμίως» για τον επόμενο αιώνα (κάτι που αμφισβητούν ορισμένοι Αμερικανοί ιστορικοί και πολιτικοί επιστήμονες). Βλέπωντας τα πράγματα στο σήμερα, με ποιούς συνομιλούν, ανταγωνίζονται και συναλλάσσονται πυκνά οι δυνάμεις της εποχής μας, ποιούς προσπαθούν να περιορίσουν κ.λπ, μπορούμε να πούμε πως στην ιστορική κούρσα και στον ανταγωνισμό ανάμεσα σε Βρετανία και Ρωσσία, η Ρωσσία υπήρξε νικήτρια. Στις ηγεμονικές επιδιώξεις και στις προσπάθειες ενοποίησης της Ευρώπης υπό τη Γαλλία και τη Γερμανία (καθεμιάς ξεχωριστά), η Ρωσσία - μέ την άμεση ή έμμεση συνεισφορά των Αγγλοαμερικανών - άντεξε σε ευρωπαϊκό πλαίσιο, ηττήθηκε όμως κατόπιν σε παγκόσμιο (από τις Η.Π.Α). Η Ρωσσία καταβλήθηκε και υπέκυψε από μια έξω-ευρωπαϊκή δύναμη, τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, και αυτό θα πρέπει να τονίζεται (παλαιότερα τα είχε βρεί σκούρα με τους Ιάπωνες). Η προσπάθεια νεο-ηγεμονικής ολοκλήρωσης στα πλαίσια της Ε.Ε, είτε υπό τη συνέργεια Γαλλίας και Γερμανίας (ΝεοΚαρολίγγεια Ευρώπη) είτε υπό τη Γερμανία (κάποιας μορφής ανασύσταση της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η οποία ξαναθυμίζω πως καταλύθηκε με τους Ναπολεόντιους Πολέμους), επαναφέρει το ζήτημα της εξισορροπησης ισχύος: όλες οι ηγεμονικές τάσεις ανακόπτονται μεσω της εξισσορόπησης ισχύος και της διαμόρφωσης μιας -νέας- ισορροπίας δυνάμεων (Αυτός είναι και ο λόγος που οι ηγεμονιστές -ανεξάρτήτου ιδεολογίας- απεχθάνονται έννοιες και συνθήκες όπως ανεξαρτησία, αυτοκυβέρνηση, κυριαρχία κ.λπ).